Projektory do domu

Projektory dzielą się zwykle na urządzenia z przetwornikami LCD i DLP, a każdy z nich może zapewniać rozdzielczość obrazu HD lub Full HD. W warunkach domowych dobrym rozwiązaniem jest sprzęt Full HD wykonany w technologii LCD – porównywalne projektory DLP są tańsze i jest ich więcej, ale niektórzy mogą mieć zastrzeżenia do wyświetlanych przez nie kolorów.

Jest też kilka innych opcji, np. technologia LCoS, często spotykana pod nazwami SXRD, D-ILA, RHTPS lub XEED. Łączy cechy LCD i DLP – z pierwszej czerpie dobre kolory, z drugiej bardzo wysoki współczynnik kontrastu. Obecnie jest to jedyna technologia w projektorach konsumenckich, pozwalająca oglądać obraz 4K – ale niestety po zainwestowaniu 20–30 tys. zł. Ceny modeli Full HD zaczynają się od ok. 10 tys. zł.

Osobnym tematem są stosowane w projektorach źródła światła. Tradycyjnie jest to tania lampa UHP, a w nowoczesnym wydaniu – dioda LED. Ta ostatnia zapewnia stabilne barwy, natychmiastowo się włącza i wyłącza, nie nagrzewa się, ma też trwałość rzędu tysięcy godzin. Jej wadą jest niewielka jasność.

Dlatego w najlepszych projektorach źródłem światła jest niebieski laser, oświetlający koło z luminoforem, który daje światło żółte, dzielone następnie na składową czerwoną i zieloną. Rozwiązanie umożliwia uzyskanie szerokiego zakresu barw, zapewnia bardzo wysoką stabilność kolorów, ma długi czas życia. O ile laserowe projektory HD mają znośne ceny (kilka tys. zł), o tyle Full HD kosztuje 20 tys. zł i więcej (np. NEC P502HL).

Jeśli chodzi o możliwości użytkowania projektora, kluczowym elementem jest układ optyczny. Decyduje on o wielkości obrazu, wymaganej odległości projektora od ekranu, przesunięciu obrazu itp. Słowem wpływa na to, czy konkretny projektor da się użytkować w danym pomieszczeniu, czy też nie.

Ważnym parametrem jest współczynnik projekcji – odległość projektor–ekran dzielona przez szerokość obrazu. Standardowy projektor ma współczynnik powyżej 1, np. 1,5 – obraz o szerokości 1 metra uzyska się z odległości 1,5 metra. Projektory krótkiego rzutu, tzw. short throw, zwykle mają ten współczynnik mniejszy od 1, np. 0,6 – metrowy obraz da się uzyskać z odległości 60 cm. Jeszcze „krótsze” są projektory ultra short throw, w których współczynnik ten wynosi np. 0,2 – taki sam obraz uzyska się z odległości 20 cm od ekranu. Zatem projektor tego typu można postawić na stoliku przy samej ścianie – dokładnie w tym samym miejscu, w którym stałby telewizor. Jedyną różnicą jest to, że potrzebny jest spory kawałek gładkiej ściany.

Obraz z projektora trzeba wyświetlić na ścianie lub na ekranie. Wystarczające jest to pierwsze rozwiązanie, ale warto omówić sposób wyboru ekranu – ściana jest jednym nich.

Najpierw musisz określić, czy znajdziesz w pokoju miejsce na ekran ramowy. Jego szerokość powinna wynosić nie mniej niż połowę odległości widza od ekranu. Jeśli więc oglądasz obraz z odległości 4 metrów, ekran powinien mieć szerokość 2 metrów – gwarantuje to najlepszy odbiór obrazu.

Jeśli nie masz tyle miejsca, możesz zdecydować się na ekran rozwijany – ręcznie albo elektrycznie. W tym ostatnim przypadku atutem będzie nie tylko wygoda – ekran może mieć także napinacze, które zniwelują fałdy po rozwinięciu ekranu, najmocniej zniekształcające obraz pochodzący z projektorów krótkiego rzutu.

W przypadku każdego rodzaju ekranu ważny jest jego format. Może to być 16:9, a niektóre ekrany można rozwinąć mniej lub bardziej, uzyskując dodatkowo np. 4:3 oraz 21:9. Jeśli ekran jest cały biały, nie ma problemu. Natomiast gdy ma czarne ramki poprawiające kontrast, formatu nie można dowolnie zmienić.

Ostatnią kwestią jest kolor. Wbrew pozorom biały ekran (o współczynniku odbicia światła, tzw. gainie, równym 1) nie jest najlepszy. Ekrany o takim lub wyższym współczynniku odbicia stosuje się podczas prezentacji, natomiast do kina domowego lepszy byłby ekran szary. Da on niższą jasność bieli (co można skompensować wyższą jasnością projektora), ale za to głębszą czerń. Współczynnik kontrastu jest większy, a odbiór obrazu – lepszy. Jeszcze lepiej byłoby, gdyby ekran miał czarną ramkę, o której wspomnieliśmy.

Reasumując, najlepszy do domu będzie szary ekran ramowy o szerokości np. 2 metrów, w formacie 16:9, z ramką. Jest mnóstwo ekranów o takich parametrach – np. Adeo Plano w wersji Reference Grey, który kosztuje ok. 1500 zł.

Zwróciliśmy już uwagę, że obraz można wyświetlać także na ścianie. Warto namalować na niej ekran o odpowiednich parametrach. W Polsce popularne są farby projekcyjne Screen Goo, często wystarczy tylko pół litra szarej farby Basic Grey (400 zł, na ok. 2 metry kwadratowe), w połączeniu z czarną ramką Ultra Black (130 zł za 0,25 litra). W ostateczności można wykorzystać zwykłe farby do ścian, ale obraz nie do końca będzie wyglądał tak jak powinien.

Epson EH-TW5350
Wyświetlacz: LCD, lampa UHP
Rozdzielczość: 1920x1080 pikseli
Jasność: 2200 lumenów
Współczynnik projekcji: 1,22–1,47
Wejścia: 2xHDMI, MHL, USB, Wi-Fi
Dodatki: okulary 3D (opcja), głośniki
Wymiary: 297x245x114 mm
Waga: 3,1 kg
Cena: ok. 3300 zł

Jeden z podstawowych LCD, zapewniający dobre kolory i brak efektu tęczy. Projektor ma funkcję interpolacji klatek i możliwość wyświetlania obrazu 3D (trzeba dokupić okulary). Wersja 5350 została wzbogacona o moduł Wi-Fi z możliwością bezprzewodowej transmisji Miracast oraz sterowania za pomocą smartfona.

LG PF1000U
Wyświetlacz: DLP, diody LED
Rozdzielczość: 1920x1080 pikseli
Jasność: 1000 lumenów
Wejścia: 2xHDMI/MHL, USB, WiDi, Bluetooth
Dodatki: odtwarzacz, tuner, głośniki
Wymiary: 131x309x128 mm
Waga: 1,9 kg
Cena: ok. 5000 zł

Domowy projektor krótkoogniskowy, wyświetlający obraz Full HD o przekątnej 100” z niewielkiej odległości – zaledwie 65 cm od ekranu. Zastępuje telewizor (ma tuner DVB-T), a także odtwarzacz wideo (odtwarza bezpośrednio z USB). Współpracuje z laptopami wyposażonymi w WiDi i wyświetla obraz z Androida przez Bluetooth.