Letni przegląd

Rok to dostatecznie długi czas, by na żeberkach radiatorów oraz łopatkach wentylatorów osadziła się warstwa kurzu, która blokuje przepływ powietrza. Dlatego przynajmniej raz do roku trzeba rozebrać komputer i odkurzyć jego wnętrze, a przede wszystkim elementy chłodzące. W przeciwnym wypadku nie będą one skuteczne. Procesor i grafika będą się mocniej nagrzewać. Wbudowane zabezpieczenia termiczne obniżą częstotliwość pracy układów, a co za tym idzie, również wydajność komputera.

W wydajnych komputerach oprócz okresowego czyszczenia warto dodatkowo usprawnić chłodzenie, bo wentylator znajdujący się na procesorze i w zasilaczu nie wymusi prawidłowego obiegu powietrza (z przodu do tyłu). Dlatego warto założyć duży, cichy wentylator, a jeszcze lepsze efekty da prosty zestaw chłodzenia wodnego.

W komputerze kurz osadza się na żeberkach radiatorów, łopatkach wentylatorów, a nawet w ich łożyskach. Z tymi problemami można się uporać w kilkanaście minut. Pokażemy to na przykładzie zestawu chłodzącego dla procesorów Intela. Jest on mocowany do płyty głównej za pomocą czterech kołków. Demontaż może być bardziej kłopotliwy niż w wypadku chłodzenia AMD. Zatem wyłącz komputer, odłącz od niego zasilanie i otwórz obudowę peceta, by sprawdzić stan chłodzenia. Przy okazji odkurz całe wnętrze obudowy.

Za pomocą śrubokręta (lub palcami, jeśli dasz radę) przekręć każdy z czterech kołków mocujących o 90 stopni, w kierunku zgodnym z naniesionymi na nich strzałkami. Pociągnij każdy z kołków do góry, by wyjąć je z otworów płyty głównej. Możesz już zdjąć cały radiator.

Oczyść spód radiatora oraz powierzchnię procesora ze starej pasty termoprzewodzącej. Możesz do tego użyć ściereczki nasączonej spirytusem albo płynem WD40.

Oddziel wentylator od aluminiowego radiatora. Zazwyczaj wystarczy odciągnąć w bok plastikowe kołki:

W dowolny sposób, np. pędzlem, oczyść żeberka radiatora z kurzu. Kurz należy usunąć także z łopatek wentylatora. Możesz już złożyć wentylator i radiator.

Plastikowe kołki przekręć do pierwotnej pozycji, czyli w kierunku przeciwnym do strzałek. Nałóż też na procesor odrobinę świeżej pasty termoprzewodzącej i rozsmaruj ją.

Połóż zestaw chłodzący na procesorze, by kołki mocujące weszły w otwory płyty głównej. Następnie dociśnij dwa przeciwległe kołki, aż usłyszysz ciche pstryknięcie oznaczające zablokowanie kołków. To samo zrób z dwoma następnymi kołkami. Podłącz zasilanie wentylatora do płyty głównej.

Warto także czyścić i smarować łożyska wentylatorów. Aby to zrobić, zdejmij naklejkę, która daje dostęp do sworznia, płynem WD40 usuń zanieczyszczenia. Następnie do otworu wpuść odrobinę smaru teflonowego lub silikonowego, który przez długi czas będzie utrzymywał łożysko w dobrym stanie. Na końcu przyklej z powrotem naklejkę i zamontuj wentylator.

Dodatkowe chłodzenie powinno być tym bardziej rozbudowane, im więcej prądożernych komponentów masz w obudowie. Oczywiście wentylatory muszą mieć taki rozmiar, by pasowały do kratek wentylacyjnych obudowy – zwykle 8 albo 12 cm.

Nawet jeden wentylator za kilkanaście złotych skutecznie wspomaga chłodzenie procesora, karty graficznej i zasilacza. Pokażemy, jak z przodu obudowy zamontować wentylator wdmuchujący chłodne powietrze do jej wnętrza. Aby to zrobić, otwórz obudowę komputera.

Odszukaj i zwolnij (lekko odginając) plastikowe zaczepy blokujące przedni panel obudowy. Zdejmij przedni panel obudowy – w ten sposób odsłonisz kratkę wentylatora.

Między wentylatorem a kratką możesz umieścić podkładkę wyciszającą, by jego wibracje nie przenosiły się na obudowę. Załóż podkładkę na wentylator:

Przyłóż wentylator do kratki w taki sposób, by dmuchał w kierunku wnętrza obudowy (pokazuje to strzałka na jego ramce). Przykręć wentylator czterema śrubkami z zewnętrznej strony obudowy:

Podłącz teraz zasilanie wentylatora do gniazda na płycie głównej lub ewentualnie do złącza molex.

Po tych czynnościach możesz złożyć obudowę. Tak samo montuje się wentylator na tylnej ściance, jednak powinien on wyciągać ciepłe powietrze z obudowy i wypychać je do tyłu.

Zamiast prostego wentylatora można zastosować chłodzenie wodne procesora, np. Corsair H40 za około 200 zł. Pozwala ono obniżyć temperaturę o kilkanaście stopni w porównaniu z klasycznym zestawem chłodzącym. Minusem jest to, że chłodnica tego zestawu pasuje tylko do otworów wentylacyjnych 12 cm, więc nie będzie się nadawała do każdej obudowy.

Aby zastosować zestaw wodny, musisz niemal całkowicie rozłożyć komputer i wymontować z niego płytę główną. W płytach pod procesory AMD trzeba zdemontować plastikową ramkę, którą trzymają cztery śrubki. W płytach pod procesory Intela nie jest to konieczne, bo nie mają one ramki.

Do odpowiedniej ramki przyklej dwie podkładki samoprzylepne. W otwory montażowe ramki włóż cztery metalowe uchwyty z gwintem.

Przyklej ramkę od spodu płyty głównej tak, by otwory montażowe ramki i płyty pasowały do siebie.

Wybierz jeden z dwóch pierścieni pasujący do ramki, a następnie w jego otworach umieść cztery odpowiednie plastikowe podkładki. Rozstaw otworów uzyskanego elementu powinien pasować do rozstawu otworów ramki.

Lekko przykręć pierścień do ramki za pomocą śrub znajdujących się w zestawie. Możesz zamontować procesor (jeśli go wyjmowałeś), a także umieścić płytę główną z powrotem w komputerze. Jednak montaż chłodzenia można kontynuować również poza komputerem.

Załóż blok chłodzący na procesor i przekręć go tak, by zęby bloku i pierścienia naszły na siebie:

Teraz możesz mocniej dokręcić wszystkie cztery śruby mocujące pierścień. Zestaw wygląda tak:

Zamontuj płytę w komputerze. Przyłóż wentylator i chłodnicę do tylnej ścianki obudowy. Całość przykręć odpowiednimi śrubami znajdującymi się w zestawie. Producent zaleca, by zachować przepływ powietrza z zewnątrz do wnętrza obudowy, jednak odwrotna (czyli klasyczna) konfiguracja też daje świetne efekty.

Tubka dobrej pasty termoprzewodzącej kosztuje około 20 zł. Za podobną cenę można kupić pastę w sprayu (tzw. termospray), która jest nowością na polskim rynku. Spray występuje w kilku odmianach, o różnej przewodności cieplnej. Główną zaletą produktu jest dokładność nanoszenia pasty – jest ona rozprowadzana równą, cienką warstwą po powierzchni procesora.