Sprytne miasta

Gospodarka energetyczna i wodna, budownictwo, planowanie i infrastruktura, transport, bezpieczeństwo publiczne, turystyka i rekreacja, edukacja, służba zdrowia czy opieka społeczna – można wymieniać długo, bo to tylko najważniejsze obszary rozwoju miast, w których sprawdzają się najnowsze technologie. Idea smart cities (inteligentnych miast) funkcjonuje obecnie nie tylko w USA czy Japonii.

Inteligentne miasta nie są już pieśnią przyszłości, lecz realnymi rozwiązaniami, które są wdrażane w Polsce. Urzeczywistnianych koncepcji nie brakuje, czego przykładem jest projekt „Otwarta Warszawa” agregujący pomysły i opinie mieszkańców dotyczące rozwiązywania konkretnych problemów. Jest to inicjatywa powstała na podstawie przygotowanych przez Urząd m.st. Warszawy zapytań do obywateli. W ramach serwisu online mieszkańcy stolicy mogą decydować o możliwościach usprawnienia wskazanych obszarów funkcjonowania miasta. Jednym z pomysłów, który mieszkańcy zgłosili za pomocą platformy, było rozwieszenie hamaków i stworzenie bibliotek plenerowych w nadwiślańskich klubokawiarniach – został on szybko zrealizowany.

Jednym z ciekawych przykładów jest także inicjatywa Microsoft CityNext, pomagająca lepiej wykorzystywać dotychczas przyznane środki na inwestycje. Jednym z przykładów działającego CityNext jest wrocławskie Centrum Kontaktu z Mieszkańcami. Wrocławianie mogą kontaktować się z urzędnikami za pomocą e-maili czy telefonicznie, a każde zgłoszenie otrzymuje numer i trafia do bazy. Miasto może lepiej ustalać priorytety działań, a mieszkańcy mają pewność, że ich zgłoszenia nie zostaną bez odpowiedzi. Centrum Kontaktu pozwala m.in. na przyjmowanie pomysłów dotyczących wykorzystania funduszy z Budżetu Obywatelskiego.

Philips oferuje m.in. City Touch – zintegrowany system sterowania i zarządzania oświetleniem miejskim. Dzięki połączeniu City Touch z technologią oświetleniową LED w miastach możliwe jest zmniejszenie kosztów zużycia energii elektrycznej o aż 70–80 proc. Możliwe jest ponadto indywidualne sterowanie poszczególnymi elementami sieci oświetleniowej oraz wykorzystanie chmury – cały inteligentny system może być kontrolowany z poziomu komputera czy tabletu.

Pierwszym miastem, które w pełni wykorzystało rozwiązanie, jest Los Angeles, posiadające oświetlenie LED-owe o łącznej długości ponad 12 tys. km. Do systemu podłączono wszystkie punkty oświetleniowe w aglomeracji. W Polsce City Touch zastosowane zostało w Szczecinie. W wyniku ukończonej w 2015 r. modernizacji zainstalowano 5000 energooszczędnych opraw oświetleniowych LED, a niemal połowa została podłączona do zdalnego systemu zarządzania oświetleniem. Philips przekonuje, że przełoży się to na redukcję zużycia energii elektrycznej o 70 proc., pozwoli oszczędzić 1,5 mln zł rocznie i obniżyć roczną emisję dwutlenku węgla o 7000 ton.

Kolejnym przykładem smart koncepcji jest Zero Site, rozwijane na bazie globalnej współpracy Philipsa z firmą Ericsson. Zero Site jest połączeniem rozwiązań oświetleniowych z systemami transmisji komórkowej. Dzięki lampom LED z wbudowanymi nadajnikami 4G mieszkańcy zyskają wysokiej jakości energooszczędne oświetlenie przestrzeni publicznej oraz lepsze działanie sieci telekomunikacyjnej, szczególnie w gęsto zaludnionych obszarach miejskich – nie będzie problemów z zanikającym sygnałem.

Opole z kolei postawiło na edukację, wdrażając projekt eSzkoła. Zapewnia on łatwy dostęp do różnorodnych opracowań i zasobów dydaktycznych zamieszczanych przez nauczycieli. Jednym z istotnych założeń eSzkoły jest zmniejszenie dystansu między uczniami, rodzicami a nauczycielami, np. dzięki interaktywnemu dzienniczkowi online, w którym rodzice mogą sprawdzać ewentualne uwagi dotyczące ich dzieci.

W Polsce funkcjonuje też m.in. Małopolska Chmura Edukacyjna, mająca na celu zachęcanie młodzieży do poszerzania wiedzy i zdobywania wyższego wykształcenia. Uczniowie mogą uczestniczyć w wykładach akademickich poprzez wideokonferencje, korzystając z urządzeń mobilnych czy komputerów. Wykłady mają formę interaktywną i możliwe jest zadawanie pytań wykładowcom. W inicjatywę poza 21 małopolskimi szkołami zaangażowane są m.in. Uniwersytet Jagielloński, Politechnika Krakowska czy Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.

