Z subwooferem czy bez

Zestawy głośnikowe 2.0 oraz 2.1 nie są optymalne do kina domowego, ponieważ nie są w stanie odtworzyć dźwięku przestrzennego ze ścieżek Dolby Digital, Dolby Surround, DTS i wielu innych. Do takich zastosowań najlepszy jest zestaw 5.1, albo nawet 7.1. Obok dwóch głośników przednich i subwoofera mają one także dwa lub cztery głośniki do odtwarzania efektów przestrzennych oraz głośnik centralny do odtwarzania dialogów. Subwoofer jest właściwie elementem koniecznym, bo pozwala poprawnie odwzorować odgłosy, takie jak np. wybuchy.

Głośniki 5.1 sprawdzają się też świetnie w grach (podobnie jak w filmach, jest w nich fabuła, akcja, muzyka, dialogi). Praktycznie wszystkie gry oferują dźwięk przestrzenny, więc jeśli lubisz grać i masz w pokoju miejsce na zestaw 5.1, będzie on dla ciebie lepszy niż zestaw stereofoniczny.

W artykule:

• Cechy poszczególnych rodzajów zestawów głośnikowych
• Co wpływa na brzmienie głośników
• Omówienie wyników testu zestawów 2.0 i 2.1
• Recenzje wszystkich przetestowanych produktów

W teście uwzględniliśmy dwie grupy głośników. Pierwsza to zestawy 2.1 z subwooferem, które do niedawna oferowały optymalne parametry do odtwarzania dźwięku z komputera. Druga to nowe zestawy 2.0, które nieco przypominają małe kolumienki audio – nadają się nie tylko do postawienia na biurku, ale też nagłośnienia większego pokoju. Podobnie jak zestawy 2.1, są to również głośniki aktywne, tzn. mają wbudowany wzmacniacz.

W przypadku domowego sprzętu audio z reguły wykorzystuje się stereofoniczne głośniki 2.0. Każda z kolumn ma np. trzy głośniczki odtwarzające dźwięki o różnej częstotliwości – to tzw. kolumna trójdrożna. Połączenie głośników w odpowiedni sposób powoduje, że kolumna potrafi odtworzyć wszystkie dźwięki słyszalne – od najniższych 20 Hz do najwyższych 20 kHz. Podstawową wadą takich kolumn są ich duże gabaryty.

Komputerowe głośniki 2.0 są znacznie mniejsze, co wiąże się z mniejszą mocą oraz gorszym brzmieniem. Pojedyncza kolumna ma moc nie 100–300 W, lecz 20–30 W. Nawet jeśli ma trzy głośniki, mają one średnicę do 10 cm, co znacznie ogranicza możliwość wydobycia z nich najniższych tonów. Mimo tego wydaje się, że zestawy 2.0 mają ogólnie lepsze brzmienie niż 2.1, dlatego warto polecać je osobom, które słuchają dużo muzyki z komputera.

Wiele zestawów głośnikowych ma subwoofer, czyli osobny głośnik niskotonowy. Poszerza on pasmo przenoszenia w zakresie tonów niskich, bo działa w pasmie 20–200 Hz. Jego znaczenie jest duże, ponieważ właśnie brak najniższych tonów daje się bardzo łatwo usłyszeć (słaba reprodukcja wysokich tonów jest mniej odczuwalna).

Subwoofer jest duży, ale można go postawić gdziekolwiek, np. pod biurkiem, bo ucho ludzkie nie lokalizuje dokładnie niskich tonów, nie wiadomo, z jakiego kierunku pochodzą. Jednak zestawy z subwooferem brzmią inaczej niż 2.0, co może być np. wynikiem podziału pasma na tony niskie (dla subwoofera) i pozostałe (dla reszty głośników).

Ocena brzmienia głośników przed zakupem jest właściwie niemożliwa. Nawet jeśli w sklepie będziesz mógł ich posłuchać, w domu będą grały inaczej. Inna karta dźwiękowa i inna charakterystyka pomieszczenia spowoduje, że brzmienie się zmieni. Czym się zatem kierować?

