Niezawodna łączność

Każdy system operacyjny jest wyposażony w zestaw narzędzi, które umożliwiają konfigurację połączeń, ich diagnostykę i naprawę. W artykule pokażemy ich wykorzystanie na przykładzie najpopularniejszego obecnie systemu Windows 7. Jeśli jakiejś funkcji mu brakuje, można ją uzupełnić darmowym oprogramowaniem. Pokażemy również wykorzystanie routerów z ich niewielkim, ale zapewniającym spore możliwości konfiguracyjnene zestawem narzędzi diagnostycznych.

Borykając się z awariami sieci, warto wziąć pod uwagę to, że mogą być spowodowane przez wadliwie działającą zaporę ogniową albo pakiet typu internet security. Przyczyną może być np. błędnie zdefiniowana reguła filtrowania, którą doda użytkownik, albo błąd w kodzie programu. Jeśli wskazówki podane w artykule nie działają, można tymczasowo wyłączyć programy ochronne, a następnie sprawdzić efekty. Jeżeli źródłem awarii jest program, pomoże jego reinstalacja albo całkowite usunięcie.

Większość awarii wynika z konfiguracji systemu Windows. Można je dość łatwo usunąć. Zanim zaczniesz to robić, musisz się jednak upewnić, że problem nie wynika ze sprzętu. Czasem wystarczy poprawić lub wymienić kabel łączący komputer z routerem. Jeśli korzystasz z sieci Wi- -Fi za pomocą karty USB, sprawdź, czy karta jest poprawnie podłączona do komputera. Jeśli tak, trzeba poszukać innej przyczyny.

Kilka kliknięć wystarczy, by się przekonać, co z połączeniem jest nie tak. Zakładamy, że jest to połączenie bezprzewodowe, choć w przypadku sieci przewodowej czynności są dokładnie takie same – inne będą tylko ikonki i nazwy połączeń.

W prawym dolnym rogu ekranu, w zasobniku systemowym, Windows wyświetla szereg ikon – jedna z nich na bieżąco informuje o stanie połączenia. Jeśli pojawi się przy niej wykrzyknik, oznacza to awarię sieci.

Kliknij prawym klawiszem myszy na tej ikonie i wybierz Otwórz Centrum sieci i udostępniania. W tym oknie znajdziesz większość narzędzi do naprawy sieci.

Kliknij Połączenie sieci bezprzewodowej. Pojawi się okienko informujące o stanie połączenia: szybkości, jakości sygnału itp. Idealnie by było, gdyby połączenie miało maksymalną szybkość, z jaką może pracować karta sieciowa (w sieciach 802.11n jest to 150, 300, a nawet 450 Mb/s), a sygnał miał maksymalną jakość.

Przydatne informacje znajdziesz także po kliknięciu przycisku Szczegóły. W nowo otwartym oknie zwróć uwagę przede wszystkim na adres IPv4. Jeśli łączysz się z domowym routerem, adres niemal zawsze musi mieć postać 192.168.x.x, czasami 10.x.x.x. Adres 169.254.x.x oznacza, że system nie może pobrać poprawnego adresu z routera.

Sprawdzenie stanu sieci to oczywiście nie wszystko. Oto kilka prostych czynności, które pomogą przywrócić łączność.

W oknie Centrum sieci i udostępniania kliknij Zmień ustawienia karty sieciowej. Kliknij prawym klawiszem myszy ikonę karty bezprzewodowej i z menu kontekstowego wybierz Wyłącz, a po kilku sekundach Włącz.

Jeśli ponowne połączenie nie pomogło, z menu kontekstowego dla danej karty wybierz Diagnozuj. Windows spróbuje zlokalizować problem. Po zakończeniu pracy programu kliknij Zamknij narzędzie do rozwiązywania problemów. Przyciskiem Wstecz wróć do poprzedniego okna.

Niekiedy pomaga usunięcie konfiguracji sieci bezprzewodowej. Zatem w oknie Centrum sieci i udostępniania kliknij Zarządzaj zasobami bezprzewodowymi. Kliknij nazwę sieci, która sprawia problemy, a następnie Usuń. W zasobniku systemowym pojawi się ikonka informująca o wykryciu nowej sieci. Kliknij ją i na nowo połącz się z siecią.

Skutecznym rozwiązaniem może być również całkowita deinstalacja sterownika karty sieciowej. Kliknij Start, prawym klawiszem kliknij Komputer, a następnie z menu wybierz Zarządzaj. Na lewej liście kliknij Menedżer urządzeń, na prawej odszukaj kartę Wi-Fi. Kliknij na niej prawym klawiszem myszy i z menu wybierz Odinstaluj. Następnie w pasku narzędziowym kliknij ikonę, która rozpocznie skanowanie komputera w poszukiwaniu nowego sprzętu. Spowoduje to wykrycie karty i ponowne zainstalowanie sterownika.

