Multimedia dla domowej sieci

Najwygodniejszą metodą udostępniania filmów i muzyki w domowej sieci, opartej na systemie Windows, jest Universal Plug and Play (UPnP). Zaletą tego rozwiązania jest pominięcie standardowego mechanizmu udostępniania plików Windows (SMB) – nie trzeba udostępniać poszczególnych katalogów, przypisywać do nich użytkowników, logować się do zdalnego komputera itp.

Za pomocą UPnP w prosty sposób możesz przesyłać całą bibliotekę zawierającą muzykę i filmy nie tylko do komputerów z Windows, ale też z innymi systemami operacyjnymi. Klientami UPnP mogą być też inne urządzenia podłączone do sieci, np. konsole do gier XBox 360 oraz PlayStation 3, wiele modeli multimedialnych przystawek do telewizorów, np. urządzenia z serii Ferguson Ariva HD Player (z portem ethernet), niektóre nowe telewizory wyposażone w port ethernetowy, np. niedrogie modele Samsung UE37D5500 czy Sony Bravia KDL-32EX720.

Serwer UPnP wbudowany w Windows 7 jest prosty w obsłudze i aktywuje się automatycznie podczas konfiguracji sieci domowej (patrz warsztat „Uruchamianie serwera multimediów w Windows 7”). Jego wadą jest brak obsługi napisów z plików tekstowych (bo nie uwzględnia tego specyfikacja standardu UPnP) oraz niektórych kontenerów, np. MKV. Dlatego polecamy go przede wszystkim do muzyki.

Jeśli chcesz oglądać filmy z napisami na innym komputerze czy na konsoli gier lub telewizorze, sięgnij po serwer PS3 Media Server (PMS) - http://ps3mediaserver.blogspot.com. Wykrywa on parametry klienta i jeśli odbiornik nie obsługuje oryginalnego strumienia wideo, rekoduje obraz w locie, tak by można było go oglądać bez problemów. Podobnie z napisami. PMS potrafi wysyłać strumieniowo do niektórych klientów napisy z plików MKV. Jeśli są one w osobnym pliku tekstowym, wówczas PMS rekoduje film i osadza napisy bezpośrednio w strumieniu wideo.

By opisane metody udostępniania mediów zadziałały, protokół UPnP musi być także wspierany przez router, ale w większości nowych urządzeń jest to standardem.

Serwer UPnP można zainstalować także na dysku podłączonym bezpośrednio do sieci (NAS). Prosty serwer możesz znaleźć w niedrogich routerach wyposażonych w złącze USB (np. TP Link WR-1043ND). Podobne rozwiązania są implementowane w obudowach NAS, przeznaczonych do udostępniania multimediów. Oprócz zwykłego serwera plików SMB mają one często wyrafinowane oprogramowanie do strumieniowania filmów, które radzi sobie nawet z łączeniem obrazu z napisami z plików, czego nie potrafi serwer mediów z Windows 7. Spośród obudów do zastosowań multimedialnych można polecić urządzenia xtreamer, które mają wbudowany serwer UPnP i aplikacje typu media center (www.xtreamer.pl).

Windows Media Player 12, odtwarzacz multimedialny Windows 7, nie jest jedynym programem, który umożliwia zdalny dostęp do biblioteki UPnP. Jeśli masz starszą wersję Windows albo korzystasz z Mac OS czy Linuksa, możesz posłużyć się aplikacją XBMC (http://xbmc.org/). To pecetowa wersja aplikacji do odtwarzania multimediów napisana pierwotnie na XBoksa, a później przeniesiona na pecety. Jej możliwości są zbliżone do Windows Media Center, który zresztą też może odtwarzać multimedia ze zdalnych komputerów. XBMC może odtwarzać napisy z lokalnego dysku, eliminując wadę, jaką jest brak strumieniowania napisów w protokole UPnP. Jeśli nie lubisz programów typu media center, możesz użyć do odtwarzania muzyki programu Foobar2000 (www.foobar2000.org/) razem z wtyczką Foo_upnp (www.foobar2000.org/components/view/foo_upnp), którą trzeba skopiować do folderu Components w katalogu roboczym Foobara.

Pokażemy, jak uruchomić serwer multimediów przy domyślnej konfiguracji sieci w Windows 7, tzn. komputer jest podłączony do sieci z wysokimi zabezpieczeniami w trybie sieci publicznej. Jeśli masz już skonfigurowaną sieć domową, zacznij od kroku 4.

Kliknij w menu Start i wybierz z niego pozycję Panel sterowania. Znajdź kategorię Sieć i Internet i kliknij link Wyświetl stan sieci i zadania. Pojawi się okno Centrum sieci i udostępniania. W obszarze znajdź swoją sieć. W typowych zastosowaniach domowych powinna tam być jedna pozycja, np. Network 2.

Przy nazwie swojej sieci kliknij teraz odnośnik Sieć publiczna. Wyświetli się okno Określenie lokalizacji sieci z trzema trybami obsługi sieci. Kliknij tryb Sieć domowa. Jeśli nie jesteś zalogowany jako administrator, system poprosi cię o podanie hasła.

W oknie Przyłącz do grupy domowej zdecyduj, jakie dane chcesz udostępniać innym komputerom w domu. Zaznacz Muzyka, Wideo, a pozostałe opcje wybierz w zależności od potrzeb. Kliknij Dalej i na końcu Zakończ. Widoczne w oknie hasło dla udostępniania multimediów przez protokół UPnP nie ma znaczenia.

