Nowa karta graficzna

Powolne działanie animacji w grze może być spowodowane nie tylko niedostatecznie szybką kartą graficzną, ale także zbyt obciążającymi ustawieniami grafiki w samej grze.

W celu poprawy szybkości działania gry można w pierwszej kolejności zmienić stopień szczegółowości grafiki – praktycznie każda gra ma opcje dotyczące wyglądu grafiki. Bardzo często wystarczy prosta zmiana jednego z predefiniowanych profili ustawień (np. z wysokiego na średni). Jeżeli taka zmiana nie poprawi komfortu gry, można jeszcze bardziej obniżyć jakość wyświetlanej grafiki.

Warto sprawdzić, czy nie jest włączone wygładzanie krawędzi (antyaliasing), które bardzo wpływa na wydajność. Opcję tę można spotkać pod kilkoma różnymi nazwami (anti-aliasing, smooth edges itd.). W dalszej kolejności można zredukować stopień szczegółowości tekstur na niższą wartość, a w nowych grach także wyłączyć cienie – ta opcja ma duży wpływ na szybkość działania gier.

Gry potrzebują nie tylko szybkiego procesora i pojemnej pamięci RAM, ale i silnej karty graficznej.

W celu dostosowania komputera do nowych gier musisz wymienić kartę graficzną lub w ogóle zainstalować ją, zamiast korzystać z układu graficznego zintegrowanego z płytą główną. Możliwości są różne, a my polecamy przede wszystkim obecne karty ze średniej półki cenowej za około 300 złotych, które najlepiej pasują do starszego peceta. Nowsze komputery z dwurdzeniowymi procesorami będą dobrze współpracować z kartami graficznymi wyższej klasy, za minimum 500 zł. Warto także pamiętać, że instalacja dowolnej współczesnej karty, niezależnie od jej wydajności, pozwoli płynnie odtwarzać na komputerze filmy HD skompresowane z użyciem kodeka H.264 .

Już od niemal pięciu lat standardową magistralą kart graficznych jest PCI Express. Ale – podobnie jak wszystkie inne rozwiązania – magistrala ta przyjmowała się powoli. Dlatego do tej pory mamy w naszych domach trochę komputerów, które są wyposażone w magistralę AGP. Również je da się zmodernizować.

Spośród ogromnej liczby kart graficznych dostępnych na rynku bardzo trudno wybrać tę właściwą. Najlepszy stosunek wydajności do ceny zapewniają zwykle karty graficzne ze średniego przedziału cenowego. Oto kilka podpowiedzi, które ułatwią wybór karty.

Do kart ze średniej półki zalicza się m.in. karty z układami AMD Radeon HD 4670 czy wydajniejszymi Nvidia GeForce 9600 GT. Zapłacisz za nie około 250–350 złotych – w przypadku komputera sprzed 2–3 lat większe inwestycje nie mają sensu. Wspomniane karty z powodzeniem zastąpią modele z serii GeForce 6000 czy 7000, a także Radeony z serii 1000 i 2000.

Wymienione karty są jedyną opcją, jeśli w komputerze masz słaby zasilacz, np. o mocy 350 W. GeForce 9600 GT pobiera około 100 watów mocy – to niewiele jak na współczesne grafiki. Radeon HD 4650 jest nieco mniej wydajny, ale też pobiera dwukrotnie mniej prądu.

Wybór karty graficznej zależy również od tego, jakim monitorem dysponujesz. Jeśli masz monitor LCD 17” o rozdzielczości 1280x1024, do gry w takiej rozdzielczości wystarcza jedna z wymienionych kart.

Jeśli twój komputer jest względnie nowy (ma około roku) i wydajny (ma procesor dwurdzeniowy), również może się zdarzyć, że niektóre wymagające gry (Crysis, World in Conflict) nie będą wyświetlane wystarczająco płynnie. Zdarza się to również po zakupie nowego monitora o dużej rozdzielczości. Niestety, po jej zwiększeniu gra się zacina, więc konieczna może być wymiana grafiki na wyższy i nowszy model.

Jednak sam komputer również musi spełniać określone warunki. Do płynnego wyświetlania grafiki nie wystarcza karta graficzna, bo to procesor dostarcza jej dane. Musi to być wydajny układ, najlepiej dwurdzeniowy Intel Core 2 Duo lub AMD Athlon X2. Jeśli masz słabszy procesor, najpierw postaraj się o jego wymianę.

Wiele gier 3D ma ogromne wymagania co do pamięci RAM. Pojemność 2 GB wcale nie jest wystarczająca, bo po instalacji kolejnych 2 gigabajtów okazuje się, że gry przyspieszają o kilkanaście, nawet kilkadziesiąt procent. Zadbaj więc o pojemną pamięć.

Na wydajną kartę graficzną możesz pozwolić sobie wtedy, gdy komputer jest wyposażony w markowy zasilacz o mocy około 500 watów. Sama karta graficzna może pobrać nawet 200 watów. Zasilanie to jest dostarczane przez jedną lub dwie dodatkowe linie zasilające.

