Serwer w domu

W numerze 2/2013 PC Formatu zamieściliśmy test kilku dysków NAS, służących do wygodnego przechowywania danych. Test wykazał, że największe możliwości ma sprzęt Synology, dzięki systemowi operacyjnemu DSM (DiskStation Manager).

W tym artykule pokażemy ciekawe możliwości dysku Synology, które mogą być bardzo przydatne w domu. Posłużymy się przykładem testowanego przez nas urządzenia DS112+, ale wymienione funkcje występują również w tańszym jednodyskowym urządzeniu DS112j.

Zakładamy przy tym, że już używasz takiego dysku, więc jest wstępnie uruchomiony i skonfigurowany, a ty potrafisz się do niego zalogować i konfigurować go.

Klient pobierania to funkcja przydatna dla osób, które pobierają albo udostępniają duże pliki: torrenty, pliki z serwisów wymiany, filmy z YouTube itd. Wystarczy wskazać plik .torrent albo adres URL, a dysk ściągnie plik o dowolnej wielkości, choćby miało to trwać nawet całe tygodnie. Funkcja wymaga zainstalowania tylko jednego pakietu, a później ewentualnego dostosowania go do własnych potrzeb.

Pakiet musisz zainstalować jako administrator, po zalogowaniu się do interfejsu konfiguracyjnego przez przeglądarkę.

Uruchom Centrum pakietów,a następnie odszukaj w nim Download Station. Kliknij przycisk Zainstaluj, by dodać pakiet do systemu. Po chwili pojawi się wśród pozostałych aplikacji.

Domyślnie dostęp do aplikacji ma tylko jeden użytkownik: administrator. Uprawnienia można dać również innym użytkownikom. W tym celu w systemie DSM otwórz Panel sterowania, a w nim kliknij Użytkownik.

Zaznacz użytkownika, któremu chcesz dać uprawnienia, a następnie kliknij Edytuj. W zakładce Aplikacje zaznacz Download Station i kliknij OK. Po wykonaniu tych czynności pliki mogą pobierać wszyscy użytkownicy, którzy otrzymali stosowne uprawnienia.

Zakładamy, że znasz zasadę działania sieci BitTorrent, choć system DSM jest przyjazny nawet dla osób jej nie znających.

Uruchom program Download Station. Na pasku narzędziowym ma on dwie ikony służące do rozpoczęcia pobierania plików z sieci BitTorrent, a także do ściągania plików przez protokół HTTP czy FTP.

W przypadku plików z sieci BitTorrent w oknie dialogowym możesz wskazać miejsce docelowe, gdzie trafi pobrany plik. Kliknij Wybierz, a w nowym oknie wskaż folder, do którego mają trafić pliki, np. do katalogu public, dostępnego dla wszystkich użytkowników. Możesz także wybrać inny katalog, np. home, który jest twoim prywatnym katalogiem, niedostępnym dla innych. Kliknij Wybierz.

Aby wczytać plik .torrent, kliknij przycisk Przeglądaj, a następnie na lokalnym dysku komputera wskaż odpowiedni plik. Kliknij Otwórz.

Po tych czynnościach kliknij Utwórz. W nowym oknie kliknij ponownie przycisk Utwórz. Torrent zostanie dodany do listy. Po chwili automatycznie rozpocznie się pobieranie.

W przypadku wszystkich pozostałych protokołów pliki są pobierane bezpośrednio z serwera. Wskazuje je konkretny adres URL. Zatem wystarczy w przeglądarce internetowej skopiować adres linku do schowka (zamiast klikać na niego w celu pobrania). Dysponując adresem, możesz rozpocząć pobieranie.

Na pasku narzędziowym programu Download Station kliknij ikonę globusa z plusem.

W pole Wprowadź URL wpisz lub wklej adres URL pliku, który chcesz pobrać. Jeśli chcesz w ten sposób ściągnąć film z YouTube, po prostu wklej adres URL filmu.

Podobnie jak w przypadku BitTorrent, również tu możesz wskazać miejsce docelowe, klikając Wybierz. Gdy już to zrobisz, kliknij przycisk Utwórz.

Adres URL pliku trafi na listę. Pobieranie rozpocznie się automatycznie, a pliki trafią do katalogu docelowego, gdy zostaną w całości pobrane.

Download Station ma kilka ciekawych funkcji, które usprawniają pobieranie plików.

Program ma wyszukiwarkę torrentów, w której wystarczy wpisać to, czego szukasz. Gdy zaznaczysz na liście odpowiedni plik (albo kilka plików, trzymając klawisz [Ctrl]), kliknij ikonę strzałki w dół na pasku narzędziowym. Pobieranie się rozpocznie, bez konieczności szukania pliku .torrent.

Program współpracuje też z wieloma serwisami wymiany plików (Bitshare, Hotfile, Rapidshare itd.). W większości obsługuje konta premium. Aby sprawdzić listę zgodnych usług, kliknij na pasku narzędziowym ikonę ustawień z symbolem koła zębatego. W oknie Ustawienia przejdź do sekcji Udostępnianie plików, w której zobaczysz listę zgodnych serwisów.

Aby pobierać pliki z sieci BitTorrent, nie musisz za każdym razem logować się do interfejsu konfiguracyjnego. Wystarczy, że bezpośrednio z Windows „wrzucisz” plik .torrent do odpowiedniego katalogu na dysku Synology, np. domowego katalogu użytkownika (zamapowanego w Windows). W oknie Ustawienia, w sekcji Lokalizacja zaznacz opcję Załaduj automatycznie pliki torrent/NZB z obserwowanego folderu. Następnie kliknij Wybierz, by wskazać katalog, z którego program ma pobierać pliki, np. home.

