Łowcy wspomnień

• Sebastian Kręzel redaktor działu Hardware

Najnowsze aparaty kompaktowe nie należą do szczególnie tanich, jednak mają możliwości większe niż starsze aparaty, np. mogą robić zdjęcia pod wodą, czy też same zrobią zdjęcia, gdy elektronika wychwyci twarz osoby dorosłej lub dziecka. Jeśli nie potrzebujesz takich dodatków, warto rozejrzeć się za starszym modelem, który będzie robił zdjęcia dobrej jakości i najlepiej w różnych warunkach oświetleniowych. Podstawową zaletą tych modeli jest po prostu niższa cena. Dobrym przykładem są aparaty zoom firmy Canon, w których konstrukcja modeli poprzedniej linii jest o blisko 500 zł tańsza od najnowszego modelu.

W artykule znajdziesz:

• Informacje na temat doboru aparatu cyfrowego
• Uwagi, na co zwracać uwagę przy zakupie cyfrówki
• Cechy dobrego aparatu cyfrowego
• Wyniki testów ośmiu małych aparatów kompaktowych
• Wyniki testów ośmiu zaawansowanych aparatów

Obecnie w sklepach z elektroniką można trafić na bardzo różne modele aparatów: od ultrakompaktowych modeli mieszczących się bez problemu w kieszeni spodni lub koszuli, aż po aparaty, które swoimi możliwościami i jakością wykonywanych zdjęć są zbliżone do lustrzanek. Niezły aparat cyfrowy można kupić już za ok. 400 złotych. Niestety, za najnowsze modele, ze względu na zastosowane w nich najaktualniejsze osiągnięcia techniczne (nowe matryce i elektronika sterująca, współczesne obiektywy), trzeba sporo zapłacić. Ceny najnowszych konstrukcji zaczynają się od ok. 700 zł, a aparatów z bardzo dużym zoomem dopiero od ok. 1000 zł. Pamiętaj, że poza rozwiązaniami technicznymi nowe aparaty zapewniają także bogaty zestaw funkcji.

Gdy już określisz, czy potrzebny ci jest mały, wygodny do noszenia kompakt, czy raczej bardziej pokaźne urządzenie o większych możliwościach, możesz rozejrzeć się za odpowiednim dla siebie modelem. Jeśli możesz, weź w sklepie aparat do ręki i sprawdź, czy wygodnie się go obsługuje. Przyciski powinny dawać dostęp do ważnych funkcji, ekran musi być duży i czytelny, a menu – intuicyjne. Łatwo można sprawdzić szybkość działania aparatu – jeśli za wolno reaguje np. na naciśnięcie spustu migawki, znaczna liczba zdjęć będzie nieudana.

• Dobry obiektyw Dobry jakościowo obiektyw o dużej jasności pozwoli na wykonywanie dobrych zdjęć nawet w słabych warunkach oświetleniowych.
• Duży zoom optyczny Duży zoom optyczny przyda się w przypadku fotografowania mocno oddalonych obiektów, do których nie możesz się zbliżyć. Nie należy go mylić z zoomem cyfrowym.
• Stabilizacja obrazu Dzięki stabilizacji przy niewielkim poruszeniu aparatu w czasie robienia zdjęcia obraz nie zostanie rozmazany. Poza tym przydaje się ona także w kiepskich warunkach oświetleniowych.
• Wyświetlacz LCD Znacznie ułatwia kadrowanie sceny, poza tym jest bardzo pomocny przy ocenie wykonanych już zdjęć. Dobrze, gdy jest ruchomy.
• Automatyczne i ręczne tryby Tryby automatyczne ułatwią fotografowanie początkującym. Jednak w przypadku, gdy automatyka aparatu nie pozwoli na zrobienie dobrych zdjęć, tryby ręczne umożliwią wykonanie poprawnej fotografii.

Ten ważny parametr bardzo trudno ocenić samodzielnie. Na pewno trzeba zwracać uwagę na realne możliwości aparatu, np. optyczną stabilizację obrazu albo optyczny zoom, a nie na ich elektroniczne odpowiedniki, które zwykle pogarszają jakość zdjęć. Nie daj się skusić dodatkowymi funkcjami, jak dyktafon, funkcje filmowania czy obróbki zdjęć, bo często mają one odwrócić uwagę kupującego od słabych możliwości aparatu.

