Więcej niż router

Podstawową rolą routera jest dzielenie łącza między kilka komputerów. Dodatkowe funkcje obejmują ochronę przed zagrożeniami z sieci, filtrowanie treści, zabezpieczanie transmisji bezprzewodowej itd. Wiele routerów ma port USB, dzięki któremu służą do udostępniania plików i drukarek, mogą też strumieniowo wysyłać multimedia do urządzeń zgodnych z UPnP AV (DLNA). Poniżej opisujemy dwie rzadziej spotykane funkcje – stacji pobierania plików i radia internetowego – oraz kontrolę rodzicielską, która w nowych routerach działa w bardzo ciekawy sposób.

Kontrola rodzicielska implementowana w routerach zwykle składa się z dwóch elementów. Możliwe jest odcinanie dostępu do internetu poszczególnym komputerom w określonym czasie oraz wyłączenie dostępu do poszczególnych stron internetowych, o ile wcześniej administrator routera (rodzic) stworzy listę stron, do których chce ograniczyć dostęp.

Dużym firmom łatwiej jest tworzyć listy zakazanych stron podzielone na kategorie. Jedną z nich przygotowała niemiecka organizacja BPjM, powołana do ochrony nieletnich przed szkodliwymi materiałami zamieszczanymi w sieci. Moduł oprogramowania wykorzystują obecnie routery AVM Fritz!Box. Podobną ochroną dysponuje pierwszy router Synology, którego recenzję zamieściliśmy na poprzednich stronach tego wydania.

Jeśli masz router Synology, zaloguj się do systemu operacyjnego przez przeglądarkę. Kliknij Centrum sieciowe i w oknie aplikacji wybierz sekcję Ochrona rodzicielska.

Naciśnij Dodaj, by skonfigurować ochronę dla nowego komputera. W oknie, które się pojawi, z listy Nazwa urządzenia wybierz komputer, który chcesz skonfigurować. Klikając białą lub niebieską kratkę, wybierz tryb zaznaczania. Następnie na siatce poniżej zaznacz godziny oraz dni tygodnia, w których wybrany komputer będzie miał dostęp do sieci. Kliknij OK.

Gdy stworzysz listę urządzeń, zwróć uwagę, że z prawej strony każdego widnieje szara kłódka, oznaczająca brak ochrony sieciowej. Dopiero po jej kliknięciu możesz wybrać poziom ochrony. Zielona ikona oznacza blokowanie stron ze złośliwym oprogramowaniem, czerwona – blokowanie wszystkich stron nieodpowiednich dla nieletnich, natomiast niebieska – pracę w ręcznie skonfigurowanym trybie ochrony.

Przejdź do zakładki Filtr sieciowy i kliknij Edytowanie listy blokowanych stron, by edytować kategorie stron blokowanych w trybie „ręcznym”. Domyślnie blokowane są wszystkie kategorie stron. W zakładce Dostosowywanie możesz dodać własne strony, których otwieranie chcesz uniemożliwić.

Może się zdarzyć, że blokowana będzie strona, do której mimo wszystko chcesz mieć dostęp. Znając hasło administratora, możesz stworzyć wyjątek. Gdy zobaczysz informację o blokadzie, kliknij i w okienku, które pojawi się w przeglądarce, wpisz nazwę oraz hasło do konta administratora systemu Synology SRM. Naciśnij OK. Po chwili pojawi się komunikat: Ustawienia zastosowane. Dostęp do blokowanej strony jest już możliwy. To wygodne rozwiązanie, bo do tworzenia wyjątków nie trzeba używać interfejsu konfiguracyjnego routera.

Szybkie łącza internetowe pozwalają pobierać z sieci bardzo duże pliki, jednak czasem trzeba to robić w nocy, na przykład z uwagi na pakiety nocne w sieci LTE albo konieczność utrzymania pełni możliwości łącza w ciągu dnia. Nie ma sensu pozostawiać komputera włączonego na noc tylko po to, by ściągał pliki – zamiast tego można wykorzystać serwer NAS albo właśnie router z podłączoną dowolną pamięcią USB.

