Uczeń z laptopem

Laptopy na salach wykładowych stają się studencką normą. W szkołach to wciąż nietypowy widok. W klasach szkoły podstawowej jeszcze długo będą rzadkością, i słusznie, gdyż na tym etapie nauki ważne jest wypracowanie własnego charakteru pisma, w czym korzystanie z laptopa bardziej przeszkodzi, niż pomoże. Dlatego polecany netbook należy traktować raczej jako rzadko stosowaną pomoc, zabieraną do szkoły jedynie w sporadycznych sytuacjach – i to też dopiero w klasach 4–6. W liceach podejście do używania laptopów i wszelkich elektronicznych pomocy będzie pewnie bardziej liberalne, tym bardziej że sporządzanie notatek przy ich wykorzystaniu jest po prostu szybsze. Ale już klikanie kilku osób jednocześnie w małej sali zajęć może być irytujące dla pozostałych uczniów, więc wielu nauczycieli nie pozwala na używanie komputerów. Przed zabraniem własnego notebooka na zajęcia należy zapytać o pozwolenie na jego używanie.

• Jak wybrać odpowiedni komputer dla ucznia w zależności od planowanych zastosowań i wieku dziecka.
• Notebook czy kom puter stacjonarny? Podpowiedzi ułatwiające podjęcie decyzji. Przykładowe modele komputerów.

• Programy zastępujące tradycyjne przybory szkolne.
• Sposoby wykorzystania wirtualnych notatników, segregatorów, organizerów itp. oraz korzyści z ich zastosowania.

• Opisy przykładowych programów do nauki fizyki, matematyki, chemii, astronomii, geografii, języków obcych.
• Informacje o źródłach, z których można pobrać aplikacje, i cenach.

Decydując się na zakup komputera dla ucznia, należy wziąć pod uwagę, że mniejsze dzieci trudno skłonić do siedzenia przed monitorem. Dlatego lepszy od komputera stacjonarnego będzie laptop lub netbook. Pozwoli nie tylko na pracę w dowolnym miejscu w domu, ale też można go będzie zabrać do kolegi, gdy przyjdzie wykonać projekt zespołowy.

Programy pomocne w nauce nie potrzebują mocnego procesora ani ekranu o zbyt dużej rozdzielczości, więc optymalne będą tu małe, 10-calowe notebooki.

• Mała waga i rozmiary netbooków sprawiają, że świetnie się sprawdzą jako pomoc naukowa dla uczniów szkoły podstawowej. Ważący nieco ponad kilogram komputerek można nawet zapakować w plecak czwarto-, piątoklasisty zamiast podręcznika, jeśli będzie chciał za jego pomocą przedstawić na zajęciach swoją prezentację. Zaletą jest także zredukowana wielkość klawiszy.
• Zapas mocy nowoczesnych netbooków jest wystarczający do zadań realizowanych przez ucznia w tym wieku, np. do nauki języków z multimedialnych kursów, przeglądania e-podręczników lub Wikipedii. Ponieważ większość netbooków ma zbliżone komponenty, jak procesor Intel Atom, 1 GB pamięci czy dysk zwykle 160 GB, warto kierować się przy wyborze innymi parametrami. Im lżejszy sprzęt, tym lepiej. Nie ma więc co inwestować w 11-calowe modele, lecz skupić się na typowych 10-calowych urządzeniach. Ich ceny zaczynają się od 1000 złotych.
• Czas pracy na baterii jest równie ważny. Pod tym względem modele z dwurdzeniowymi wersjami Atoma, choć wydajniejsze, niekoniecznie są trafniejszym wyborem. Wiele zależy jednak od konkretnego netbooka, bo dużą rolę odgrywa oczywiście także pojemność baterii.
• Matowy ekran jest kolejną zaletą. Błyszcząca powłoka bardziej zmęczy oczy dziecka i uczyni korzystanie ze sprzętu mniej komfortowym – a często wręcz niemożliwym, bo matryce netbooków zwykle mają niską jasność (moc podświetlenia).

Dla nieco starszych uczniów lepszy wybór stanowi subnotebook, czyli model 12-, 13-calowy. Połączy on zalety netbooka (dość mała waga i wymiary) oraz normalnego notebooka (np. „rasowe” podzespoły). Taki sprzęt zapewni odpowiednią moc do pracy z bardziej obciążającymi aplikacjami multimedialnymi, np. do tworzenia bogatych wizualnie, ciekawych prezentacji.