W skrócie można powiedzieć, że im większa membrana głośnika, tym lepiej odtwarza on niskie tony. Małe kolumienki nie będą grały dobrze – im większe, tym lepiej.

Innym, drobnym, szczegółem wpływającym na jakość dźwięku jest charakterystyka fazowa głośników. Membrany cechują się pewnym opóźnieniem i jest ono różne dla różnych częstotliwości. Wynikają z tego minimalne przekłamania dźwięku, które można wyeliminować za pomocą tzw. korektorów fazy. Jeśli głośnik je ma, oznacza to, że producent solidnie popracował nad jego parametrami.

Wierność odtwarzania dźwięku zależy też od charakterystyki przenoszenia głośników. Jeśli jest nierówna, dźwięk wydaje się sztuczny, brakuje mu szczegółów i klarowności. Niestety, pomiar charakterystyki we własnym zakresie jest praktycznie niemożliwy.

W przypadku zestawów aktywnych w grę wchodzą kolejne parametry. Wzmacniacz wbudowany w głośniki powinien wprowadzać jak najmniej własnych zniekształceń. Układy zasilające muszą idealnie eliminować przydźwięk sieci, a odpowiednie ekranowanie powinno odizolować układy od sygnałów zewnętrznych, np. zakłóceń emitowanych przez komórki.

Niestety, nawet jeśli zestaw głośników łączy te wszystkie cechy, nie zawsze będzie brzmiał idealnie. Musi mieć to „coś”, co jest tajemnicą każdego producenta.

Kupując głośniki, warto też zwrócić uwagę na kilka detali użytkowych. Ważna jest konstrukcja umożliwiająca dogodne ich rozmieszczenie, a więc np. otwory służące do powieszenia czy kable o odpowiedniej długości. Atutem są też łatwo dostępne regulatory – nie powinny znajdować się na subwooferze, który zwykle stoi pod biurkiem. Przydać się mogą dodatkowe wejścia audio, by oprócz komputera można było podłączyć np. MP3 lub telefon.

W teście uwzględniliśmy 12 zestawów głośnikowych, z czego połowa to klasyczne zestawy stereo, a druga połowa – zestawy 2.1. Rozpiętość cenowa to 150–300 zł, więc jest to średnia klasa produktów.

Atrakcyjność poszczególnych zestawów zależy od tego, czego oczekuje użytkownik. Jeśli mają to być eleganckie, dobrze wykonane kolumny w kolorze drewna, które można postawić na półce albo powiesić na ścianie, wybór padnie na Manhattan 150200 lub Genius SP-HF1255A. Oba zestawy mają krótkie kable połączeniowe, ale w tych pierwszych można wykorzystać zwykły kabel głośnikowy o dowolnej długości, a w drugich – przedłużacz z gniazdem RCA. W ten sposób da się nagłośnić nawet sporej wielkości pokój.

Jeśli potrzebujesz jak najmniejszego zestawu głośnikowego na biurko, lepiej wybrać np. Creative Inspire T12 albo Sony SRS-D25. Te pierwsze wypadają lepiej pod względem brzmienia, choć nie mają subwoofera. Poza tym są to głośniki o bardzo wysokiej efektywności, bo przy głośności wcale nie mniejszej niż w przypadku wielu innych zestawów, mają niemal zerowy pobór energii.

Podstawową kwestią jest to, jak grają głośniki za tak niewielką kwotę. Podczas testów okazało się, że całkiem przyzwoicie, choć nie można ich porównać z prawdziwymi kolumnami audio.

Bardziej naturalny, klarowny i przestrzenny dźwięk zapewniają generalnie zestawy 2.0. Jednak ze względu na wymiary mają problem z wydobyciem dźwięku o częstotliwości poniżej 60 Hz – tylko zestawy z subwooferem „schodziły” poniżej tej częstotliwości. Ale tym też daleko do ideału – co prawda słychać nawet 20 Hz, ale natężenie tak niskich częstotliwości jest zbyt małe, by uznać to za dolną granicę pasma przenoszenia. Jeśli maksymalne ciśnienie akustyczne dla danych głośników może wynosić np. około 90 dB, dla 20–30 Hz jest to zaledwie 40 dB.