Pamiętaj, że w aparacie jest kilka elementów wpływających na jakość zdjęć: obiektyw, matryca, lampa błyskowa, procesor przetwarzający obraz. Żaden z nich sam nie decyduje o jakości obrazu. Matryca o dużej rozdzielczości ani obiektyw z dużym zoomem nie jest w stanie zapewnić dobrych zdjęć.

Istotne jest, by aparat dobrze radził sobie w różnych warunkach oświetleniowych. Najgorzej bywa w pomieszczeniach, przy sztucznym oświetleniu. Tylko aparat z dobrym obiektywem z optyczną stabilizacją obrazu, a także matrycą o małych szumach sprawdzi się w tych warunkach.

Wszelkie niedoskonałości aparatu można zrekompensować wbudowaną lampą błyskową, wyższą czułością matrycy czy dłuższym czasem ekspozycji, ale w każdym przypadku ujawnią się wady aparatu, w postaci małego zasięgu lampy czy słabej jakości matrycy.

Przydatność aparatu można częściowo ocenić po jego możliwościach. Dobrym przykładem jest porównanie aparatu pozbawionego trybów manualnych z konstrukcją, która zapewnia te tryby. Większość osób potrzebuje prostej cyfrówki, która musi mieć tryby odpowiadające ich potrzebom (zdjęcia nocne, sceny dynamiczne itp.). Jednak te tryby automatyczne nie zawsze dobrze działają. Natomiast aparat wyposażony w odpowiednie ustawienia pozwala poeksperymentować, by zawsze można było uzyskać satysfakcjonujące ujęcie.

Ważnym szczegółem jest też ekran LCD, który umożliwia szybką ocenę jakości wykonanego zdjęcia. Dobrze, jeśli jest ruchomy, bo pozwala robić zdjęcia w nietypowych pozycjach. W przypadku większych kompaktów istotnym elementem jest też wizjer (zwykle elektroniczny), który pobiera mniej prądu. Nie bez znaczenia jest też ogólny pobór mocy, czyli liczba zdjęć, jaką możesz wykonać na akumulatorze. Jeśli zależy ci na długim czasie pracy, wybierz aparat zasilany ogniwami typu AA (tzw. paluszkami) – można je kupić niemal wszędzie.

Nie zapominaj także o dodatkach sprzedawanych wraz z aparatem. Jeśli korzysta on z niestandardowego akumulatora, powinien mieć również odpowiednią ładowarkę. Przydatny okazuje się też pasek do zawieszenia aparatu, kabel komunikacyjny i wideo pozwalający na podłączenie cyfrówki do telewizora. W aparatach z dużym zoomem ważna jest także pokrywa na obiektyw.

W kolejnej generacji aparatów cyfrowych zwiększyła się rozdzielczość niektórych matryc. W ostatnim teście, w PC Formacie 07/2008, aparaty miały matryce o rozdzielczości 8–10 mln pikseli. Dziś jest to 10–12 mln pikseli. Nie przekłada się to na lepszą jakość zdjęć. Za to większość nowych aparatów ma funkcję wykrywania twarzy i optyczną stabilizację obrazu. Coraz więcej modeli rejestruje filmy w rozdzielczości HD (1280x720). Staje się też możliwe bezpośrednie podłączenie aparatu do telewizora przez złącze HDMI.

Przetestowaliśmy 16 modeli aparatów w cenie od 700 do 2000 zł. Aparaty zostały podzielone na dwie grupy: klasyczne, małe kompakty oraz zaawansowane modele z dużym zoomem (10–20x). Stąd znaczne zróżnicowanie cen testowanych modeli.

Pod względem jakości zdjęć w kategorii kompaktów najlepiej zaprezentowała się Praktica Luxmedia 12-XS. Wysokie noty otrzymały zarówno zdjęcia plansz testowych, jak i fotografie oceniane subiektywnie. Co ciekawe, jest to jednocześnie najtańszy aparat fotograficzny naszego zestawienia. Ocena jest jak najbardziej zasłużona, ponieważ producent popracował nad sprzętem i w porównaniu do poprzednich modeli poprawił dosłownie wszystkie parametry zdjęć.

Natomiast nieco gorzej wypada sama obsługa aparatu Praktica – inne modele są znacznie wygodniejsze i lepiej wykonane. W grupie zaawansowanych kompaktów najlepsze zdjęcia zapewnia model Sony Cyber-shot DSC-H50. Aparat otrzymał wysokie noty zarówno za realne fotografie, jak i parametry zmierzone na planszach testowych. Równie wysokie oceny za jakość fotografii uzyskały aparaty z trzech kolejnych miejsc: Panasonic Lumix DMC-FZ28, Canon PowerShot SX10 IS oraz Canon PowerShot SX100 IS.

