Pudełko na dane

W artykule:

• Różnice między dyskami klasycznymi a SSD
• Możliwości łączenia dwóch rodzajów pamięci
• Ważne parametry dysków
• Omówienie wyników testu
• Recenzje wybranych produktów
• Tabele z wynikami testów

Rok temu można było kupić dysk twardy o pojemności 1 TB za nieco ponad 200 złotych. Dziś trzeba zapłacić dwa razy tyle, ale w tym samym czasie wyraźnie staniały podstawowe modele SSD.

Tradycyjny dysk twardy (HDD) do przechowywania danych wykorzystuje wirujące talerze, na których informacje zapisuje pole magnetyczne wytwarzane przez głowice. Dopracowywana latami technologia sprawiła, że dyski są pojemne i niezawodne. Jednak ich wydajność i trwałość jest ograniczona elementami mechanicznymi: prędkością wirowania talerzy oraz bezwładnością głowicy. Nie znoszą też wstrząsów, szczególnie w czasie pracy.

Dyski SSD, zbudowane z wykorzystaniem pamięci flash, nie mają żadnej z wad dysków HDD, ponieważ wyeliminowano z nich wszystkie ruchome elementy. Nie oznacza to, że wcale się nie psują – liczba cykli zapisu danych w pamięci flash jest ograniczona. Jednak użycie nowoczesnych kontrolerów i modułów pamięci sprawia, że producenci udzielają na swoje urządzenia nawet 5-letniej gwarancji. Minusem SSD jest niewielka pojemność w stosunku do dysków tradycyjnych.

Ideałem byłoby połączenie dysku SSD z klasycznym. W tym celu trzeba kupić SSD o takiej pojemności, by wystarczył tylko na system i aplikacje, a także pojemny dysk twardy na dane. W sprzedaży są także dyski hybrydowe, które przechowują dane na talerzach, ale są dodatkowo wyposażone w pamięć flash – mają zatem pewne cechy SSD.

Niezależnie od tego, czy kupujesz dysk HDD czy SSD, powinieneś zwrócić uwagę na relację pojemności do ceny. Najlepsza będzie oczywiście w dyskach 3,5-calowych o pojemności 2 TB. Dla modeli mniejszych i większych (1 TB i 3 TB) ta relacja wygląda nieco gorzej. Obecnie najniższy koszt przestrzeni dyskowej wynosi tylko ok. 25 groszy za 1 GB. Jeżeli twoim priorytetem jest duża pojemność w umiarkowanej cenie, wybierz dysk twardy 2 TB.

Ceny dysków 2,5” do laptopów są zbliżone do modeli 3,5”, ale pojemności znacznie mniejsze, dlatego każdy gigabajt kosztuje odpowiednio więcej – od ok. 70 groszy przy pojemności dysku 750 GB. To dużo, ale dyski SSD są jeszcze droższe – 1 GB kosztuje od 5 zł.

Często się słyszy o potencjalnej awaryjności dysków SSD, która wynika z ograniczonej trwałości kontrolerów czy liczby cykli zapisu danych w pamięci flash. Jednak większość producentów daje na swoje produkty 3-letnią, a nawet 5-letnią gwarancję. Zatem o sprzęt nie ma się co obawiać, choć regularne wykonywanie kopii zapasowych nie zaszkodzi.

Przyglądając się gwarancjom, można mieć raczej obawy o trwałość klasycznych HDD. W zależności od sklepu są one objęte gwarancją roczną, dwuletnią albo trzyletnią. Czasy pięcioletnich gwarancji minęły. Co więcej, okres gwarancyjny obecnie nie jest liczony od momentu zakupienia dysku, lecz od daty produkcji. Wystarczy wejść na stronę producenta (Seagate albo Western Digital) i podać numer seryjny dysku, by przekonać się, że ma on pewien okres przydatności do użycia, niezależnie od tego, kiedy był kupiony.

Nasz test obejmuje dyski, które są dostępne w sklepach w cenie poniżej 500 zł. W pecetach i laptopach można je stosować zamiennie, można również tworzyć zestawy dysków w celu osiągnięcia wyższej wydajności lub niezawodności.

Bardzo dobrze wypadły cztery pierwsze modele naszego zestawienia. W teście ATTO uzyskały zbliżoną szybkość odczytu ok. 555 MB/s, a także szybkość zapisu ok. 500 MB/s. W innych benchmarkach było różnie, dlatego zwycięski Kingston SSDNow V+ 200 uzyskał słabszą ocenę za wydajność niż SSD firm Intel, Patriot i OCZ.

W teście znalazły się tylko najtańsze, a więc także najmniej pojemne wersje dysków SSD. Jeżeli zdecydujesz się na zakup dysku o większej pojemności, możesz liczyć również na nieco wyższą wydajność, bo w SSD wydajność często idzie w parze z pojemnością. Przed zakupem warto zajrzeć do specyfikacji całej serii dysków, a nie tylko jednego modelu.

Wśród testowanych modeli wyróżnia się dysk Intela, bo jako jedyny ma w komplecie sanki do montażu we wnęce 3,5”, kabel SATA, przejściówkę zasilającą i śrubki. Dyski Kingston także można kupić z dodatkowym wyposażeniem, ale taki zestaw jest ok. 50 zł droższy.

Wśród dysków 3,5-calowych na szczególną uwagę zasługuje Seagate Barracuda 7200.14 2 TB. Zdecydowanie przoduje wśród konkurentów, pokonując bez trudu nawet tak cenionego rywala, jak WD Caviar Black. Seagate jest od niego nie tylko szybszy, ale też tańszy, dwa razy bardziej pojemny, a także cichszy. Jeśli szukasz dysku 3,5” do 500 zł, to model ST2000DM001 będzie idealnym wyborem.

