Komputerowy inwestor

Wystarczy komputer podłączony do internetu, żeby uzyskać wygodny i natychmiastowy dostęp do największej giełdy walutowej na świecie. Podobnie jak potężne banki, instytucje finansowe czy fundusze inwestycyjne możesz w każdej chwili rozpocząć handel dowolną walutą oraz popularnymi surowcami: ropą czy złotem.

Jeżeli dobrze poznasz również mechanizmy rynku, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zaczniesz regularnie zarabiać na wahaniach kursów wspomnianych instrumentów.

Czytając artykuł, poznasz terminy używane przez zawodowych graczy oraz zdobędziesz wiedzę o wielu rzeczach mających wpływ na rynek surowców i walut. Traktuj to jako wskazówki do dalszej nauki, którą powinieneś kontynuować, aby stać się dobrym handlowcem.

Foreign Exchange, w skrócie Forex, to największa giełda walutowa na świecie. Dzienne obroty na tym rynku sięgają kilkunastu bilionów dolarów. Mimo że z założenia giełda powstała, aby ułatwić wymianę walut bankom, firmom czy państwom, to dzisiaj prawie 90 proc. transakcji ma charakter spekulacji wartością jednej waluty w relacji do drugiej w nadziei na osiągnięcie zysku.

Na Foreksie handel odbywa się przez 24 godziny na dobę, w Polsce prawie przez 6 dni w tygodniu (więcej o godzinach otwarcia w ramce „Kto i kiedy handluje”).

Rynek charakteryzuje się ogromną płynnością, co oznacza, że w każdej chwili znajdzie się chętny, który sprzeda lub kupi każdą ilość określonej waluty. Dostęp do Foreksu umożliwiają brokerzy, którzy dostarczają kurs wprost na ekran twojego monitora poprzez specjalną aplikację. To właśnie u brokera musisz założyć rachunek i z jego witryny pobrać aplikację. Więcej o brokerach przeczytasz dalej.

Na rynku Forex wszystkie waluty są pogrupowane w poszczególne pary. Pary oznaczane są symbolami, np. EUR/USD oznacza stosunek waluty strefy euro do dolara amerykańskiego. Takich par jest dużo, jednak największe znaczenie mają główne waluty światowe w relacji do dolara amerykańskiego (patrz ramka „Główne pary walutowe”).

Wyróżniamy także najważniejsze pary krzyżowe (cross). Cechuje je to, że nie mają często w swoim składzie dolara, np. EUR/JPY (euro/jen). Ich stosunek jest wynikiem przemnożenia lub podzielenia kursów odpowiednich par dolarowych, ale jest podawany oddzielnie.

Reszta mniej ważnych par nazywana jest egzotycznymi i ma znaczenie lokalne (np. polski złoty do franka szwajcarskiego).

Zależność miedzy różnymi parami nazywana jest korelacją i warto o niej poczytać więcej, ponieważ ruchy na poszczególnych parach wzajemnie na siebie oddziałują.

W każdej parze pierwsza waluta jest walutą bazową, a druga walutą kwotowaną. Na parze walutowej możesz dokonać dwóch rodzajów transakcji: kupna i sprzedaży.

Posłużymy się przykładem pary EUR/USD i jej aktualnym kursem na poziomie 1.3390. Oznacza to, że aby kupić jedno euro, musisz zapłacić 1.3390 dolara amerykańskiego. Przyjmijmy, że prognozujesz, iż euro umocni się w stosunku do dolara. Oznacza to, że aby zarobić, musisz zawrzeć transakcję kupna na tej parze (zajmujesz pozycję długą). Kupujesz zatem walutę bazową (euro) za walutę kwotowaną (dolara) i tym samym otwierasz pozycję. Jeżeli kurs pójdzie w górę, oznacza to dla ciebie zarobek, jeżeli w dół – stratę. Gdy chcesz zrealizować zysk lub stratę, zamykasz pozycję, pieniądze zostają doliczone lub odliczone od konta.

Odwrotną transakcją na tej parze będzie sprzedaż, czyli zajęcie pozycji krótkiej. Oznacza to, że prognozujesz, iż dolar umocni się do euro. Sprzedajesz zatem walutę bazową (euro) i nabywasz ekwiwalent w walucie kwotowanej (dolar). Taki sam mechanizm funkcjonuje na innych parach.

Wiesz już, co kupujesz i co sprzedajesz. Jaki jest twój zysk? Wszystko zależy od liczby pipsów, jakie zyskujesz. Pips to na Foreksie punkt bazowy, będący w zapisie ceny czwartą liczbą po kropce (są wyjątki, np. cena jena, wtedy jest to drugie miejsce po kropce).

