Twój własny serwisant

System operacyjny to oprócz zainstalowanych aplikacji bardzo ważne narzędzie pracy, które wraz z upływem czasu zużywa się, traci swą pierwotną precyzję, szybkość i efektywność. Zużyte narzędzia można wymienić na nowe (w komputerze taką wymianą byłaby ponowna instalacja systemu), ale można też wybrać mniej radykalną metodę i spróbować je naprawić, przywracając oryginalną sprawność. W tym wydaniu PC Formatu proponujemy najnowszą, najlepiej wyposażoną wersję programu WinOptimizer 10 z pełną licencją na pół roku. Program jest wyposażony w kilkadziesiąt narzędzi. Niektóre są rozszerzeniami standardowych narzędzi systemowych, natomiast inne pozwalają na diagnostykę, poprawę bezpieczeństwa oraz zarządzanie plikami systemu.

WinOptimizer zawiera ponad 30 narzędzi. Moduły są podzielone na kategorie grupujące narzędzia do poszczególnych zadań, np. do optymalizacji rejestru, defragmentacji oraz czyszczenia dysku z niepotrzebnych plików. Inna kategoria służy do poprawy wydajności, umożliwia zarządzanie zainstalowanymi aplikacjami, usługami systemu Windows oraz programami uruchamianymi podczas startu komputera. Ustawienia Windows z kolei to moduł zapewniający dostęp do ukrytych ustawień systemu, powala on również na zarządzanie formatami plików oraz kontekstowym menu. Zadaniem kolejnej kategorii jest zarządzanie plikami. Za pomocą tych narzędzi można usunąć duplikaty, szyfrować pliki oraz usuwać je bezpowrotnie. Jest też zestaw modułów służący do zarządzania punktami przywracania systemu oraz umożliwiający planowanie działań.

Pierwszą zauważalną zmianą w stosunku do poprzednich wersji (np. publikowanej w PC Formacie 7/2013 wersji 2013) jest nowy interfejs. Został odświeżony, a także dodano możliwość definiowania preferowanych modułów użytkownika w zakładce Ulubione. Program WinOptimizer w dziesiątej wersji ma również cztery nowe moduły. Pierwszy służy do wyszukiwania i usuwania z dysku duplikatów plików. Następne dwa moduły pozwalają kolejno na usuwanie niepoprawnych skrótów do aplikacji oraz na zarządzanie czcionkami systemu. Czwarty moduł jest menedżerem punktów przywracania systemu. Poza wspomnianymi nowymi funkcjami nie zabrakło również usprawnienia istniejących już modułów oraz ulepszenia obsługi dla użytkowników korzystających z systemu Windows 8.

Zaczynamy od przeglądu. Gdy zarejestrujesz i uruchomisz program, warto się zapoznać z jego obsługą. Dlatego proponujemy przegląd interfejsu. Następnie poddamy przeglądowi twój system operacyjny, a gdy automatyczna optymalizacja zostanie przeprowadzona, uaktywnimy moduł, który będzie dbał „na żywo” o wydajność twojego komputera.

Podczas pierwszego uruchomienia programu zalecane jest wypełnienie formularza na temat indywidualnych ustawień komputera. Wpływa to później na wiele działań optymalizacyjnych.

Formularz zawiera kilka pytań dotyczących twojego komputera. Odpowiedz na nie Tak lub Nie lub pozostaw ustawienia domyślne programu WinOptimizer.

Po uruchomieniu programu okno główne wyświetla się w trybie Przegląd. Na dolnym pasku dostępna jest informacja, ile dni pozostało do upłynięcia specjalnej półrocznej licencji.

W sekcjach Dyski twarde i System dostępne są skrócone informacje dotyczące konfiguracji twojego komputera. Aby uzyskać dostęp do pełnych danych, kliknij jedną z widocznych tam ikon i.

Aby przeprowadzić szybką analizę zasobów w poszukiwaniu błędów, należy kliknąć przycisk Uruchom. Program przeprowadzi analizę, po której wyświetli informację o liczbie odnalezionych nieprawidłowości. Aby je wyeliminować, kliknij przycisk Napraw teraz.

W górnej części okna widoczne jest menu. Gdy je rozwiniesz, uzyskasz dostęp do skrótów uruchamiających wszystkie narzędzia dostępne w programie WinOptimizer 10. Są one podzielone na grupy:

Jednoczesny dostęp do uporządkowanych w kategorie narzędzi możesz uzyskać, zmieniając tryb wyświetlania z Przegląd na Moduły. Masz tu zebrane wszystkie dostępne w programie narzędzia wraz z opisami ich działania, przydatnymi dla mniej zaawansowanych użytkowników.

Kolejny z trybów wyświetlania – Ulubione – daje szybki dostęp do najczęściej używanych modułów programu.