• Optymalne komponenty dla tej klasy sprzętu będą niemal te same, co w przypadku netbooków – z wyjątkiem rozmiaru ekranu. Taki laptop powinien mieć jednak przynajmniej 2 GB pamięci, by pracowało się na nim w miarę komfortowo. Ciekawą propozycją są zwłaszcza modele z niskonapięciowymi CPU (tzw. ULV, Ultra-Low Voltage), np. Intel Core 2 Duo SU9x00 (dwurdzeniowe) lub SU3x00 (jednordzeniowe). Ważą niewiele ponad 1,5 kg, więc nie obciążą zbytnio plecaka.
• Cicha praca to cecha wyróżniająca laptopy z procesorami ULV, co jest nieocenione, jeśli będą wykorzystywane podczas zajęć w szkole.

Wraz z wiekiem ucznia rosną jego potrzeby. Nastolatkowi udającemu się do liceum przyda się dobry laptop, 14- lub 15-calowy. Umożliwi komfortowe korzystanie z internetu i wszystkich niezbędnych aplikacji pomocniczych – od pakietów biurowych po programy 3D.

• Wyważony dobór komponentów także jest bardzo ważny. Nie trzeba kupować high-endowych modeli. Doskonałe będą tańsze notebooki do zastosowań biurowych. Ponieważ wraz z premierą mobilnych serii procesorów Core i3 potaniały nieco wersje ze starszymi CPU serii Core 2 Duo. Właśnie wśród takich produktów należy poszukać. Laptopy 14-calowe także są dostępne w wersjach z niskonapięciowymi CPU. Można je nabyć za niezbyt wygórowaną cenę do 2500 zł. Ponieważ laptop nie będzie służył do gier ani obsługi zaawansowanych programów 3D, dowolna karta graficzna GeForce M Nvidii, Radeon HD AMD, czy nawet GMA X4500 Intela, będzie wystarczająca. 2 GB pamięci RAM będą dość rozsądnym minimum.
• Ergonomia obsługi jest równie ważna. Warto zwrócić uwagę np. na wygodną klawiaturę. Powinna mieć wymiary identyczne lub bardzo zbliżone do tradycyjnej klawiatury do PC. Klawisz [Fn] nie powinien być zamieniony miejscem z lewym [Ctrl], a długość spacji i pozycjonowanie prawego [Alt] niestandardowe. Taka klawiatura utrudniłaby pisanie. Także sekcja kursorów powinna być pełnowymiarowa, a nie spłaszczona.

Uczniom często potrzebna jest możliwość odręcznego naszkicowania wykresu czy schematu, którego stworzenie w specjalistycznej aplikacji jest zbyt pracochłonne. Taką funkcję zapewnia tablet. Podłączana przez USB tabliczka do rysowania wraz z piórem do szkicowania to wydatek 150–400 zł, zależnie od powierzchni tabletu i jego dodatkowych funkcji. Wystarczy nawet proste urządzenie o powierzchni 3x5 cali, np. Genius G-Pen F350 (ok. 160 zł). Ponad dwukrotnie większy F509 kosztuje 215 zł. Alternatywą może być notebook, najczęściej 12-calowy, z wbudowaną funkcją tabletu, czyli ekranem pełniącym taką funkcję. Popularny Acer Aspire Timeline 1825PTZ (Pentium SU4100) kosztuje ok. 2700 zł, wydajniejszy HP Pavilion tm2t (Core i3) – ponad 3000 zł.

Komputer stacjonarny przyda się tylko w specyficznych okolicznościach – gdy potrzebna jest duża moc obliczeniowa, której brak notebookom. Przykładowo, gdy dziecko interesuje się fotografią cyfrową i uczy się opracowywać zdjęcia. Wtedy przyda się zarówno dobry pecet, jak i lepszy monitor (większy, o lepszych parametrach obrazu). Jest to więc raczej propozycja dopiero dla nastolatków, i to głównie starszych.