Dyski 2,5-calowe mają opinię urządzeń stosunkowo powolnych. To prawda, jednak wśród nich znajdziemy perełki warte swojej ceny. Liderem w tej grupie jest WD Scorpio Black, który wypadł bardzo dobrze we wszystkich testach syntetycznych, ma dużą pojemność 750 GB i dobrą cenę za 1 GB pojemności. Jeśli jednak chodzi o wydajność, szybszy od niego jest hybrydowy Seagate Momentus XT.

Wśród klasycznych dysków HDD najmniej prądu zużywa WD Scorpio Blue WD7500BPVT. Jeszcze mniej energii pobierają modele SSD, a najlepszy okazał się Patriot Torqx 2, bo jego typowa moc to ok. 0,5 W.

Osoby pragnące uzyskać błyskawiczny start systemu i płynną pracę ładowanych aplikacji powinny zwrócić uwagę na modele SSD. Oferują one doskonałą wydajność, ale niewielka pojemność dysków półprzewodnikowych wymusi zainstalowanie dodatkowego pojemnego HDD lub korzystania z zewnętrznego magazynu danych.

Posiadacze laptopów nie mają takiego luksusu. W większości note- booków można zamontować tylko jeden dysk, więc trzeba podjąć decyzję – postawić na szybkość SSD, dużą pojemność klasycznego dysku lub wybrać hybrydę w postaci dysku Momentus XT.

• Prędkość obrotowa – szybkość, z jaką wirują talerze w klasycznym dysku twardym. Im jest większa, tym odczyt i zapis danych jest szybszy. Szukając szybkiego dysku, lepiej zdecydować się na model o prędkości 7200 obr./min niż 5900 albo 5400 obr./min.
• Wersja portu SATA – dyski twarde komunikują się z komputerem za pomocą portu SATA. Obecnie występuje on w dwóch wersjach: SATA II lub SATA 3. Wydajny dysk wymaga szybszego portu, dlatego nowoczesne modele obsługują komunikację w tym drugim trybie, z szybkością do 6 Gb/s (ok. 600 MB/s).
• TRIM – specjalna komenda, której zadaniem jest informowanie dysku SSD przez system operacyjny (Windows 7, Linux, MacOS X 10.7), które z bloków danych zostały zwolnione przez użytkownika lub system. Pozwala zoptymalizować pracę dysku, zwiększyć jego szybkość i trwałość.

Opisy wybranych dysków SSD

Nie jest to najszybszy dysk w zestawieniu, ale jego osiągi są wystarczające do codziennej komfortowej pracy. Kingston świetnie skalkulował cenę modelu SSDNow V+ 200 – w cenie porównywalnej z testowymi konkurentami otrzymujemy o 50 proc. większą pojemność. Dysk zbudowano z wykorzystaniem kontrolera SandForce SF-2881 oraz pamięci NAND flash typu MLC. Trzy lata gwarancji pozwalają spokojnie eksploatować urządzenie bez obawy o ewentualną awarię.

Dysk wykorzystuje pamięci MLC oraz kontroler SandForce SF-2881. Na tle konkurencji nie wyróżnia się ani nadzwyczajną pojemnością, ani szczególnymi osiągami. Ma jednak inną zaletę: bardzo atrakcyjną cenę, bo model o pojemności 60 GB kupimy za około 300 zł. Z tego powodu otrzymuje on nasze wyróżnienie. Paradoks polega jednak na tym, że koszt jednego gigabajta pojemności dla dysku Agility 3 wcale nie jest najniższy na tle innych testowanych dysków SSD.

Opisy wybranych dysków 2,5”

Scorpio Black jest laptopowym dyskiem, który łączy wysoką wydajność i dużą pojemność z akceptowalnym kosztem 1 gigabajta. Jego talerze wirują z prędkością 7200 obr./min, a dane są przesyłane przez interfejs SATA 3, mimo że szybkość odczytu i zapisu danych nie wymaga tak szybkiego kontrolera – tryb SATA II również byłby wystarczający. Dysk jednak nie jest najszybszy, bo w tej kategorii produktów pod tym względem niepodważalnie wygrywa Seagate Momentus XT.

To klasyczny dysk do laptopów, łączący dużą pojemność z dobrą wydajnością i niezłą ceną. Czynniki te powodują, że testowany model oferuje niski koszt w przeliczeniu na 1 GB (minimalnie taniej wypada tylko Western Digital Scorpio Blue). Jeśli chodzi o wydajność, Momentus ustępuje zarówno konkurencyjnym dyskom Scorpio Black, jak i hybrydowym modelom Momentus XT. Te ostatnie, ze względu na wyraźnie wyższy koszt, znalazły się na kolejnej pozycji testu.

Opisy wybranych dysków 3,5”

Barracuda 7200.14 to doskonałe połączenie dużej pojemności, świetnej wydajności i umiarkowanej ceny. Firmie Seagate udało się stworzyć dysk, który wydaje się nie mieć poważniejszych wad – z tego powodu otrzymał dwa wyróżnienia. Zastosowane w dysku talerze wirują z prędkością 7200 obr./min, dane są przesyłane przez port SATA 3, a odczyt i zapis danych wspierany jest przez 64 MB pamięci podręcznej.

Dysk nie ma szans, aby dorównać liderowi testu pod względem wydajności, ceny, pojemności ani kosztów 1 gigabajta przestrzeni dyskowej. Jedyną jego zaletą, jak i całej serii Caviar Green, jest najniższy pobór prądu oraz technika automatycznej zmiany prędkości obrotowej w momentach, gdy dysk nie jest używany. Dzięki temu dysk będzie doskonałym wyborem jako dodatkowy magazyn danych lub do pracy w obudowie sieciowej typu NAS.