Centrino Duo po nowemu
Niewiele ponad rok temu zadebiutowała mobilna platforma Intel Centrino Duo. W maju tego roku została gruntownie odświeżona. W nowej wersji, roboczo nazywanej Santa Rosa, przede wszystkim unowocześniono komponenty współpracujące z procesorem. Notebook skonstruowany na platformie Santa Rosa ma być bardziej wydajny i zużywać mniej energii.
Na dotychczasową platformę mobilną Centrino Duo (kodowa nazwa Napa) składały się: dwurdzeniowe procesory z rodziny Core Duo, a później także Core2 Duo, chipset Intel i945 z opcjonalnym modułem graficznym GMA 950, karta sieciowa Intel 82573E/V/L oraz bezprzewodowy moduł Wi-Fi Intel PRO/Wireless 3945ABG. Notebook wykorzystujący wszystkie wymienione elementy mógł być oznaczony symbolem Centrino Duo.
Większość dostępnych na rynku notebooków – nawet jeśli nie mają naklejki Centrino Duo – bazuje przynajmniej częściowo na komponentach z tej platformy. Zwykle zawierają płytę główną z chipsetem z rodziny Intel i945. Pozostałe komponenty (procesor, karta sieciowa i Wi-Fi) bywają, zwłaszcza w tańszych notebookach, różne. Wyjątkiem są notebooki konstruowane na podzespołach firmy AMD i praktycznie niedostępne w Europie laptopy z procesorami firmy VIA.
Odświeżone Centrino Duo w postaci platformy Santa Rosa zawiera przede wszystkim unowocześnione komponenty współpracujące z procesorem oraz procesor Core2 Duo z szybszą, bo 800-megahercową magistralą FSB . W układach poprzedniej generacji prędkość FSB wynosiła 667 MHz. Komputer z logo Centrino Duo może też zawierać inne elementy, ale nie musi (patrz ramka „Elementy platformy Santa Rosa”).
Nowe funkcje w procesorze
Architektura procesorów się nie zmieniła, ale pojawiły się w niej ciekawe funkcje automatycznej zmiany szybkości pracy układu i oszczędzania energii. Zastosowano technikę dynamicznej, wirtualnej zmiany częstotliwości taktowania magistrali FSB. Częstotliwość zegara pozostaje stała i wynosi 800 MHz, ale gdy układ jest mniej obciążony, wstawiane są „puste cykle”, w których magistralą nie są przesyłane żadne dane, a procesor nic nie robi. Pozwoliło to zmniejszyć całkowitą moc pobieraną przez rdzeń procesora i kontroler magistrali FSB w chipsecie. Co ważne, ten tryb oszczędzania energii (nazwany stanem super LFM Low Frequency Mode) nie przełącza fizycznie układów notebooka w tryb mniejszego poboru mocy (i niższej wydajności). W razie potrzeby procesor może od razu zacząć działać z pełną prędkością. Poza tym w platformie Santa Rosa wprowadzono tryby umożliwiające procesorowi dłuższe pozostawanie w stanie głębokiego uśpienia, co o 5–10 proc. obniża średni pobór mocy dla całego note booka.
Ciekawą funkcją jest Dynamic Acceleration. Pozwala na zwiększenie prędkości przetwarzania danych w aplikacjach jednowątkowych (to większość współczesnych programów), a więc takich, które nie zostały przez programistów zoptymalizowane do wykonywania ich na procesorach wielordzeniowych. W chwili gdy aplikacja wykonuje się tylko na jednym rdzeniu procesora, wyłączane jest drugie nieużywane jądro. Co więcej, częstotliwość pracy aktywnego rdzenia jest podnoszona. Dzięki temu wzrasta wydajność przetwarzania danych, ale pobór mocy pozostaje taki sam, ponieważ uśpione zostało drugie jądro.
