Na kilku ekranach

W monitorach standardem staje się rozdzielczość Full HD, czyli 1920x1080. Mogłoby się wydawać, że taki rozmiar pulpitu zapewnia dostateczną ilość miejsca do wszelkich zastosowań. Zwykle jest to prawdą. Jednak wiele profesjonalnych aplikacji ma rozbudowany interfejs i do wygodnego rozłożenia wielu okien oraz palet z narzędziami potrzeba naprawdę bardzo dużo miejsca.

W przypadku gier obraz nigdy nie jest za duży – im większy jego rozmiar i więcej widocznych detali, tym rozrywka jest lepsza. Co ważne, większość gier jest dostosowana zarówno do bardzo dużych rozdzielczości monitorów, jak i do pracy wielomonitorowej. Pokazujemy, na jakim sprzęcie będą one działać.

Jeśli rozdzielczość Full HD jest za mała, możesz zainwestować w większy monitor, o rozdzielczości 2560x1080, 2560x1440 lub 2560x1600. Niestety, takie modele kosztują od 1800 zł wzwyż. W dodatku zostajesz ze zbędnym starym monitorem.

Innym rozwiązaniem jest dołożenie drugiego, a nawet trzeciego monitora i praca na kilku ekranach jednocześnie. Podstawową zaletą będzie niski koszt, bo ceny typowych modeli Full HD zaczynają się już od 400 zł. Jednak, aby komfortowo grać, dodatkowy monitor powinien mieć taką samą rozdzielczość jak pierwszy. Jeśli więc masz np. model 17-calowy o rozdzielczości 1280x1024, kup drugi podobny. W sklepie kosztuje on tyle samo co Full HD (od 400 zł), ale na Allegro takie modele są już po 50–100 zł.

Wybór monitorów zależy od tego, jaki sprzęt już masz, a także od twoich możliwości finansowych. Oczywiście najlepiej kupić dwa lub trzy identyczne modele Full HD, które będą miały takie same ekrany i wysokości podstawy, takie same parametry i ustawienia, a także wyświetlały niemal identyczne barwy.

Monitory powinny mieć cyfrowe wejścia wideo. W przypadku konfiguracji z trzema ekranami, które będą podłączone do jednej karty graficznej, przynajmniej jeden musi mieć wejście DisplayPort (jeśli komputer zostanie wyposażony w dwie karty albo kartę Sapphire FleX, ten warunek nie musi być spełniony). Ramki monitorów powinny być jak najwęższe, by części panoramicznego obrazu były jak najbliżej siebie.

Do ustawienia kilku monitorów potrzeba sporo miejsca na biurku. W wypadku trzech 23-calowych modeli Full HD potrzebny jest blat o szerokości około 1,5 m. Boczne monitory powinny być ustawione pod pewnym kątem w stosunku do centralnego – obraz będzie bliżej użytkownika, a ten będzie spoglądał na ekrany pod mniejszym kątem. Jest to ważne w wypadku monitorów z matrycami TN, które mają niewielkie kąty widzenia.

Dwa monitory można podłączyć nawet do układów graficznych zintegrowanych z procesorami (Intel HD Graphics, AMD Radeon HD). Do podłączenia trzech będzie już jednak potrzebna karta graficzna. Jej typ zależy od tego, czy chcesz tylko korzystać z programów użytkowych czy również gier na wielu monitorach.

W tym pierwszym przypadku polecamy karty klasy AMD Radeon HD 7750 – dzięki funkcji Eyefinity można podłączyć do nich trzy monitory. Tanie karty Nvidii, np. GeForce GT 630, obsłużą tylko dwa monitory jednocześnie. Pracę na trzech monitorach umożliwia konfiguracja SLI, droższe układy GTX 670 i GTX 680 lub karty wieloprocesorowe (GTX 690).