Udostępnianie multimediów za pomocą UPnP jest aktywne. Możesz się o tym przekonać – otwórz okno Eksploratora Windows. W panelu z lewej kliknij ikonę Sieć. W obszarze Urządzenia multimedialne zobaczysz ikonę z nazwą sieciową twojego komputera, np. BARTEK-PC, co oznacza, że jest on teraz serwerem UPnP.

Windows do udostępniania plików przez UPnP korzysta z bibliotek (wybierałeś je w kroku 3). Do biblioteki Muzyka domyślnie podpięty jest tylko katalog Moja muzyka. Jeśli trzymasz muzykę w innym miejscu, kliknij prawym klawiszem myszy ikonę Muzyka w panelu Eksploratora i z menu wybierz Właściwości.

W oknie Właściwości: Muzyka kliknij przycisk Uwzględnij folder. Wskaż miejsce z kolekcją piosenek i kliknij OK. Podobnie możesz dodawać lokalizacje do bibliotek.

System jest gotowy do serwowania multimediów, pozostaje autoryzacja klienta, który będzie je odtwarzał. Może to być urządzenie lub program (patrz warsztat poniżej). Otwórz ponownie okno Centrum sieci i udostępniania i kliknij odnośnik Zmień zaawansowane ustawienia udostępniania.

Rozwiń listę Dom lub praca, znajdź sekcję Przesyłanie strumieniowe multimediów i kliknij: Wybierz opcje przesyłania strumieniowego multimediów. Zobaczysz listę wykrytych urządzeń zgodnych z UPnP. Aby umożliwić jednemu z nich odtwarzanie zawartości swojej biblioteki, wybierz z rozwijanej listy z prawej strony opcję Dozwolone.

Na innym komputerze w tej samej sieci, np. laptopie z systemem Windows 7, uruchom Windows Media Player. W widoku biblioteki w panelu z lewej strony okna jest sekcja Inne biblioteki, gdzie znajdziesz źródła danych zgodne z UPnP, wśród nich swój komputer. Aby odtworzyć utwór, rozwiń pozycję Muzyka i postępuj jak z plikami na lokalnym dysku.

W protokole UPnP możliwe jest także wysyłanie zawartości plików na zdalny odtwarzacz. W tym celu, na przykład w Windows Media Playerze 12 zdalnego komputera, kliknij Strumień , Zezwalaj na zdalne sterowanie moim odtwarzaczem, a w kolejnym oknie Zezwól na zdalne sterowanie w tej sieci.

Na komputerze, z którego będziesz nadawał, uruchom Windows Media Playera lub innego klienta UPnP. Powyżej listy odtwarzania znajdź ikonkę (patrz obrazek) i rozwiń ukryte pod nią menu. Pojawi się tam nazwa odtwarzacza zdalnego. Kliknij ją, by wywołać okienko sterowania zdalnym odtwarzaczem.

Aplikacja PMS (PS3 Media Server), choć pierwotnie napisana na potrzeby udostępniania mediów z peceta na konsolę PS3, działa obecnie także z XBoksem, telewizorami Sony i Samsung, które mają wejście sieciowe i obsługują protokół UPnP, a także z software’owym klientem XBMC (dostępny w popularnych systemach operacyjnych). PMS wymaga obecności środowiska uruchomieniowego Java (www.java.com/pl/download).

Pobierz PS3 Media Server (PMS) ze strony http://ps3mediaserver.blogspot.com i zainstaluj. Przy pierwszym uruchomieniu pojawi się okno Alert zabezpieczeń systemu Windows. Kliknij Zezwalaj na dostęp.

Po uruchomieniu serwer wykrywa dostępne w sieci lokalnej urządzenia UPnP. Jeśli nie masz odpowiedniego telewizora lub konsoli, na drugim komputerze uruchom aplikację XBMC (http://xbmc.org/). Windows Media Player, choć jest wykrywany jako klient UPnP, nie współpracuje z PMS. Wykryte urządzenia zostaną wyświetlone w zakładce Status.

Aby rozpocząć odtwarzanie, trzeba tylko udostępnić folder z filmami. Przejdź do zakładki Ustawienia nawigacji/udostępniania, w sekcji Foldery udostępnione kliknij Dodaj i w oknie Eksploratora wskaż folder. Kliknij ikonę Zapisz.

Można już odtwarzać filmy ze zdalnego urządzenia. W sieci program zgłasza się jako PS3 Media Server. Gdy zaczniesz przeglądać hierarchię katalogów udostępnionego folderu z filmami, zobaczysz, że oprócz filmu jest widoczny katalog TRANSCODE. Zawiera on alternatywne wersje strumienia, które można wypróbować, jeśli podstawowa wersja nie działa.

Jeśli napisy „gubią” polskie znaki, musisz zmienić stronę kodową, używaną do renderowania czcionek. W tym celu przejdź teraz do zakładki Ustawienia transkodowania. W sekcji Ustawienia napisów jest domyślnie wybrane kodowanie Windows CP1250. Poeksperymentuj z ISO-8859-2 oraz z UTF-8. Kodowanie wybierzesz za pomocą listy Strona kodowania napisów.

W tej samej zakładce możesz dobrać wielkość czcionki napisów. W sekcji Ustawienia napisów znajdź opcję Ustawienia czcionki dla ASS. Dla filmów SD dobierz wielkość z zakresu 1.0 –1.5, dla filmów HD 1.5–2.0. W tej samej sekcji dobierzesz obrys, kolor i cieniowanie czcionki.

Jeśli PMS rekoduje wideo, obciąża to znacznie procesor. Aby w ten sposób korzystać z wideo HD, musisz mieć procesor czterordzeniowy. Rekodowanie odbywa się „w locie”, więc w tym trybie udostępniania nie będziesz mógł przewijać filmu podczas oglądania.