Wzmocniona grafika
Moduł graficzny X3100 jest, w odróżnieniu od poprzedniego GMA 950, w pełni zgodny z bibliotekami graficznymi DirectX 9 . Nieoficjalnie się mówi, że jest też zgodny z DirectX 10 , po zainstalowaniu odpowiednich sterowników. Dzięki zgodności z Di- rectX 9 możliwe jest uruchomienie na nowej platformie graficznego interfejsu Aero z Windows Vista.
Moduł X3100 został wyposażony w technologię Clear Video poprawiającą jakość wyświetlanego na ekranie obrazu wideo. Wprowadzono w nim m.in. sprzętowe dekodowanie filmów w formacie WMV9 , zaawansowane algorytmy usuwania przeplotu , korekcję kolorów i mechanizmy wygładzania obrazu. Dodano obsługę interfejsu HDMI z kodowaniem HDCP , dzięki czemu notebook zbudowany na bazie platformy Santa Rosa bez problemu odtworzy film o rozdzielczości HD (1280x720, 1920x1080) wydawane np. na płytach HD DVD lub Blu-ray.
Zalety modułu Turbo Memory
Moduł pamięci flash Turbo Memory nie jest koniecznym wyposażeniem notebooków zgodnych z Centrino Duo, ale jego obecność w laptopach z Windows Vista ma przyspieszać uruchamianie systemu nawet o 20 proc., skracać ponaddwukrotnie czas ładowania i uruchamiania często używanych aplikacji, redukować zużycie energii, a tym samym wydłużać czas pracy notebooka na baterii. Turbo Memory może mieć pojemność 512 MB lub 1 GB.
Dodatkowa pamięć flash
Technologia Turbo Memory, wprowadzona w platformie Santa Rosa, to niewielki moduł pamięci flash o pojemności 512 MB lub 1 GB, wyposażony w interfejs PCI Express. Buforuje on wszystkie operacje zapisu i odczytu danych z dysku twardego. W buforze Turbo Memory przechowywane są nie tylko dane gotowe do zapisania, ale również te, które za chwilę mogą być potrzebne procesorowi. Przyspiesza to wykonanie operacji dyskowych (pamięć flash jest ponadstukrotnie szybsza od dysku twardego), a ponadto, dzięki zmniejszeniu liczby fizycznych operacji zapisu i odczytu na dysku, wydłużony zostaje, nawet o 10 proc., czas pracy notebooka na zasilaniu bateryjnym.
Turbo Memory nie jest niezbędnym wyposażeniem notebooków, które mają uzyskać zgodność z Centrino Duo. Jednak jego obecność potrafią dobrze wykorzystać – do przyspieszania pracy – zaimplementowane w systemie Windows Vista funkcje ReadyBoost i ReadyDrive. Pierwsza została opracowana z myślą o pamięciach USB, na których system przechowywałby najczęściej używane pliki, skracając czas dostępu do nich. Druga potrafi wykorzystać pamięć flash wbudowaną w hybrydowy dysk twardy (jak np. Samsung FlashON, w którym oprócz standardowego bufora przyspieszającego dostęp do danych jest zainstalowana pamięć flash) do przechowywania plików systemowych. Umieszczenie ich w pamięci flash znacząco skraca czas potrzebny na uruchomienie systemu operacyjnego. Pamięć Turbo Memory o pojemności 1 GB spełnia wymagania narzucane przez funkcje ReadyBoost, i ReadyDrive, a moduł 512 MB pozwala w danej chwili wykorzystywać jedną z tych funkcji.
Łączność bezprzewodowa
W platformie Santa Rosa komunikację bezprzewodową zapewnia nowy moduł Wi-Fi – Intel Wireless WiFi Link 4965AGN. Konstruktorzy zrezygnowali z interfejsu mini-PCI na rzecz nowocześniejszego PCI Express. Jednak najważniejszą zmianą jest dodanie do obsługi bezprzewodowych standardów komunikacji 802.11a/b/g standardu 802.11n.
