Podział łącza

Oprogramowanie pozwala zrealizować trzy cele: ułatwia pomiar faktycznej prędkości łącza, umożliwia zarządzanie pasmem (np. ograniczanie łącza użytkownikom, którzy zajmują pasmo torrentami i uniemożliwiają korzystanie z internetu innym) i wreszcie pozwala wykryć ewentualne blokady wprowadzane przez operatora danego łącza.

Zacznijmy od rzeczy najprostszej – monitorowania aktywności łącza internetowego. Na naszym CD zamieszczamy zestaw ośmiu narzędzi do monitorowania i kontroli zużycia łącza internetowego. Część warsztatową pokazującą wykorzystanie tego typu aplikacji w praktyce przedstawiamy na przykładzie programu NetLimiter Pro 2.

W trakcie instalacji, gdy już masz na komputerze zainstalowane oprogramowanie ochronne zawierające zaporę, zalecamy, żebyś odznaczył pole Enable internal Personal Firewall. Pozostałe etapy instalacji po prostu potwierdzaj. Pamiętaj, żeby program zainstalować na każdym komputerze, na którym chcesz monitorować i zarządzać wykorzystaniem łącza internetowego zarówno przez programy, jak i użytkowników.

Po uruchomieniu programu zobaczysz dwa okna. Obok okna głównego NetLimiter 2 Pro widoczne jest okno monitora łącza. Zanim jednak przejdziemy do omówienia okna monitoringu, warto zmienić język interfejsu na polski.

Z menu View wybierz Options. W oknie dialogowym Options wybierz z lewej strony kategorię Client, następnie rozwiń menu Language i wybierz Polski(pl). Zmiana będzie od razu widoczna.

Wróć do okna monitora łącza, które obecnie nazywa się już Wykres Ruchu. Oto, jak interpretować wskazania. Program Netlimiter dzieli łącze na trzy strefy: Mój komputer to obszar komunikacji sieciowej między aplikacjami w komputerze (nie ma znaczenia dla łącza internetowego); Sieć Lokalna obrazuje ilość danych przesyłanych przez sieć lokalną, natomiast ostatnia strefa – Internet – nie wymaga wyjaśnień. Ilość danych pobieranych i wysyłanych jest prezentowana domyślnie w bajtach – można to łatwo zmienić, klikając widoczne w górnej części okna symbole jednostek. Po prawej stronie okna widoczna jest informacja, od kiedy jest liczony pomiar ilości odbieranych i wysyłanych danych. Klikając odnośnik Resetuj, zerujesz liczniki.

Jeżeli chcesz otrzymać dokładniejsze statystyki dotyczące wykorzystania łącza, kliknij w oknie głównym ikonę Pokaż statystyki (patrz obrazek). Wyświetli się okno Statystyki, w którym możesz dokładniej sprawdzić zużycie łącza w wybranym przedziale czasu.

Dużą zaletą programu NetLimiter jest możliwość ograniczenia pasma konkretnym programom. Dzięki temu żadna aplikacja P2P nie spowoduje niemożności korzystania np. z przeglądarki internetowej czy poczty. W warsztacie pokażemy, jak ograniczyć łącze przeglądarce Firefox – zaznaczamy jednak, że w analogiczny sposób możesz zdefiniować limity każdej innej aplikacji korzystającej z internetu.

Przejdź do okna głównego programu Net Limiter (jeżeli nie jest widoczne na pulpicie, wywołasz je dwukrotnym kliknięciem ikony programu umieszczonej w zasobniku systemowym na pasku zadań). W oknie tym widoczna jest lista aktualnie uruchomionych programów, które w jakikolwiek sposób korzystają z połączeń sieciowych. Na liście widocznej na ilustracji. obok składników systemu operacyjnego znajduje się wpis dotyczący przeglądarki Firefox, której – w ramach ćwiczeń – ograniczymy dostępne pasmo.

Uwaga! Jeżeli na liście widocznej w oknie programu NetLimiter nie ma programu, któremu chcesz ograniczyć przepustowość łącza (np. aplikacja do sieci wymiany plików, taka jak uTorrent, BitTorrent, BearShare, albo DC++), to po prostu najpierw uruchom ten program – pojawi się on wtedy na liście uruchomionych w systemie aplikacji, które korzystają z sieci. NetLimiter pamięta ograniczenia nałożone na konkretny program. Jego zamknięcie i powtórne uruchomienie nie zmieni wcześniejszych ustawień limitów.

Wróćmy do naszego przykładu z Firefoksem. W wierszu firefox.exe kliknij niezaznaczone pole wyboru z wartością (domyślnie 5) w kolumnie Przychodzące i Limit. Pojawi się niewielkie okienko, w którym wprowadź górny limit prędkości łącza dla połączeń przychodzących (czyli pobierania danych), np. połowę dostępnego pasma. Przykładowo, gdy masz łącze o nominalnej prędkości pobierania wynoszącej 1 Mbit/s, to możesz pobierać maksymalnie ok. 128 kB/s. Widoczna na ilustracji wartość 437,64 określa aktualną prędkość pobierania danych (zrzut ekranu został wykonany w trakcie pobierania pliku na komputerze podłączonym do łącza 4 Mbit/s).