Na przykład przy kursie na parze EUR/USD wynoszącym 1.3395 to właśnie liczba 5 jest wyznacznikiem pipsa. Różnica między kursem, w jakim dokonałeś zakupu i późniejszej sprzedaży, jest liczbą pipsów. Kupiłeś parę EUR/USD w cenie 1.3405, kurs zaczął rosnąć i zdecydowałeś się sprzedać po cenie 1.3440. Oznacza to, że zarobiłeś 35 pipsów.

Wartość pipsa zależy od waluty, jaką kupiłeś, i jej ilości. Pips zawsze jest obliczany w walucie kwotowanej i może mieć wartość od kilku groszy do kilku tysięcy jednostek waluty, wszystko zależy od kwoty, jaką zainwestowałeś. Przy parze EUR/USD i wielkości transakcji 10 tys. EUR/USD ruch o 1 pips przekłada się na wzór 10 tys. EUR x 0,0010. Wynik, jak pamiętasz, podawany jest w walucie kwotowanej i w tym wypadku wynosi 1 USD.

Trochę skomplikowane jak na początek, jednak nie martw się, wszystko obliczy za ciebie aplikacja i wyświetli wartość w złotówkach. Na przykład przy jednym mikrolocie (0,01 lota) na parze EUR/USD utrata lub zysk 10 pipsów oznacza zmianę na rachunku tylko w wysokości 3,52 PLN, 0,1 lota to 35,2 PLN. Na parze EUR/PLN 1 pips będzie miał mniejszą wartość.

Skoro przed chwilą pisaliśmy, że ruch ceny obserwujemy na podstawie czwartej liczby po przecinku, to aby zarobić większe pieniądze na wahaniu kursu, powinniśmy zaangażować sporą gotówkę, np. 10 lub 100 tys. jednostek waluty. Dzięki firmom brokerskim mniejsi gracze mogą wykorzystywać dźwignię i z mniejszym depozytem kontrolować dużo większe pozycje. Najpopularniejsze wielkości dźwigni to na przykład od 1:100 do 1:500.

Przyjmijmy, że twój broker oferuje ci dźwignię 1:200, co oznacza, że przy niskim wkładzie własnym na poziomie 10 USD możesz kontrolować pozycję o wartości 2 tys. USD (200x10), a przy depozycie 100 USD – pozycję o wartości 20 tys. USD. Wielkość zajmowanej pozycji możesz określić sam.

Standardowym krokiem jest tzw. 1 lot, czyli kupno lub sprzedaż 100 tys. jednostek waluty. Brokerzy umożliwiają także otwieranie pozycji o wielkości 1 minilota (0,1 lota) oraz mikrolota (0,01 lota), czyli 1 tys. jednostek waluty bazowej.

Nie martw się jednak, że tak duża pozycja wymaga od ciebie posiadania takiej gotówki czy jej utraty. Twój zarobek lub strata to tylko i wyłącznie wartość pipsów, o którą wzrośnie lub spadnie kurs.

Na Foreksie swój ślad w postaci zmiany kursów walut pozostawia mnóstwo różnych podmiotów. Są to politycy, którzy oznajmiają różne decyzje, instytucje wymieniające dolary na złotówki w celu spłaty zobowiązań, fundusze emerytalne, które zdecydowały się ulokować swoje środki w japońskim jenie, czy ogromne rzesze prywatnych handlowców zawierających tysiące transakcji na minutę.

W każdej chwili przez 24 godziny na dobę gdzieś na świecie ktoś wymienia walutę.

Na rynku Forex istotną rolę odgrywa informacja. Jest to główne paliwo do ruchów na wszystkich parach walutowych. Uczestnicząc w rynku, często będziesz słyszał o fundamentach waluty. Są to przede wszystkim ważne dane ekonomiczne, które codziennie są prezentowane przez instytucje w poszczególnych krajach.

Do ważnych informacji należą: polityka monetarna (stopy procentowe), rynek pracy, rynek konsumencki, sektor przedsiębiorstw czy wskaźniki strukturalne. Każdy inwestor na Foreksie powinien wiedzieć o nich jak najwięcej. Źródłem wiedzy na te tematy jest strona http://pl.forexpros.com/economic-calendar. Znajdziesz tu najnowsze prognozy oraz dane aktualne w momencie ich publikacji, a także dane i informacje historyczne.

Ceny są przedstawiane na wykresie. Analiza techniczna to studiowanie historycznych formacji i przewidywanie na ich podstawie przyszłych ruchów cen.

Każdy gracz na Foreksie wspiera swoje działania różnymi analizami. Są ich setki. Do najbardziej znanych należą: trendy, wsparcia, opory, analizy matematyczne, setki formacji i w końcu różnego rodzaju wskaźniki obliczające siłę trendu, średnie, impety itp.