Największe korzyści związane z używaniem sieci w standardzie 802.11n to około pięciokrotnie większa przepustowość w porównaniu z siecią standardu 802.11 g oraz dwukrotnie większy zasięg. Uzyskano je dzięki zastosowaniu trzech sprzężonych ze sobą anten, pracujących w trybie MIMO (Multiple Input Multiple Output). Dane są tu transmitowane jednocześnie przy wykorzystaniu kilku strumieni. Zwiększenie szybkości transmisji konieczne zaś było do przesyłania w sieci bezprzewodowej materiałów multimedialnych.
Wprawdzie standard 802.11n jest na razie dostępny tylko we wstępnej wersji (tzw. draft), ale wielu producentów bezprzewodowego sprzętu sieciowego już wprowadza zgodne z nim urządzenia na rynek. Intel zapowiedział, że w chwili zatwierdzenia ostatecznej wersji specyfikacji 802.11n poprawki niezbędne do uzyskania pełnej zgodności sprzętu ze standardem będzie można wprowadzić, aktualizując sterowniki i oprogramowanie wewnętrzne modułu Wi-Fi.
Rozdwojenie platformy
Najważniejszy element platformy Santa Rosa – chipset Mobile Intel i965 Express – różni się od swojego stacjonarnego odpowiednika tym, że ma wbudowane mechanizmy związane z oszczędzaniem energii w notebooku. Ponadto niektóre modele chipsetów i965 są wyposażone w technologię ATM (Active Management Technology) w wersji 2.5. Pozwala ona na zdalne zarządzanie notebookiem, np. przez firmowych informatyków.
Ze względu na wykorzystanie technologii ATM Intel podzielił notebooki z nową platformą na dwie klasy. Pierwsza – Centrino Duo – jest przeznaczona dla użytkowników indywidualnych, druga – Centrino Pro – dla klientów biznesowych. System ATM znajdzie się właśnie w notebookach przeznaczonych dla firm. Jednocześnie zmniejszono nieco wymagania dotyczące klasy Centrino Duo. Logo Centrino Duo będzie mogło widnieć na notebooku z procesorem Core2 Duo, chipsetem Mobile Intel 965GM/PM oraz dowolną kartą bezprzewodową i dowolnym modułem sieciowym. Karta Wi-Fi wcale nie musi być zgodna ze standardem 802.11n, a sieciowa nie musi być kartą gigabitową. Mniejsze wymagania sprawią, że notebooki Centrino Duo będą znacznie tańsze od laptopów spod znaku Centrino Pro. Poza tym ich producenci będą mogli bardziej elastycznie dopasowywać wyposażenie notebooków do potrzeb indywidualnego użytkownika.
Co nowego w Centrino Duo (Santa Rosa)
- MAGISTRALA FSB 800 MHz Została przyspieszona z 667 MHz, co zwiększa wydajność notebooka zbudowanego na platformie Santa Rosa.
- WIRTUALNA ZMIANA TAKTOWANIA FSB Przy mniejszym obciążeniu układu pozwala zmniejszyć pobór mocy przez rdzeń procesora i kontroler magistali FSB i wprowadzić procesor w nowy tryb oszczędzania energii w czasie jego pracy, bez obniżania jego wydajności.
- FUNKCJA DYNAMIC ACCELERATION Zwiększa wydajność aplikacji jednowątkowych (wykonywanych na jednym rdzeniu procesora) przez wyłączenie nieużywanego rdzenia i podniesienie częstotliwości aktywnego rdzenia.
- MODUŁ GRAFICZNY X3100 Zoptymalizowany do wyświetlania interfejsu Vista Aero, korzysta z technologii Clear Video poprawiającej jakość grafiki, obsługuje interfejs HDMI, umożliwiając odtwarzanie filmów w wysokiej rozdzielczości, zabezpieczonych kodowaniem HDCP.
- MODUŁ TURBO MEMORY Buforuje operacje zapisu danych na dysk twardy i odczytu danych z tego dysku.
- STANDARD WI-FI 802.11n Jest obsługiwany przez moduł komunikacji bezprzewodowej WiFi – standard 802.11n zapewnia 5 razy większą przepustowość połączeń i 2 razy większy zasięg niż dotychczas stosowany standard 802.11g.