Do gier jest potrzebna bardzo wydajna grafika o dwu- lub trzykrotnie wyższej wydajności niż w przypadku pojedynczego monitora. Jeśli założyć, że dla ekranu Full HD zadowalające efekty daje GeForce GTX 650 Ti lub Radeon HD 7790, dla dwóch monitorów potrzebna będzie przynajmniej karta za 800–1000 zł: GeForce GTX 660/670 lub Radeon HD 7870. Dla trzech monitorów niezbędna jest karta przynajmniej za 1500–2000 zł: GTX 680 albo Radeon HD 7970.

Oczywiście wymagania zależą od konkretnej gry, a także rozdzielczości. Dla trzech monitorów 2560x1440 pojedyncza karta graficzna będzie za słaba – potrzebne są konfiguracje SLI lub CrossFireX. Efektem będzie nie tylko wydajność, ale również zwielokrotniona pojemność pamięci graficznej, która w grach ma kluczowe znaczenie.

Nie wolno przy tym zapominać o procesorach. O ile do grania na jednym monitorze dobrym wyborem jest Intel Core i5, o tyle do uruchamiania gier na wielu monitorach potrzebny będzie wysoko taktowany Core i7.

Do przeciętnej karty graficznej można podłączyć 2–3 monitory, ale karty graficzne AMD w specjalnej wersji Eyefinity 6 obsługują nawet 6 monitorów. Są one wyposażone w 6 fizycznych wyjść mini-DisplayPort. W polskich sklepach znaleźliśmy tylko jeden model z najnowszej serii. Jest to Club3D CGAX-7876M6, kosztujący około 1000 zł (zwykły Radeon HD 7870 kosztuje od 800 zł). Oprócz tego podobne karty oferuje firma XFX oraz Vertex 3D. Starsze modele z Radeonami z serii HD 5000 i HD 6000 oferuje Asus, HIS czy Sapphire. Jak widać, rozwiązania te są dostępne, ale w niezbyt dużych ilościach.

Podstawowa konfiguracja jest bardzo prosta. Wystarczy podłączyć monitory do karty graficznej i włączyć komputer. Na jednym lub wszystkich monitorach może się pojawić ten sam obraz, ale naszym celem jest takie jego ustawienie, żeby jeden obraz pokrył płaszczyzny kilku monitorów.

W najprostszym przypadku konfiguracja dotyczy dwóch monitorów. Można użyć do tego narzędzi wbudowanych w Windows.

Kliknij na pulpicie prawym klawiszem myszy i z menu wybierz Rozdzielczość ekranu.

Teraz z listy Wiele ekranów wybierz opcję Rozszerz te ekrany, a następnie kliknij przycisk Zastosuj. Jeśli oba monitory wyświetlają obraz, kliknij Zachowaj zmiany.

Sprawdź, czy kursor myszy poprawnie przemieszcza się między ekranami. Jeśli mają zamienioną kolejność (tzn. lewy jest po prawej i odwrotnie), chwyć jeden z nich myszą i przesuń na drugą stronę. Kliknij Zastosuj.

Możesz również zdecydować, czy pulpit (menu Start, pasek zadań, ikony aplikacji) pojawi się na prawym czy na lewym ekranie. Aby to zrobić, kliknij wybrany ekran, zaznacz Ustaw ten wyświetlacz jako główny, a następnie kliknij Zastosuj.

Analogicznie wygląda konfiguracja trzeciego monitora. Należy go podłączyć, w oknie z ustawieniami kliknąć jego symbol, a następnie wybrać z listy Wiele ekranów opcję Rozszerz pulpit na ten ekran. Również w tym przypadku można myszą przeciągnąć ekrany na „właściwe” miejsca, a także wybrać pulpit główny.

Tak skonfigurowany pulpit pozwala na wygodne rozmieszczenie wielu okien, ale ma jedną wadę – nie jest widziany przez aplikacje jako całość. Na przykład maksymalizacja okien spowoduje, że będą one „przyciągane” tylko do jednego monitora, a gry będą wyświetlane na jednym ekranie. Aby to wyeliminować, trzeba użyć programu konfiguracyjnego AMD lub Nvidia.