Chcąc grać na Foreksie, musisz się zagłębić w naukę analizy technicznej. Na początek odwiedź stronę http://wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at. Zawarto tutaj opis oraz zilustrowano najważniejsze formacje i wskaźniki oraz wyraźnie pokazano, jakie generują sygnały.Ciekawą stroną, na której znajdziesz podstawy handlu bez wskaźników, jest http://forextrader.pl/portal, warto także zajrzeć na http://blog.getforex.pl, gdzie autorzy objaśniają w przystępny sposób podstawowe błędy początkujących, a także uczą, jak zarządzać ryzykiem oraz wprowadzają podstawy strategii.

Chociaż rynek Forex działa non stop przez 5 dni w tygodniu, to ze względu na strefy czasowe poszczególne państwa wykazują większą lub mniejszą aktywność w różnych godzinach. I tak w Polsce rynek startuje w niedzielę wieczorem. Wtedy otwiera się centrum finansowe w Wellington (Nowa Zelandia). Gdy u nas trwa noc, startują kolejno: Sydney (Australia), Tokio (Japonia) i Szanghaj (Chiny). Gdy nad Wisłą zaczyna się poniedziałkowy poranek, do akcji wkracza cała Europa (najważniejsze centrum to Londyn). Powoli zamykają się wtedy parkiety w Azji, trwa natomiast na dobre sesja w Dubaju. Na sesję europejską nakładają się natomiast początkowe godziny pracy giełd w USA do 22.00 naszego czasu (zależnie od pory roku). Scenariusz powtarza się do piątku, kiedy to USA kończą handel i następuje przerwa do niedzieli naszego czasu. Godziny handlu mają wpływ na płynność i ruch kursów poszczególnych walut, określają także prezentacje ważnych danych makroekonomicznych, które odgrywają ważną rolę. Największe wahania kursów następują w godzinach pracy Londynu i później również Nowego Jorku. Przejrzysty zegar, pokazujący pracę parkietów, znajdziesz na stronie http://stocktime.ru/en

Pierwszym krokiem do rozpoczęcia inwestowania jest otwarcie rachunku u jednego z brokerów. Oferta jest dość bogata także wśród polskich firm. Odwiedź forum na stronie http://forex.nawigator.biz. Na łamach witryny znajdziesz setki opinii na temat większości brokerów, u których polscy internauci mogą otwierać rachunki. Poznaj warunki, jakie oferuje broker, i minimalny depozyt, jaki jest u niego wymagany. Jeżeli zdecydujesz się na rachunek rzeczywisty, musisz także złożyć komplet dokumentów. Przykładowe propozycje znajdziesz w tabeli „Popularni brokerzy” – powyżej.

Otwórz stronę brokera, którego wybrałeś. Zakładanie rachunku w większości przypadków odbywa się w bardzo podobny sposób. Na stronie brokera wybierz typ rachunku, jaki chciałeś założyć. Do wyboru masz rachunek rzeczywisty lub demonstracyjny. Przy wyborze rachunku rzeczywistego decydujesz się także na jedną z ofert. Różnią się one warunkami i wymaganym minimalnym depozytem.

Wypełnij formularz rejestracyjny, podaj koniecznie prawdziwe dane osobowe i kontaktowe, ponieważ na twoją skrzynkę e-mailową przyjdą informacje potrzebne do uruchomienia platformy i rozpoczęcia inwestowania. Postępuj zgodnie ze wskazówkami wyświetlanymi przez twojego brokera.

W wypadku wybrania rachunku rzeczywistego będziesz potrzebował kopii (skanów) dokumentów. Jakich? Zazwyczaj broker wymaga dowodu tożsamości oraz wypełnionego i podpisanego oświadczenia, a w niektórych wypadkach także kopii ostatniego rachunku za media (np. prąd czy telefon). Często dokumenty możesz wysłać za pomocą specjalnego formularza:

Spełnij wszystkie wymagania stawiane przez brokera. W przypadku konta demo nie musisz wysyłać dokumentów i będziesz mógł rozpocząć inwestowanie już za chwilę (oczywiście za wirtualną gotówkę). Na otwarcie rachunku rzeczywistego musisz poczekać 1–3 dni.

Większość brokerów, z którymi na początku będziesz współpracował, wykorzystuje aplikację o nazwie MetaTrader. Dysponując już swoim kontem oraz loginem i hasłem, możesz za pośrednictwem programu podłączyć się do serwerów brokera. Aplikacja wyświetla aktualne kursy, umożliwia handel oraz udostępnia wiele ciekawych wskaźników oraz narzędzi do analizy technicznej.

Aplikację MetaTrader pobierz ze strony swojego brokera i rozpocznij standardowy proces instalacji. Wybierz język instalacji, zaakceptuj umowę i postępuj zgodnie ze wskazówkami wyświetlanymi na ekranie. Instalacja, mimo że może się trochę różnić u poszczególnych brokerów, jest bardzo łatwa i nie powinna sprawić żadnych problemów.