Jeśli powyższe warunki są spełnione, możesz się zdecydować na kartę z układem AMD Radeon HD 4850 lub 4870 czy GeForce 9800 GTX+. Za karty tej klasy zapłacisz ok. 500 zł, a będziesz mógł na nich pograć w niemal wszystkie gry, i to przy rozdzielczości 1920x1200.

Jeszcze lepsze karty graficzne wykorzystują układy GeForce 260/280/285/295, a także Radeon HD 4850 X2/4870 X2 (X2 to modele dwuprocesorowe). Osiągi tych kart, ale i potrzeby odnośnie zasilania i chłodzenia, są jeszcze większe. Ceny – od 800 do 2000 zł.

Ponieważ komputery przez długi czas korzystały z AGP, również producenci kart produkowali odpowiednie modele. Obecnie wybór tych kart jest mały, są to egzemplarze z poprzedniej generacji. Najdłużej takie karty były produkowane z układami AMD. Obecnie są dostępne modele z Radeonem HD 3450 oraz nieco wydajniejszym Radeonem HD 3650 – zapłacisz za nie 200–300 zł. To modele z niższej półki, ale teraz użytkownicy komputerów z magistralą AGP nie mają lepszej opcji – jedynie w ten sposób można nieco przedłużyć żywot peceta.

Wymiana karty jest niemal tak prosta, jak pamięci RAM. Jeśli masz starszą kartę graficzną, musisz ją wyjąć i w jej miejsce włożyć nową. Jeżeli w komputerze do tej pory nie miałeś karty graficznej, lecz grafikę zintegrowaną, musisz zlokalizować port PCI Express lub AGP i zamontować w nim nową kartę.

Jeżeli zamierzasz wymienić jedną kartę graficzną na inną, najlepiej zacząć od deinstalacji starych sterowników. Nie będą one potrzebne w systemie, a mogą wręcz przeszkadzać nowej karcie.

Przejdź do Panel sterowania, dwukrotnie kliknij Dodaj lub usuń programy.

Jeśli miałeś zainstalowaną kartę z układem ATI i na liście programów do usunięcia masz ATI - Software Uninstall Utility, kliknij tę pozycję, a następnie Zmień/Usuń. W oknie, które się pojawi, zaznacz opcję: Usuń oprogramowanie karty graficznej ATI Radeon i kliknij OK. Jeśli natomiast na liście nie ma programu deinstalacyjnego, musisz ręcznie odinstalować dwa składniki zaznaczone na poniższym obrazku.

W przypadku kart w układami Nvidia do usunięcia jest składnik NVIDIA Drivers.

Po deinstalacji sterowników graficznych czas na wymontowanie karty graficznej. Wyłącz komputer, połóż go na boku, odłącz jego zasilanie i kabel monitora.

Odkręć dwie śruby mocujące lewą (patrząc od przodu komputera), boczną ściankę obudowy. Zdejmij boczną blachę obudowy.

Odszukaj kartę graficzną. Kartę łatwo zidentyfikować – ponieważ jest zainstalowana najbliżej procesora i zasilacza, a do jej wyjścia graficznego jest podłączony kabel monitora.

Odkręć śrubę mocującą kartę graficzną do obudowy komputera. W niektórych obudowach zamiast śruby może być plastikowa lub metalowa klamra mocująca kartę – należy ją zdjąć.

Odłącz kable zasilające, jeśli są podłączone do karty. Zwróć uwagę, że przy odłączaniu wielu kabli trzeba ścisnąć wtyczkę, by zwolnić zaczep.

Jeśli gniazdo ma na końcu blokadę uniemożliwiającą przypadkowe wysunięcie się karty, jedną ręką odciągnij ją, a drugą wysuń kartę do góry. W przypadku AGP również na końcu gniazda znajduje się blokada, którą trzeba odciągnąć, by zwolnić kartę.

Nową kartę instaluje się w bardzo prosty sposób. Należy koniecznie pamiętać o podłączeniu dodatkowego zasilania, jeśli takie jest wymagane.

Wsuń kartę graficzną do gniazda PCI Express lub AGP. Musi na całej długości wejść równo do gniazda.

Jeśli karta ma gniazdo zasilające, podłącz do niego kabel z odpowiednią końcówką.Najczęściej jest to specjalny, 6-stykowy kabel do kart PCI Express obecny we wszystkich współczesnych zasilaczach.

Załóż boczną ściankę obudowy, przykręć mocujące ją śruby. Podłącz też wszystkie kable do komputera (zasilanie, kabel do monitora). Włącz komputer.

Po pierwszym uruchomieniu systemu obraz będzie wyświetlany w rozdzielczości 800x600. Włóż płytę ze sterownikami, która jest w zestawie z kartą graficzną i zainstaluj sterowniki. Ich najnowsze wersje możesz pobrać też ze strony firmy AMD lub Nvidii.

Złącze (gniazdo) PCI Express x16 oraz AGP jest bardzo łatwo zlokalizować. Na płycie głównej jest to zazwyczaj pierwsze długie gniazdo (1), licząc od strony gniazda procesora (2).