Przydatne są także Systemy Komunikacji Niewerbalnej. Trafiły one do niektórych urzędów miejskich i instytucji pomocowych, urzędów stanu cywilnego i pracy, a także do kas biletowych na dworcach. Systemy pozwalają skorzystać z internetowej usługi tłumacza języka migowego zintegrowanej z mechanizmem wideokonferencji. Komunikują się wówczas trzy osoby: pracownik danej instytucji, osoba niesłysząca oraz tłumacz języka migowego. W Polsce jest już ponad 200 miejsc, w których wykorzystywany jest taki system.

Z kolei Katowicki Inteligentny System Monitoringu i Analizy usprawnia komunikację i współpracę pomiędzy służbami porządkowymi: policją, strażą miejską oraz służbami ratownictwa. System został wdrożony przez firmę Proximus SA, która skorzystała z rozwiązań IBM. Działający w oparciu o technologie IBM Intelligent Video Analytics oraz Intelligent Operations Center system identyfikuje niebezpieczne sytuacje i powiadamia o nich służby, równocześnie rejestrując informacje o funkcjonowaniu przestrzeni miejskiej, w tym jakości i dostępności usług publicznych czy aktywności i warunkach mobilności mieszkańców. Nie da się ukryć, że inteligentny monitoring wizyjny w połączeniu z analityką może pomóc w błyskawicznym wykrywaniu potencjalnych zagrożeń.

Mieszkańcy Katowic mogą liczyć na wyższe bezpieczeństwo – zarówno ludzi, jak i infrastruktury – w wyznaczonej przestrzeni. System powiadamia np. o kradzieży ławek czy koszy albo o przypadkach dewastacji miejskiej zieleni lub placów zabaw. Ponadto potrafi zliczać dowolne obiekty – nie tylko ludzi, ale też zwierzęta czy przedmioty. To pozwala na jeszcze lepsze rozpoznawanie nietypowych zachowań i zdarzeń. KISMiA składa się z 256 kamer rejestrujących obraz w jakości HD, z czego każda rejestruje od 25 do 50 tys. zdarzeń na dzień.

– W marcu 2015 IBM zakończył realizowany we współpracy z Urzędem Miasta Lublin miesięczny program wolontariatu pracowniczego – IBM Corporate Service Corps. — mówi Marek Okularczyk, dyrektor programu Smarter Cites IBM. Był to projekt, w którym pracownicy IBM pracowali nad przygotowaniem zbioru zaleceń w różnych obszarach, mogących usprawnić Lublin. – Jedna z trzech grup IBM pracujących w Lublinie badała obszar związany ze zbieraniem i współdzieleniem informacji, w efekcie czego wypracowała rekomendacje działań, które miasto krok po kroku powinno podjąć w celu skuteczniejszego pozyskiwania i udostępniania danych — dodaje Okularczyk.

Inwestycje zgodne z koncepcją inteligentnych miast przyczyniają się do znacznej poprawy jakości życia mieszkańców. To dzięki temu można liczyć na wyższe bezpieczeństwo, lepszy transport i komunikację miejską, a nawet z pozoru tak prozaiczną rzecz, jak odpowiednie oświetlenie dróg i chodników. Technologie pomagają tworzyć lepsze miasta, a przyszłość przyniesie kolejne udogodnienia – oby także w Polsce, bo choć nie brakuje tu pierwszych wdrożonych rozwiązań, ciągle jest dużo do zrobienia.

Polecamy dwie apki dla mieszkańców miast, którzy chcieliby zwiększyć komfort życia, oszczędzając swój czas i nerwy.

SkyCash: uniwersalny system płatności mobilnych, który ułatwia dokonywanie opłat. Aplikacja działa w kilkudziesięciu miastach w Polsce, gdzie pozwala regulować należności za parkowanie, kupować bilety na przejazdy środkami komunikacji miejskiej czy pociągami wielu polskich przewoźników kolejowych. – Przy użyciu SkyCash można też m.in. realizować natychmiastowe przelewy do znajomych, wypłacać gotówkę z bankomatów, zasilać telefony na kartę czy kupować bilety do kina. – dodaje Tomasz Krajewski, prezes zarządu SkyCash. Osoby korzystające z aplikacji nie muszą zaprzątać sobie głowy tak uciążliwymi czynnościami jak odliczanie drobnych, stanie w kolejkach do kas albo szukanie otwartych punktów sprzedaży. Wszystkie transakcje można realizować niezależnie od miejsca pobytu 24 godziny na dobę.

Jakdojade.pl: to już w zasadzie standard ogólnopolski – apka umożliwia planowanie podróży i sprawdzanie rozkładów jazdy w wielu polskich miastach. Narzędzie ułatwia korzystanie z komunikacji publicznej, co przydaje się zwłaszcza wtedy, gdy nie zna się za dobrze danego miasta.
– Rozwiązanie przyjęło się w Polsce. Miesięcznie korzysta z niego ok. 3,5 mln unikalnych użytkowników i to najlepiej świadczy o popularności jakdojade. — mówi Bartosz Burek, prezes zarządu City-nav Sp. z o.o., właściciela jakdojade.pl.