W przypadku kart graficznych AMD konfiguracja jest wykonywana za pomocą programu Catalyst Control Center, który instaluje się wraz ze sterownikami. Zakładamy, że do karty masz już podłączone dwa lub trzy monitory.

Kliknij na pulpicie prawym klawiszem myszy i z menu wybierz Catalyst Control Center.

Rozwiń sekcję Wiele ekranów AMD EyeFinity i kliknij Utwórz grupę ekranów Eyefinity.

Wybierz układ grupy ekranów. W przypadku trzech monitorów stojących obok siebie jest to opcja 3 Ekrany. Kliknij przycisk Kontynuuj.

Gdy program wyświetli układ ekranów, kliknij Rozmieść, a następnie obserwuj zachowanie ekranów. Gdy pierwszy zostanie podświetlony na niebiesko, kliknij na siatce odpowiedni prostokąt (lewy, środkowy lub prawy).

Następnie program podświetli drugi ekran na niebiesko – również zaznacz na siatce jego położenie. W ten sposób sterownik zapamiętuje fizyczne rozmieszczenie poszczególnych monitorów, a na koniec wyświetla końcową konfigurację. Już na pierwszy rzut oka widać, że obraz skonfigurowany w ten sposób stanowi jedną całość (np. wyświetla jedną tapetę). Kliknij Gotowe.

W kolejnym oknie, w sekcji Sugestie możesz kliknąć link Dostosuj kompensację maskownicy. Pod tą nazwą kryje się funkcja, która potrafi uwzględnić szerokość ramek poszczególnych monitorów, by obraz (szczególnie w grach) nie miał „dziur”. Program wyświetla wzór w postaci trójkąta, a zadaniem użytkownika jest takie jego ustawienie za pomocą strzałek, by był jak najmniej zniekształcony. Po jego ustawieniu kliknij strzałkę w prawo.

Oczywiście w każdej chwili możesz zrezygnować z konfiguracji wielomonitorowej. Wystarczy kliknąć Wyłącz grupę ekranów Eyefinity.

Teoretycznie konfiguracja trzech monitorów jest prosta, ale nie zawsze się udaje, np. monitory działają tylko w obniżonej rozdzielczości. Pomóc może wtedy ponowna konfiguracja funkcji Eyefinity, odinstalowanie i ponowne zainstalowanie sterowników karty graficznej czy reset komputera.

W przypadku Nvidii tryb pracy podłączonych monitorów, pozwalający na grę na wielu ekranach, nosi nazwę Surround.

Kliknij na pulpicie prawym klawiszem myszy i wybierz Panel sterowania NVIDIA.

Następnie w menu po lewej stronie kliknij Konfiguruj funkcje Surround, PhysX. Teraz zaznacz Rozciągnij ekrany za pomocą Surround, po czym kliknij Zastosuj. W kolejnym oknie również kliknij przycisk Zastosuj.

Przeciągnij myszą ekrany w odpowiednie miejsca, by ich kolejność w sterowniku odpowiadała kolejności, w jakiej stoją na biurku:

Podobnie jak AMD, również Nvidia oferuje funkcję korekcji szerokości ramki. By ją zastosować, kliknij Tak, dodaj specjalne rozdzielczości. Program wyświetli obraz testowy, a twoje zadanie będzie polegało na takim ustawieniu w oknie Zastosuj zmiany - Surround dwóch wartości, aby wyglądał on prawidłowo. Po ich ustawieniu kliknij przycisk Dalej.

Teraz w kolejnym oknie kliknij przycisk Dodaj lub usuń rozdzielczości, a następnie na liście aktywnych rozdzielczości pozostaw tylko te, których będziesz używał. Kliknij OK, a następnie Zakończ.

Po zakończeniu konfiguracji będziesz miał możliwość wyboru w grach zarówno standardowych rozdzielczości (na jednym monitorze), jak również rozdzielczości Surround.