Jednostki, w których wprowadzasz wartość ograniczenia przepustowości, są ustawiane za pomocą rozwijanego menu Jednostki widocznego w górnej, lewej części okna NetLimiter 2 Pro. Zatem domyślnie wprowadzony (ale nieaktywny) dla każdego programu limit wynosi 5 kB/s. Po wpisaniu liczby zatwierdź ją, klikając przycisk Ustaw w okienku Wpisz wartość. Pamiętaj też o zaznaczeniu pola wyboru widocznego obok wprowadzonej liczby.

Gdy teraz rozpoczniesz pobieranie, zauważysz, że prędkość przesyłu danych będzie ograniczana i nie przekroczy ustawionego limitu. Jeżeli zależy ci na ustawieniu limitów także dla wysyłanych danych, postępujesz analogicznie, z tą różnicą, że wprowadzasz modyfikacje w kolumnie Wychodzące. Oprócz definiowania limitów program NetLimiter umożliwia także definiowanie tzw. przyzwoleń na korzystanie z internetu. Jednak na początek polecamy zarządzanie dostępnym łączem internetowym właśnie poprzez definiowanie limitów.

Blokowanie wszystkiego, a następnie definiowanie przyzwoleń poszczególnym aplikacjom wymaga większych nakładów pracy i jest trudniejsze do zrealizowania.

NetLimiter 2 Pro nie tylko pozwala na ograniczanie przepustowości wybranym aplikacjom. Za pomocą tej aplikacji możesz:

• Blokować połączenia sieciowe wybranym użytkownikom na danym komputerze
• Ustawiać limity nie tylko dla aplikacji, ale i dla pojedynczych procesów, np. w Firefoksie możesz ograniczyć łączność z wybraną stroną/adresem IP
• Ustawiać limity niezależnie dla połączeń internetowych i połączeń realizowanych w sieci lokalnej
• Zdalnie administrować ustawieniami programu
• Przeglądać dokładne statystyki dotyczące wykorzystania łącza, pobranych i wysłanych danych z podziałem na każdy program, przedział czasu czy użytkownika
• Dzięki narzędziu o nazwie Edytor Zasad możesz opracowywać bardzo rozbudowane zasady korzystania z łącza internetowego zarówno wybranym programom, jak i wybranym użytkownikom

BWMeter 5.2.2
Program pełni nie tylko funkcje narzędzia monitorującego, ale także zapory sieciowej. Podczas monitoringu nieznanych programów łączących się z internetem wyświetla monit z pytaniem, czy zezwolić na komunikację. Funkcje zarządzania łączem są bardzo elastyczne – można np. ustawić alarm reagujący na pobranie określonej ilości danych poprzez protokół bittorrent przez określonego użytkownika na danym komputerze, jak również określać limity transferu danych niezależnie dla internetu i sieci lokalnej.

NetPeeker 3.10
Również i ta aplikacja oprócz funkcji monitorujących zawiera moduł zapory sieciowej, która może pracować w trybie standardowym lub w trybie nauki (uczy się od użytkownika, jakie programy i usługi blokować – z tego trybu powinni jednak skorzystać tylko zaawansowani użytkownicy). Program umożliwia ograniczenie prędkości łącza niezależnie dla każdego komputera, ale też dla każdego programu czy usługi sieciowej, która na danym komputerze jest uruchomiona.

NET Traffic Meter 2.1
Program oferuje mniejszy zakres funkcji niż np. BWMeter czy NetLimiter. Jest bardzo prosty w obsłudze i darmowy. Wybierasz monitorowany interfejs sieciowy i ustawiasz limity korzystania z łącza. Są one określane na podstawie ustawionej przez użytkownika ilości danych wysyłanych i pobieranych, łącznie lub niezależnie w określonym okresie. Możliwe jest także monitorowanie wybranych portów, co w praktyce umożliwia kontrolę korzystania z określonych usług sieciowych.

DU Meter 3.50
Aplikacja umożliwia precyzyjne monitorowanie nie tylko ilości, ale i czasu połączenia w odniesieniu do każdego wykrytego na danym komputerze sposobu połączenia i interfejsu sieciowego. Ustawiane alarmy mogą być aktywowane po przekroczeniu ustawionej przez użytkownika progowej ilości pobranych danych. Przydatna może być funkcja stopera, umożliwiająca zmierzenie chwilowego transferu sieciowego. Program ten ze względu na dość prostą obsługę i niezbyt wyrafinowane parametry konfiguracyjne można polecić mniej doświadczonym użytkownikom.