Tanio i jeszcze taniej

Na koszty druku składają się trzy elementy: tusz lub toner, papier lub inny nośnik, a także energia potrzebna na wydruk. Pierwszy składnik kosztuje oczywiście najwięcej, stąd też prężnie działający rynek materiałów eksploatacyjnych. Nic dziwnego, skoro niektóre zamienniki pozwalają drukować prawie 10-krotnie taniej niż materiały oryginalne. Oszczędność mogą dać także oryginalne tusze o zwiększonej pojemności.

Drugą kwestią są nośniki. O ile w przypadku zwykłego papieru da się niewiele zrobić, o tyle w przypadku materiałów do druku zdjęć istnieje bardzo duży wybór różnych odmian papieru. Można także stosować specjalny papier do druku grafiki – znacznie lepszy niż kserograficzny, a znacznie tańszy niż fotograficzny. Zatem również tu istnieje spore pole manewru, pozwalające wybrać papier kosztujący od 5 groszy do kilku złotych w przeliczeniu na stronę A4.

Najmniejsze znaczenie mają parametry techniczne drukarek (w tym ich moc), choć mogłoby się zdawać, że typowa laserówka o mocy ok. 1000 W będzie drukowała znacznie drożej niż atramentówka o mocy kilkunastu W. Faktycznie, drukuje drożej, ale w przeliczeniu na stronę ten koszt jest poniżej 1 grosza. Zatem w pierwszej kolejności trzeba przyjrzeć się tuszom i papierom.

W przypadku druku czarno-białego podziel cenę czarnego zasobnika z atramentem przez deklarowaną przez producenta wydajność (trwałość), np. dla tuszu Epson T0711: 39 zł/245 stron = 0,16 zł/stronę Otrzymasz koszt 1 strony dokumentu. Niestety, niektórzy producenci podają nie wydajność, ale pojemność tuszu w mililitrach (nie podając liczby stron). Musisz wtedy doświadczalnie oszacować, ile stron możesz wydrukować.

W przypadku tuszu kolorowego, jeśli wszystkie 3 kolory CMY są w jednym zasobniku, np. HP 22XL, obliczasz: 108 zł/415 stron = 0,26 zł/stronę Jeśli kolorowy tusz jest w kilku zasobnikach, np. Epson T0712, T0713, T0714, koszty obliczone dla każdego koloru zsumuj. Jeśli poszczególne kolory mają różną wydajność (np. 345, 250 i 245 stron), jako trwałość przyjmij najniższą wartość. Koszty druku kolorowego wyniosą tu: 117 zł/250 stron = 0,47 zł/stronę

Niektóre drukarki, szczególnie laserowe, mają bardzo dużą moc, ale podczas druku koszty energii są pomijalnie niskie. Koszt: poniżej 1 gr/arkusz

Najdroższy składnik wydruku. Daje duże pole manewru producentom tuszów oryginalnych i zamienników. Koszt: około 50 gr/arkusz

Koszty papieru są 10-krotnie niższe niż tuszu, ale papier do druku zdjęć może być drogi. Da się go zastąpić tańszym. Koszt: około 5 gr/arkusz

Według naszych testów (patrz PC Format 5/2011 lub w internecie pod adresem http://pcformat.pl/u/322) realne koszty wydrukowania czarno-białego dokumentu wynoszą od 1,8 grosza za stronę A4, do aż 17,7 grosza. Rozpiętość jest więc ogromna, niemal 10-krotna. W tabelce poniżej zamieszczamy szczegóły dotyczące drukarek uwzględnionych w naszych testach – w innych modelach drukarek koszty będą inne i obliczenia trzeba wykonać samodzielnie. Oto rady dla osób, które chcą korzystać z alternatywnych materiałów eksploatacyjnych do drukarek atramentowych.

Oblicz koszty druku w czerni i kolorze na materiałach, których używasz. Wystarczy, że będziesz znać ceny kartridżów oraz ich wydajność podaną w stronach (nie w mililitrach).

W taki sam sposób policz koszty w przypadku użycia materiałów oryginalnych o zwiększonej pojemności, jeśli producent je oferuje. Zawsze są droższe, ale koszt w przeliczeniu na jedną stronę wychodzi niższy.

Podobnie oblicz koszty druku na materiałach oryginalnych, ale sprzedawanych np. w parach czy czteropakach. Tusze sprzedawane w komplecie są zwykle tańsze.

W taki sam sposób sprawdź, jakie byłyby koszty eksploatacji przy materiałach eksploatacyjnych do twojej drukarki, pochodzących od innych, ale znanych producentów (ActiveJet, Black Point, Colorovo, TB Print).