• Mocny procesor to istota sensu składania PC. Sprawdzą się tu athlony lub phenomy, choć niekoniecznie ich „topowe” warianty z najszybszymi częstotliwościami pracy. Dobry stosunek wydajności do ceny zapewnia np. Athlon II X4 630 (ok. 380 zł), a Phenom II X4 925 (ok. 560 zł) sprawdzi się lepiej w większości programów, w których liczy się przetwarzanie dużych ilości danych. Nieco droższe będą procesory Core i5. Układy serii 6xx, mające wbudowany układ graficzny (wymaga odpowiedniej płyty głównej!) kosztują już od 690 zł za dwurdzeniowe edycje (Core i5 650), a czterordzeniowe CPU bez grafiki (seria 7xx) to przynajmniej 100 złotych droższy nabytek (i5 750).
• Pamięci, niezależnie od CPU, powinno być minimum 4 GB, najlepiej typu DDR3 1333 MHz.
• Karta graficzna jest tu kwestią drugorzędną. Zintegrowane z płytami głównymi układy AMD, jak Radeon HD 4200 czy słabsze układy GMA X4500 wbudowane w CPU Intela, wystarczą. Zewnętrzna karta graficzna przyda się uczniom tylko do grania, ewentualnie młodym informatykom. Jeśli już decydujemy się na stacjonarny PC, dobrze jest połączyć go z przyzwoitej jakości monitorem, przynajmniej 22-calowym o rozdzielczości 1920x1080.

Kupno gotowego zestawu z taniego supermarketu odradzamy ze względu na kiepskiej jakości podzespoły (płyta główna, RAM, dysk), które utrudniają procesorowi rozwinięcie pełni wydajności, a to przecież główny cel zakupu PC do nauki.

Zdecydowanie odradzamy zakup „modnych” ostatnio zestawów typu all-in-one, czyli komputerów ze zintegrowanymi dotykowymi ekranami. Takie zestawy, nie dość, że są dość drogie, raczej nie przydadzą się uczniom. W dodatku nie da się ich rozbudować, więc nie mają żadnych zalet typowego PC. A przede wszystkim są to modele do zastosowań stricte multimedialnych (odtwarzanie filmów, surfowanie po sieci), więc raczej nie do nauki.

Nieodzownym pomocnikiem ucznia będzie drukarka ze skanerem, czyli urządzenie wielofunkcyjne. Najtańsze drukarki atramentowe z wbudowanym skanerem kosztują 150–200 złotych, są to np. Canon PIXMA MP270 czy Epson Stylus SX125. Wystarczą na początek dla ucznia podstawówki: pozwolą wydrukować mapę na lekcję geografii czy znalezione w internecie zdjęcie egzotycznego gada na biologię.

Dla starszych uczniów, którzy będą potrzebowali dużo drukować i kopiować, warto rozważyć zakup laserowego urządzenia wielofunkcyjnego. Lepszej jakości wydruki tekstu sprawdzą się przy kserowaniu notatek (pisma odręcznego) i są z reguły tańsze w eksploatacji. Najtańsze z takich urządzeń all-in-one to np. Samsung SCX4300 (440 zł) czy HP LaserJet M1132 MFP (620 zł). Wadą jest tu niestety brak kolorowych wydruków – takie urządzenia kosztują ponad 1000 zł.

Narzędziem potrzebnym każdemu pilnemu uczniowi języków obcych, niezależnie od wieku, będzie zestaw słuchawkowy. Większość programów multimedialnych do przyswajania angielskiego czy niemieckiego ma moduły ćwiczące wymowę oraz przykładowe dialogi dla sprawdzenia stopnia rozumienia ze słuchu. Dobrze też mieć kontakt ze znajomymi z klasy, by omówić ostatnią pracę domową za darmo przez Skype’a.

W takiej sytuacji zestaw słuchawki + mikrofon jest niezastąpioną pomocą. W dodatku niezbyt drogą – najtańsze komplety kosztują ok. 30 złotych; wygodniejsze, o większych nausznikach, od 50 do 150 złotych. Model przewodowy w zupełności wystarczy, będzie nawet lepszy niż drogi, wykorzystujący np. bluetooth. Zestawy takie, działając w trybie odtwarzania i nagrywania naraz, znacznie obniżają jakość dźwięku – do jakości rozmowy telefonicznej. To może zmylić programy do nauczania i obniżyć ogólny komfort nauki.

Użytecznym gadżetem są pendrive’y. To uniwersalny nośnik danych, który z pewnością będzie wymagany na zajęciach informatyki, ale przyda się też, by przynieść napisaną prezentację i odtworzyć ją na komputerze w szkolnej pracowni. Ponieważ koszt pamięci USB jest już niski (flashdysk 4 GB – ok. 40 zł, 8 GB – 65 zł), można nabyć nawet dwa takie urządzenia.

Jeśli uczeń potrzebuje więcej niż kilka gigabajtów, można kupić 2,5-calowy przenośny dysk USB. Do wyboru jest wiele gotowych modeli, ale równie dobrze można kupić osobno dysk i do niego dobrać obudowę. Koszty obu rozwiązań są podobne i zależą głównie od pojemności napędu (cena 250 GB to ok. 300 zł).