Router Synology RT1900ac, który został wykorzystany na potrzeby poprzedniego warsztatu, ma funkcję pobierania plików – służy do tego dodatkowy pakiet Download Station, który działa tak samo jak na urządzeniach NAS firmy. Znacznie wcześniej taką funkcją dysponowały np. routery Asusa wyposażone w port USB – możliwości oprogramowania pokazujemy na ich przykładzie.

Po zalogowaniu się do interfejsu administracyjnego routera Asus przejdź do sekcji Aplikacja USB. Poniżej nazwy funkcji: Download Master naciśnij odnośnik install.

Kliknij ikonę dysku USB, na którym mają zostać zapisane pobrane pliki. Jeśli router ma jeden port USB, będzie to oczywiście tylko jeden dysk. Oprogramowanie Download Master zostanie pobrane z sieci i zainstalowane, co może potrwać kilka minut. Gdy operacja się zakończy, kliknij Uruchom program Download Master teraz.

Zaloguj się w nowym oknie (lub karcie) przeglądarki jako administrator routera. Pojawi się interfejs programu:

By przygotować nowe zadanie pobierania, kliknij Dodaj. W otwartym okienku możesz wybrać z dysku plik torrent (jeśli zamierzasz pobierać materiały dostępne w sieci BitTorrent) albo w polu tekstowym wkleić adres pliku do pobrania.

Po dodaniu plików możesz obserwować przebieg pobierania:

W sekcji ustawień aplikacja Asus Download Master możesz zmienić kilka opcji, między innymi Port programu Download Master. Domyślnie jest to port 8081. Warto tę wartość zapamiętać i ewentualnie zmienić, bo pozwala ona zalogować się przez przeglądarkę bezpośrednio do aplikacji, z pominięciem programu konfiguracyjnego routera, wchodząc na stronę http://adres_IP:8081 (np. http://192.168.1.1:8081).

Po pobraniu plików musisz je jeszcze przenieść na komputer, co da się zrobić oczywiście za pomocą sieci. W Eksploratorze plików kliknij Sieć, odszukaj w sieci „komputer” o nazwie twojego routera. Po „otworzeniu” urządzenia zobaczysz jego zasoby. Pliki, które były pobierane z sieci, znajdują się w folderze Download2. By na przyszłość ułatwić sobie dostęp do plików, możesz zamapować ten folder w systemie Windows.

Radio internetowe jest dostępne w różny sposób: w postaci linku otwieranego na stronie internetowej, aplikacji na urządzenia mobilne (lub dodatku do tej aplikacji), wtyczki w programach typu media center itp. Niestety nie ma jednego uniwersalnego sposobu na odtwarzanie takich strumieni audio z internetu. Firma AVM, producent urządzeń Fritz!Box, dodała do systemu operacyjnego swoich routerów funkcję upraszczającą odtwarzanie muzyki. Wybrana stacja radiowa jest dostępna w domowej sieci na wszystkich urządzeniach zgodnych z DLNA.

Zaloguj się do interfejsu konfiguracyjnego routera i przejdź do sekcji Home Network, a następnie Media Server. Kliknij zakładkę Web Radio.

W sekcji Add Web Radio Station z rozwijanej listy New web radio station możesz wybrać jedną z dostępnych stacji radiowych, a natychmiast zostanie ona dodana do listy. Lista stacji zależy od urządzenia oraz wersji systemu Fritz!OS. Możesz też wybrać ostatnią na liście opcję Other web radio station, by dodać własne, ulubione stacje.

Dodając własną stację, musisz wpisać jej nazwę, a także podać adres strumienia audio. Adres strumienia z pewnością znajdziesz na stronie danego radia internetowego. Kliknij OK, by dodać stację do listy.

Teraz wystarczy w odtwarzaczu muzycznym (np. Kodi) wybrać opcję Urządzenia UPnP. Dodanie tego źródła do listy plików wystarczy, by słuchać muzyki z wybranych wcześniej stacji.

W podobny sposób możesz wykorzystać to źródło w różnych aplikacjach na systemy mobilne, choćby prostej aplikacji UPnPlay. Gdy sprzęt znajdzie się w tej samej sieci co router, w bibliotece pojawi się serwer mediów AVM, a wraz z nim wszystkie udostępnione media, w tym również ustawione wcześniej radio. Oczywiście opisane funkcje to tylko część ciekawych możliwości sprzętu, a inni producenci też mają własne, często nietypowe rozwiązania.