Porównaj obliczone koszty druku – jeśli zamienniki wypadają znacząco taniej, zdecyduj się na nie. Jeśli drukujesz więcej dokumentów czarno-białych, zwróć uwagę głównie na koszty czarnego tuszu. Jeśli sporo kolorowych, weź pod uwagę koszty materiałów kolorowych.

Nie zmieniaj producenta – jeśli zdecydujesz się na materiały firmy A, następnym razem nie kupuj materiałów firmy B. Drukarki „nie lubią” częstej zmiany składu chemicznego tuszu, jakim drukują.

Nie odłączaj drukarki od zasilania – pozostawiona bez prądu nie będzie mogła przeprowadzać cyklicznej konserwacji, a tusz w jej głowicy może zaschnąć na dobre albo będzie konieczne gruntowne czyszczenie, które zużyje sporo atramentu. Zatem takie oszczędzanie prądu się nie opłaca.

Papier do druku atramentowego

Z najtańszego papieru korzystaj tylko wtedy, gdy przygotowujesz druk do własnych potrzeb, ponieważ daje on wydruki najniższej jakości. Włókna celulozy sprawiają, że tusz rozpływa się, a wydruk traci ostrość i barwy.

Prace przeznaczone dla innych osób drukuj na papierze o wyższym stopniu bieli, np. HP Bright White Inkjet (C1825A) lub innego producenta. Papier taki najlepiej kupować w sklepie papierniczym, w którym można liczyć na pomoc sprzedawcy.

Grafikę (wykresy, schematy, strony WWW) drukuj na specjalnym papierze do druku atramentowego. Uniwersalnym rozwiązaniem jest np. powlekany, matowy papier ActiveJet AP4–110M100 lub Emtec P120. Jest niewiele grubszy niż zwykły papier (110–120 g/m2), ale dzięki specjalnej powłoce zapewnia nieporównywalnie lepszą jakość grafiki. Z tego powodu czasami jest określany przez producentów jako papier fotograficzny, choć do zdjęć jest nieco za cienki.

Zdjęcia przeznaczone do albumu lub do umieszczenia w ramkach drukuj na błyszczącym papierze fotograficznym, który najlepiej oddaje kolorystykę oraz szczegółowość zdjęć. Powinien być odpowiednio gruby, o gramaturze 180 g/m2 lub większej. Możesz korzystać z materiałów uniwersalnych, np. ActiveJet AP4–180G20 czy Emtec PB180E2, które będą prawdopodobnie tańsze niż papiery od Canona, Epsona czy HP. Wykonaj próbne wydruki i sprawdź, czy papier innego producenta zapewnia poprawne odwzorowanie barw.

Zdjęcia przeznaczone do częstego przeglądania drukuj na matowym lub półmatowym papierze fotograficznym, na którym nie zostają odciski palców. Poza tym papier taki eliminuje uciążliwe odbicia światła. Również w tym przypadku możesz korzystać z papierów fotograficznych innych producentów, jak ActiveJet czy Emtec.

W drukarce atramentowej nie używaj papierów przeznaczonych do drukarek laserowych (i odwrotnie). W drukarkach HP nie używaj papierów od Canona czy Epsona i odwrotnie.

Używanie tańszych lub lepszych jakościowo materiałów eksploatacyjnych niewiele da, jeśli nie wykorzystasz w pełni potencjału sterownika drukarki, szczególnie gdy jest on rozbudowany i daje spore możliwości kontrolowania wydruków. Pokażemy najważniejsze opcje, posługując się przykładem dwóch modeli drukarek: Epson Stylus SX515W oraz Lexmark E120.

Wykonując wydruki na własne potrzeby, używaj trybu ekonomicznego, który nie tylko zużywa mniej tuszu lub tonera, ale też jest znacznie szybszy.

Drukując tekst z grafiką, zaznacz w sterowniku taką opcję Tekst i obraz, a także wybierz odpowiedni typ papieru, np. Epson Matte, jeżeli używasz papieru o podwyższonej jakości.

Drukując zdjęcia na papierze błyszczącym, ustaw najlepszą jakość Najlepsza fotograficzna, odpowiedni typ papieru Epson Ultra Glossy, a także druk bez krawędzi Bez obramowania, by efektywnie wykorzystać nośnik.

Jeśli chcesz podczas codziennego druku oszczędzać papier, ustaw w sterowniku opcję wydruku dwóch stron dokumentu na jednej kartce.

Jeszcze większą oszczędność daje druk broszury – Broszura. Ten tryb jest dostępny tylko w niektórych sterownikach, ale umożliwia drukowanie do 4 stron na jednej kartce, ponieważ wykorzystuje do tego druk dwustronny. Daje to szczególnie dobre efekty w przypadku dużych, wielostronicowych dokumentów.