W tańszych aparatach z reguły podstawowym trybem pracy jest tryb automatyczny, w którym aparat sam dobiera odpowiedni profil fotografowania – użytkownik tylko naciska spust migawki. Jednak każdy z testowanych modeli ma też tryb Program, który często bywa ukryty pod innymi nazwami. Umożliwia on ręczną regulację niektórych parametrów, np. czułości, balansu bieli itp. Wyjątek stanowi Luxmedia 12-XS, która ma tryby półautomatyczne, a nawet tryb w pełni manualny, pozwalający na samodzielne ustawienie przysłony i czasu ekspozycji.

Droższe kompakty z dużym zoomem optycznym pod względem możliwości bardziej przypominają lustrzanki, więc zapewniają zwykle tryby półautomatyczne i manualne. Wyjątkiem są aparaty Panasonic DMC-TZ5 i Olympus µ 9000, które się zakwalifikowały do kategorii aparatów zaawansowanych jedynie dzięki dużemu, 10-krotnemu zoomowi optycznemu.

Nowością wśród kompaktów jest możliwość nagrywania filmów w trybie 720p (1280x720 pikseli), bo filmy o mniejszej rozdzielczości, 640x480 albo 320x240, można było nagrywać już wcześniej. Filmy w trybie 720p pozwala rejestrować aż 5 testowanych modeli, chociaż należy pamiętać, że jest to tylko funkcja dodatkowa.

Wśród testowanych modeli ciekawostkę stanowią dwa modele: Olympus µ Tough 6000 oraz Pentax Optio W60. Obudowy tych modeli zostały tak skonstruowane, aby wytrzymywały pracę w niekorzystnych warunkach: w niskich temperaturach, wysokim zapyleniu lub były odporne na zamoczenie. Aparat taki można zabrać na plażę bez obawy, że piasek lub wilgoć spowoduje jego uszkodzenie.

Co więcej, te dwa aparaty pozwalają bez dodatkowych zabezpieczeń robić zdjęcia pod wodą, do głębokości 3–4 metrów, choć wodoszczelność ogranicza się do kilkudziesięciu minut. Dodatkowym atutem Olympusa jest wysoka jakość zdjęć. Z kolei urządzenie firmy Pentax ma automatyczną migawkę wyzwalaną uśmiechem fotografowanej osoby.

Małe aparaty kompaktowe

Aparat ten stanowi podwójnie ciekawą propozycję. Przede wszystkim oferuje świetne jakościowo zdjęcia, i to w różnych warunkach oświetleniowych. Poza tym jest dostępny w bardzo atrakcyjnej cenie. Chociaż jest to kompakt, zapewnia manualny tryb fotografowania. Mógłby mieć jednak lepiej dopracowane i wykonane menu.

Aparat do zadań specjalnych. Ma obudowę, która jest odporna na kurz, zabrudzenia, niskie temperatury, wodę i upadki. Co więcej, pozwala na fotografowanie pod wodą do głębokości 3 metrów. Daje też użytkownikowi ciekawy tryb sterowania, mianowicie stuka się palcem w boki jego obudowy (służy to do korzystania z podstawowych funkcji).

Bardzo płaska i lekka konstrukcja, dzięki czemu jest ultramobilna. Bez problemu zmieści się w każdej kieszeni lub torebce. Aparat został niemal całkowicie pozbawiony klasycznych przycisków, a ich funkcje przejął bardzo duży ekran dotykowy. Niestety, zastosowane menu nie należy do zbyt intuicyjnych, choć może to być kwestia przyzwyczajenia.

Jest to druga konstrukcja, która ma pyłoodporną obudowę, może też pracować zanurzona na głębokości do 4 metrów. Szkoda jednak, że aparatu nie wyposażono w optyczną stabilizację obrazu, a jedynie w elektroniczną, która pogarsza jakość zdjęć wykonanych przy słabym świetle. Jakość zdjęć z W60 jest relatywnie dobra.

Aparat ten, jak na kompakt, ma całkiem pokaźny zestaw funkcji. Z ciekawszych wymienić należy śledzenie twarzy oraz wyzwalanie migawki po wykryciu twarzy w kadrze. Atutem jest też rozbudowana stabilizacja obrazu. Niestety, aparat niezbyt dobrze sobie radzi z fotografowaniem przy bardzo słabym oświetleniu.