W przypadku górnej części pasma słyszalnego również pojawia się problem z odtworzeniem dźwięku. Większość głośników kończy swoją pracę w granicach 7000 Hz, co może wynikać z braku wydzielonych głośników wysokotonowych.

Żadnym głośnikom nie przyznaliśmy najwyższej noty. Wynika to z różnych drobnych defektów brzmienia, np. zbyt natarczywych wysokich tonów, braku klarowności, nierównych niskich tonów itp. Większość głośników otrzymała ocenę dobrą, ponieważ jakość dźwięku była naprawdę niezła.

Dla wielu osób może być ważne to, jak głośno grają poszczególne głośniki. Podczas testów nie mierzyliśmy maksymalnej głośności, lecz taką, przy której tzw. zniekształcenia harmoniczne mieszczą się w zakresie 10 proc. W tych warunkach najgłośniej gra zestaw Genius SP-HF1800A, a także Manhattan 150200. Nie powinno więc też dziwić, że te dwa zestawy pobierają najwięcej energii.

Opisy stereofonicznych zestawów głośnikowych 2.0

Zestaw wykorzystuje dwudrożne kolumny z otworem bass-reflex. Budową bardziej przypominają niewielkie kolumienki audio niż głośniki komputerowe, bo mają wysokość ponad 30 cm. Jak na moc RMS 40 W oraz niewielkie wymiary, brzmienie jest bardzo dobre, choć słychać braki w zakresie najniższych basów. Z tyłu jednego z głośników znajduje się regulator siły głosu oraz tonów niskich i wysokich – w celu zapewnienia optymalnego brzmienia wystarczy je ustawić na połowę skali.

Największe w teście kolumny głośnikowe, które mają wysokość aż 38 cm. Każda z nich wykorzystuje trzy głośniczki, a mimo to brzmienie jest wyraźnie gorsze niż zestawu Manhattan. Podstawowy problem to basy, które są mocno obcięte, nie wybrzmiewają, dudnią przy pewnych częstotliwościach. Dobrze rozwiązano regulację głośności oraz tonów niskich i wysokich, które znajdują się z przodu jednej z kolumn. Obok nich jest też wyjście słuchawkowe oraz dodatkowe wejście liniowe.

Pod względem konstrukcji głośniki podobne do zestawu z 1. miejsca, są jednak trochę mniejsze i gorzej wykonane. Głośniki wysokotonowe działają efektywnie tylko do częstotliwości 8700 Hz, ale brzmienie jest wystarczająco klarowne – nawet lepsze niż w modelu Genius SP-HF1800A. Plusem jest też łatwa regulacja parametrów z przodu na jednej z kolumn, wyjście słuchawkowe, a także wejście liniowe (minijack). Szkoda, że kabel łączący obie kolumny ma długość jedynie 1,5 metra.

Nieduże głośniki komputerowe, z łatwością mieszczące się na biurku, ale jednocześnie o mocnym brzmieniu. Klarowne wysokie tony, mocna środkowa i dolna część pasma, jednak zdecydowanie brakuje najniższych tonów, które wydostają się przez otwór bass-reflex w górnej części obudowy. Ładny design, choć błyszczący plastik może się brudzić. Plusem są łatwo dostępne regulacje oraz dodatkowe wejście audio i wyjście słuchawkowe. Kabelki są krótkie, ale przy tak małych głośniczkach to nie przeszkadza.

Zestaw oferowany jako głośniki do notebooka lub odtwarzacza MP3, bo faktycznie mają najmniejsze rozmiary z testowanych. Grają jednak lepiej niż niejeden zestaw z subwooferem, ponieważ są wyposażone w technologię BassFlex. To dodatkowa membrana o wielkości praktycznie całej tylnej ścianki głośnika, której zadaniem jest odtwarzanie niskich tonów. Dlatego głośniki zaskakują swoim mocnym brzmieniem. Minusem jest m.in. brak regulacji barwy dźwięku oraz zewnętrzny zasilacz.