W dużym mieszkaniu lub domu mały zasięg Wi-Fi to powszechnie spotykany problem. Jeden router nie jest w stanie zapewnić dobrej siły sygnału np. na trzech piętrach. Aby sieć działała lepiej, warto wykorzystać tzw. repeater, który jest rodzajem wzmacniacza. Odbiera sygnał Wi-Fi z routera (zatem musi pracować w jego zasięgu), a następnie przekazuje do urządzeń. Urządzenie jest instalowane bezpośrednio w gniazdku sieciowym, więc nie zwiększa plątaniny kabli. Jego koszt, w zależności od producenta i modelu, to około 100 zł.

Sieć komputerowa to twór składający się z wielu elementów. Wśród nich zawodzi nie tylko pojedynczy komputer czy karta sieciowa, ale także inne urządzenia.

W przypadku problemów z Wi-Fi warto dowiedzieć się, jakie urządzenia działają w pobliżu i jaki mogą mieć wpływ na naszą sieć. Dobrym narzędziem do sprawdzenia tego jest darmowy program inSSIDer (patrz ramka „Skąd pobrać”).

Instalacja programu jest standardowa. Gdy zostanie zakończona, uruchom go. Automatycznie rozpocznie się skanowanie sieci Wi-Fi. W dolnej części okna kliknij zakładkę 2.4 GHz Channels, by sprawdzić, jakie sieci działają na tej częstotliwości.

Na wykresie wyraźnie widać, że wszystkie sieci pracują na wysokich kanałach, podczas gdy kanały 1–3 są całkowicie wolne:

W takiej sytuacji bardzo wskazane jest przeniesienie jednej z sieci na niższe, niewykorzystane kanały. Aby to zrobić, musisz zmienić konfigurację routera. Otwórz przeglądarkę internetową. W pasku adresowym wpisz adres IP routera, następnie podaj nazwę użytkownika i hasło. W programie konfiguracyjnym przejdź do ustawień Wi-Fi. W przypadku naszego routera TP-Link TL-WR2543ND wyglądają one tak:

W pierwszej kolejności warto zmienić Channel: Auto, ustawiając zamiast automatycznego wyboru kanał 1. Kliknij Save, by zapisać ustawienia.

Jeśli program inSSIDer pokazuje, że wszystkie dostępne kanały pasma 2,4 GHz są zajęte, można przełączyć router do trybu 5 GHz, zmieniając tylko jedną opcję Band. Zaletą pasma 5 GHz jest to, że korzysta z niego niewiele urządzeń, które mogłyby się zakłócać. Niestety, wyższa częstotliwość oznacza wyraźnie mniejszy zasięg, a ponadto wiele urządzeń, np. smartfonów, laptopów itd., nie będzie potrafiło korzystać z tego pasma. Wtedy trzeba, niestety, wrócić do 2,4 GHz.

W nielicznych przypadkach rozwiązaniem problemu z Wi-Fi jest „pogorszenie” zabezpieczeń sieciowych. Wszystkie współczesne urządzenia radzą sobie z zabezpieczeniami WPA2, ale starsze lub niedopracowane mogą mieć z tym problemy. Zatem, w konfiguracji routera, w sekcji dotyczącej zabezpieczeń – Wireless Security – można spróbować zmienić rodzaj zabezpieczeń. Zamiast WPA2-PSK można zastosować WPA-PSK. Jeśli taka zmiana pomoże, ustawienie to można pozostawić na stałe – jest ono niemal tak samo bezpieczne jak WPA2.

Sam router również jest wyposażony w programy diagnostyczne, choć zależy to w dużym stopniu od producenta i modelu urządzenia. Narzędzia te pomagają w ustaleniu, czy brak łączności z internetem jest spowodowany przez usterkę powstałą w sieci lokalnej czy na łączu internetowym.

W przypadku routera TP-Link TL-WR2543ND dostępne są dwa narzędzia diagnostyczne. W celu ich wykorzystania przejdź w interfejsie konfiguracyjnym do sekcji System Tools, a następnie Diagnostic.

Zaznacz opcję Ping i w polu poniżej wpisz adres, który router ma sprawdzić. Kliknij Start. Jeśli połączenie internetowe działa sprawnie, wskazany serwer wyśle odpowiedź do twojego routera, a w polu tekstowym pojawią się wyniki „pingowania”:

W podobny sposób możesz użyć opcji Traceroute. Jednak za jej pomocą nie sprawdza się dostępności serwera, lecz dokładnie kontroluje trasę przepływu pakietów.