Pobrane pliki mogą być automatycznie rozpakowywane. Jest to wygodne szczególnie wtedy, kiedy są pobierane w częściach. Można tę funkcję ustawić w oknie Ustawienia, w sekcji Autorozpakowywanie, włączając usługę autorozpakowywania, a także automatyczną usługę wypakowywania dla pobranych plików.

Cloud Station to nic innego, jak chmurowa usługa synchronizacji plików, bardzo podobna np. do Dropboksa. Pliki są przechowywane na serwerze (w naszym przykładzie na dysku Synology), a także są synchronizowane między nim a dowolnym komputerem lub urządzeniem przenośnym. Ułatwia to dostęp do danych, a także świetnie je zabezpiecza, ponieważ ich kopie znajdują się na różnych urządzeniach. Co więcej, Disk Station może przechowywać do 32 poprzednich wersji pliku i ma własny kosz, więc łatwo cofnąć niechciane zmiany albo przywrócić skasowane przypadkowo pliki.

Pierwszą czynnością jest zainstalowanie w systemie odpowiedniego pakietu, a także wstępna konfiguracja. Oczywiście musi to zrobić administrator, po zalogowaniu się do systemu DSM przez przeglądarkę.

Uruchom Centrum pakietów, a następnie odszukaj w nim Cloud Station. Kliknij Zainstaluj, by dodać pakiet do systemu. Po chwili pojawi się wśród pozostałych aplikacji.

Uruchom program Cloud Station. Jak widać, usługa jest domyślnie włączona i już działa. By móc synchronizować pliki, musisz zapamiętać identyfikator usługi QuickConnect. Jest to numer urządzenia, który później będzie służył użytkownikom do łączenia się z serwerem.

Przejdź do sekcji Uprawnienia i włącz usługę Cloud Station odpowiednim użytkownikom. Kliknij Zapisz. Po wykonaniu tych czynności z Cloud Station mogą korzystać wszyscy użytkownicy, którzy uzyskali stosowne uprawnienia.

Do synchronizacji danych między systemem Windows a dyskiem Synology jest wykorzystywany program kliencki, który trzeba ściągnąć, zainstalować i skonfigurować. Oczywiście można go uruchomić na wielu komputerach, a z synchronizacji może korzystać wielu użytkowników jednocześnie.

Ze strony www.synology.com/support/download.php pobierz program Cloud Station. Zainstaluj program (instalacja jest standardowa) i uruchom go.

W pierwszym oknie kliknij Dalej. W kolejnym wpisz QuickConnect ID, który uzyskałeś na etapie instalacji usługi. Poniżej podaj swoją nazwę użytkownika oraz hasło (muszą to być dane użytkownika, któremu wcześniej administrator włączył dostęp do Cloud Station). Kliknij Dalej.

W kolejnym oknie możesz ustalić, jak twój komputer będzie „widziany” w interfejsie administracyjnym Cloud Station, a także z którym folderem lokalnym mają być synchronizowane dane. Kliknij Dalej, a w następnym oknie kliknij przycisk Zakończ.

Konfiguracja jest zakończona. Od tej pory wszystko, co wrzucisz do swojego katalogu CloudStation na komputerze, zostanie automatycznie zsynchronizowane z dyskiem Synology. Oczywiście działa to również w drugą stronę: wszystko, co znajdzie się w twoim domowym katalogu na dysku sieciowym (a dokładniej mówiąc, w podkatalogu CloudStation), zostanie też automatycznie pobrane na dysk komputera.

Pokazane wcześniej funkcje to tylko początek możliwości Cloud Station.

Dysk Synology pozwala synchronizować nie tylko prywatne dane użytkowników, ale także wspólne katalogi, np. standardowy public. Jako administrator musisz w ustawieniach Cloud Station, w sekcji Udostępnianie zaznaczyć odpowiedni katalog i kliknąć Zapisz. Wtedy po stronie klienta (komputera z Windows) użytkownik otrzyma powiadomienie, że są dostępne nowe foldery do synchronizacji. Kliknij dymek. W oknie z ustawieniami zaznacz dodatkowy katalog public i kliknij Zastosuj. Od tej pory synchronizacja będzie obejmowała dodatkowy katalog.

Cloud Station przechowuje poprzednie wersje plików, więc możliwe jest cofnięcie zmian. W tym celu zaloguj się przez przeglądarkę do systemu DSM, uruchom program File Station i przejdź do folderu, w którym jest interesujący cię plik. Kliknij na nim prawym klawiszem myszy i wybierz Przeglądaj poprzednie wersje. Program wyświetli wersje wraz z datą ich ostatniej modyfikacji. Możesz zaznaczyć jedną z nich i kliknąć Pobierz, by pobrać ją (przez przeglądarkę) na lokalny dysk.

Można też odzyskać skasowane przypadkowo pliki. Zaloguj się do DSM, a następnie otwórz program Cloud Station i przejdź do sekcji Kosz. Zaznacz plik, który chcesz odzyskać, a następnie z menu Akcja wybierz polecenie Pobierz. Możesz odzyskać nie tylko ostatnią wersję pliku, ale także wersje poprzednie.

Dzięki usłudze QuickConnect dysk sieciowy pracujący w domowej sieci może być widoczny poza nią i synchronizować dane przez internet – nie jest konieczne udostępnianie portów. Jednak, by przyspieszyć synchronizację, warto przekierować jeden port TCP 6690, z którego korzysta usługa Cloud Station. Należy zalogować się do swojego routera, odszukać funkcję przekazywania portów (np. Port Forwarding, Virtual Server itp.) i dodać taki wpis. Parametr IP Address to adres IP dysku Synology w sieci lokalnej.