Po zakończeniu procesu instalacji aplikacja MetaTrader automatycznie się uruchomi. Na ekranie zobaczysz główne okno programu z czterema wykresami. To właśnie one obrazują ruchy cen oszczególnych par walutowych. Możesz zamknąć dowolne okno przyciskiem X i otworzyć inne z interesującą cię parą, klikając Plik, Nowy wykres i wybierając dowolną parę lub surowiec.

Aplikacja MetaTrader oferuje kilka ciekawych narzędzi do rysowania formacji, linii trendów czy wsparć i oporów. Dzięki temu możesz opracowywać strategie i nanosić je na wykres. Zestaw podstawowych narzędzi znajdziesz na górnej belce.

Warto także zapoznać się z możliwościami edycji wyglądu wykresu oraz z dostępnymi wskaźnikami. Oczywiście, aby korzystać z tych ostatnich, musisz się dowiedzieć, jak działają. Opis popularnych wskaźników znajdziesz na stronie encyklopedii analizy technicznej pod adresem http://wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at. Listę wskaźników dostępnych bezpośrednio z aplikacji MetaTrader znajdziesz, klikając kolejno: Wstaw i Wskaźniki.

Jeżeli posiadasz rachunek demonstracyjny, możesz bez obaw rozpocząć handel i zobaczyć, jak są zawierane transakcje na rynku Forex. W przypadku konta z realną gotówką zalecamy ostrożność, naukę i obserwację rynku. W ostateczności możesz spróbować handlu za minimalny depozyt i z małym ryzykiem straty.

Aby rozpocząć handel, kliknij prawym przyciskiem myszy wykres interesującej cię pary walutowej. Z menu kontekstowego wybierz Handel i polecenie Nowe zlecenie. Na ekranie zobaczysz okno służące do składania zleceń. W polu Symbol widzisz nazwę pary walutowej, której dotyczyć będzie transakcja.

Lista Wolumen służy do określania wielkości pozycji, którą zajmiesz (liczba jednostek waluty, którą kupisz lub sprzedasz). Pisaliśmy o tym wcześniej, np. pozycja o wielkości n oznacza zakup lub sprzedaż 1000 jednostek waluty, pozycja 0,1 lota – 10 tys., a pozycja 1 lot to 100 tys. Zwróć uwagę na depozyt, jaki broker zarezerwuje na twoją pozycję (0,01 lota to w tym przykładzie około 33 złotych). Więcej przeczytasz na stronie swojej platformy, bo kwoty są zmienne i zależą od pary walutowej lub surowca.

Pola Stop Loss i Take Profit służą do zabezpieczenia zarówno twoich strat, jak i zysków. Funkcja Stop Loss pozwala ci określić cenę, po jakiej stratne zlecenie powinno być automatycznie zamknięte, nawet gdy nie ma cię przy komputerze (ucinanie strat to bardzo ważna kwestia w grze na Foreksie, powinieneś o tym poczytać). Opcja Take Profit służy do określenia poziomu wyjścia z zyskiem.

Poniżej widzisz cenę kupna (Bid) i sprzedaży (Ask). Różnica między cenami stanowi spread transakcyjny, co w praktyce jest kosztem otwarcia transakcji (zysk brokera). Spread może się różnić u poszczególnych brokerów oraz na parach walutowych. Na popularnych parach z dużą płynnością, jak np. EUR/USD, spread wynosi często 1–2 pipsy, natomiast już przy EUR/PLN może osiągać 40–120 pipsów.

Pamiętaj, że zakup waluty bazowej następuje zawsze po kursie wyższym – Ask, a sprzedaż po kursie niższym – Bid. W celu ostatecznego zawarcia transakcji wystarczy kliknąć przycisk Sprzedaj lub Kup. Na ekranie zobaczysz komunikat potwierdzający zajęcie pozycji.

Transakcja została zawarta. Na wykresie pojawiła się zielona linia wskazująca miejsce transakcji oraz jej rodzaj. Aby zobaczyć szczegóły otwartej pozycji, kliknij zakładkę Handel w oknie terminala u dołu ekranu. Widzisz tam informacje o wielkości depozytu oraz zysk lub stratę.

W zakładce Historia rachunku możesz obejrzeć wszystkie zamknięte pozycje oraz zobaczyć swój aktualny stan konta. Aby zamknąć zlecenie i zrealizować zysk lub stratę, przejdź do zakładki Handel, kliknij prawym przyciskiem myszy na aktywnej pozycji i wybierz polecenie Zamknij zlecenie.

Na ekranie zobaczysz okno służące do zarządzania otwartą pozycją. Tutaj w każdej chwili możesz edytować wartości Stop Loss i Take Profit czy redukować wielkość pozycji Wolumen. Aby definitywnie zamknąć pozycję, kliknij żółty przycisk Zamknij.