Niewielkie, proste głośniczki komputerowe do postawienia na biurku, o bardzo mocnym brzmieniu (jak na takie rozmiary). Subiektywnie daje się odczuć brak najniższych i najwyższych tonów, również pomiary wykazują, że pasmo przenoszenia jest w rzeczywistości bardzo wąskie. Nie mają też regulatora barwy dźwięku. Głośniki oferują za to technologię emisji dźwięku 360 stopni, co daje bardziej przestrzenne brzmienie. Jest to realizowane za pomocą małego głośniczka w tylnej części obudowy.

Opisy stereofonicznych zestawów głośnikowych 2.1

Zestaw dla zwolenników mocnego uderzenia, z rozwiązaniem określanym mianem Dual Bass. Wyjątkowy subwoofer ma dwa głośniki basowe oraz skierowany ku podłodze otwór bass-reflex. Najlepszym rozwiązaniem jest ustawienie go na połowę mocy, bo przy pełnej mocy i maksymalnej głośności nie gra dobrze. Satelity są dwudrożne i zapewniają szerokie pasmo przenoszenia, ale mogłyby grać bardziej klarownie. Plusem jest zestaw czterech regulatorów, ale szkoda, że umiejscowiono je na subwooferze.

Głośniki z systemem Image Focusing Plate, który ma poprawiać kierunkowość dźwięku, ale przez to soprany wydają się nieco zbyt natarczywe. Subwoofer przypomina znane konstrukcje Logitecha – ma głośnik na dolnej ściance, co pozwala na dobre rozchodzenie niskich tonów we wszystkich kierunkach. Bardzo mocne brzmienie, duże zniekształcenia pojawiają się dopiero przy prawie pełnej mocy. Regulację głośności umożliwia pilot przewodowy, ale jest on malutki, lekki i jest ściągany z biurka przez kable.

Głośniki o nietypowym kształcie, z błyszczącą przednią ścianką obudowy, co ma niestety wady – po dłuższym czasie eksploatacji może ona wyglądać mało estetycznie. Kolumny mają po dwa głośniki (z przodu i z tyłu obudowy), dzięki czemu ich brzmienie jest bardziej przestrzenne. Jest też otwór bass-reflex, a subwoofer ma bardzo przyjemne, miękkie brzmienie. Brakuje odrębnego głośnika do wysokich tonów, przez co pasmo przenoszenia tych częstotliwości jest wyraźnie ograniczone.

Mały zestaw o niewielkich możliwościach. Krótkie, połączone na stałe kable powodują, że można go postawić na niewielkim biurku. Wyraźnie słychać braki w zakresie tonów niskich, bo niewielki subwoofer nie jest w stanie ich poprawnie odtworzyć. Wysokich tonów również jest za mało. Dlatego subiektywne wrażenie jest takie, jakby zestaw odtwarzał dobrze tylko środkową część pasma słyszanego. Jak na takie możliwości, jest za drogi. Oprócz czerwonego zestaw jest oferowany w trzech innych kolorach.

Zestaw głośnikowy, którego mocną stroną jest subwoofer – działa on efektywnie już od częstotliwości 40 Hz, choć musi mieć ustawioną najwyższą głośność. Niestety, wysokie tony są obcinane już nieco powyżej 4 kHz, a brzmienie jest niezbyt czyste. Ponadto zestaw nie zachęca swoim wyglądem – konstrukcja jest mało nowoczesna, choć jest to kwestią gustu. Jakość wykonania jest nie najlepsza (krzywo posklejane elementy obudów), a regulator basów i siły głosu umieszczono na subwooferze.

Typowy zestaw komputerowy o niewielkiej mocy. Głośniki grają całkiem dobrze – wysokie tony są mało agresywne, a bas miękki i przyjemny. Niestety, nie ma regulacji barwy dźwięku, by dostosować brzmienie do własnych upodobań. Słychać ponadto braki w zakresie wysokich tonów, co potwierdzają pomiary pasma przenoszenia. Na bocznej ściance jednego z głośników znajduje się włącznik oraz regulator siły głosu, ale są one małe i słabo wyczuwalne, dlatego posługiwanie się nimi jest mało wygodne.