Prosta konstrukcja przeznaczona dla niewymagających fotografów. Nikon S230 dysponuje pokaźną liczbą trybów automatycznych, w tym wykrywaniem uśmiechu czy zamkniętych oczu. W trakcie testów wyszło na jaw, że aparat słabo radzi sobie ze zdjęciami robionymi przy słabym świetle, doświetlanymi wbudowaną lampą błyskową.

Prosty kompakt dysponujący tylko trybami automatycznymi, w tym także wykrywaniem twarzy. W trakcie testów dobrze radził sobie tylko przy naturalnym świetle. Zoom, makro i zdjęcia przy słabym oświetleniu pozostawiają sporo do życzenia. O dziwo, kompakt ten dobrze poradził sobie z doświetleniem sceny lampą błyskową.

Zaskakuje ogromnym bogactwem automatycznych funkcji – wykrywanie twarzy, uśmiechu, zamkniętych oczu. Spore wrażenie robi też dobry ekran AMOLED. Niestety, model ten ma nietypowy, dziwny system sterowania funkcjami. Słabo też ocenione zostały zdjęcia, zwłaszcza wykonane przy oświetleniu naturalnym.

Zaawansowane aparaty z dużym zoomem

Aparat, który wysokie noty otrzymał za jakość zdjęć, zwłaszcza tych robionych przy świetle dziennym. Na uwagę zasługuje też możliwość wykonywania zdjęć w podczerwieni, zatem przy całkowitym braku światła. Jak przystało na zaawansowany kompakt, udostępnia on zarówno tryby półautomatyczne, jak i tryb całkowicie manualny.

Bardzo uniwersalny aparat, ma zarówno rozbudowane tryby automatyczne (rozpoznawanie twarzy, inteligentny tryb AI), jak i tryby półautomatyczne i tryb ręczny. Jako jeden z niewielu aparatów potrafi zapisywać zdjęcia w nieskompresowanym formacie RAW, które następnie można poddać zaawansowanej edycji.

Zaawansowana konstrukcja oferująca tryby automatyczne i manualne. Aparat jako jedyny dysponuje stopką do podłączania zewnętrznej lampy błyskowej, także jako jeden z nielicznych wykorzystuje do zasilania cztery baterie typu AA. Szkoda, że producent nie dołącza do aparatu zestawu akumulatorków i ładowarki.

Lider naszego poprzedniego testu. Mimo że został zdeklasowany przez nowocześniejsze konstrukcje, nadal zapewnia wysoką jakość wykonywanych zdjęć. Co więcej, jako starsza konstrukcja, jest dostępny w bardzo atrakcyjnej cenie. W porównaniu do nowych kompaktów aparat ten oferuje raczej niewiele automatycznych trybów tematycznych.

Bardzo rozbudowana konstrukcja, dysponująca trybami automatycznymi oraz nastawami ręcznymi. Aparat jako jeden z niewielu potrafi zapisywać zdjęcia w nieskompresowanym formacie RAW, umożliwia też rejestrowanie fi lmów w trybie HD 720p. Jego niska pozycja wynika z przeciętnej ogólnej jakości zdjęć, także w świetle dziennym.

Kształtem i gabarytami aparatowi temu bliżej do zwykłego kompaktu. Ma jednak duży obiektyw zapewniający 10-krotne zbliżenie. Model ten jest wyposażony w sporą gamę trybów automatycznych, w tym także rozpoznawanie twarzy. Szkoda, że producent nie zadbał, by znalazły się wśród nich tryby półautomatyczne i tryb manualny.

Kompakt z obiektywem zapewniającym 18-krotne zbliżenie. Ponadto poza automatycznymi trybami ma także nastawy ręczne. Niska ocena wynika ze słabej jakości zdjęć ocenianych subiektywnie, bo w testach laboratoryjnych (fotografi e plansz testowych) aparat ten poradził sobie całkiem dobrze. Zapewnia też pokaźny zestaw funkcji.

Drugi aparat konstrukcją zbliżony do zwykłego kompaktu, a mimo to z dużym zoomem. Niestety w rywalizacji z klasycznymi aparatami w tej kategorii ma słabe szanse. Jego atutem jest wysoka jakość wykonania oraz wysoka ergonomia (najlepsze menu ekranowe). Przyzwoicie też radzi sobie w dobrych warunkach oświetleniowych.