Jeśli chcesz cofnąć ustawienia komputera do stanu sprzed jednej z optymalizacji, masz dostęp do kopii bezpieczeństwa, które tworzone są automatycznie przed wprowadzeniem jakiejkolwiek zmiany w systemie. Z funkcji przywracania możesz skorzystać po kliknięciu zakładki Kopie.

Ostatni z trybów służy do wyświetlania statystyk, jakie gromadzone są przez program WinOptimizer. Masz tu dostęp do szczegółowych informacji na temat wszystkich operacji wykonanych przez program. Statystyki można wyzerować. Służy do tego przycisk Resetuj.

Czas rozpocząć serwisowanie systemu operacyjnego. Na początek skorzystamy z automatycznego trybu skanowania.

Przełącz okno programu w tryb Przegląd, następnie kliknij przycisk Uruchom. Zasoby komputera zostaną skontrolowane. Odnalezione błędy będą podzielone na grupy. Klikając każdą z grup, możesz się zapoznać ze szczegółami dotyczącymi odnalezionych tam błędów.

Aby naprawić błędy i usunąć zbędne elementy z aktualnie wybranej grupy, kliknij przycisk Napraw teraz. Po kilku minutach wyświetli się informacja o zakończeniu procesu optymalizacji – Brak problemów.

Jeśli okaże się, że zmiany dokonane przez program spowodują nieprawidłowości w działaniu systemu lub którejś z aplikacji, kliknij zakładkę Kopie.

Wyświetli się lista, na której widoczny jest wpis z utworzonej przed skanowaniem kopii bezpieczeństwa ustawień systemu. Zaznacz pozycję na liście i kliknij odnośnik Przywróć. Ustawienia zostaną przywrócone do stanu sprzed skanowania.

Kliknij kolejno zakładki: Moduły, a potem Funkcje. W sekcji Dyski twarde jest do dyspozycji zestaw narzędzi dbających o dobrą kondycję dysków. Zaczniemy od defragmentacji. Kliknij opcję Defragmentuj dyski twarde.

Wyświetli się okno modułu Defrag 3. W sekcji Dysk wskaż dysk, który chcesz przyspieszyć, następnie kliknij przycisk Uruchom defragmentację i z rozwiniętego menu wybierz opcję Inteligentna defragmentacja.

Wyświetli się plansza ukazująca w sposób graficzny proces reorganizowania struktury plików na dysku. Proces ten może potrwać dosyć długo. Na czas defragmentacji powinno się pozostawić komputer i nie wykonywać na nim żadnych czynności.

W każdej chwili możesz wstrzymać defragmentację lub przerwać proces. Służą do tego przyciski Zatrzymaj lub Wstrzymaj.

Po zakończeniu defragmentacji kliknij przycisk Menu główne. Powrócisz do zakładki Moduły i będziesz mógł wybrać kolejne narzędzia przyspieszające system.

Aby pozbyć się z dysku powtarzających się plików, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Dyski twarde wybierz narzędzie Znajdź zduplikowane pliki.

Uruchomi się plansza narzędzia Duplicate Finder. Kliknij przycisk Znajdź. Program przeanalizuje zawartość dysków (może to potrwać długo, zależnie od rozmiaru i liczby dysków) i wyświetli w postaci listy odnalezione pary tych samych plików wraz ze ścieżkami dostępu do nich.

Zaznacz na liście duplikaty, których możesz się pozbyć, i kliknij przycisk Skasuj. Wyświetli się plansza ostrzegawcza. Potwierdź na niej operację, klikając Tak i w ostatnim oknie OK.

Live-Tuner to jedna z funkcji podnoszących wydajność aplikacji. Uruchomiona w tle przeprowadza analizę zasobów i na bieżąco w automatyczny sposób przydziela zasoby oraz ustawia priorytety dla uruchamianych aplikacji w celu zapewnienia im jak najlepszej wydajności.

Aby uruchomić funkcję Live-Tuner, kliknij okrągły przycisk widoczny w prawym dolnym rogu okna. Zmieni się on na ON i po chwili w systemowym zasobniku pojawi się ikona z kołami zębatymi.

Gdy klikniesz na ikonie lewym klawiszem myszki, wyświetli się okno z informacjami o ostatnio przeprowadzonych optymalizacjach.Jest tu również dostępny odnośnik uruchamiający okno główne programu WinOptimizer:

Gdy klikniesz na ikonie prawym klawiszem myszki, wyświetli się menu kontekstowe. Element Opcje daje dostęp do ustawień funkcji Live-Tuner. W wywołanym oknie Ustawienia możesz opcją Włącz Live-Tuner po uruchomieniu Windows ustawić automatyczne uruchamianie funkcji Live-Tuner razem ze startem Windows.

W sekcji poniżej możesz określić parametry związane z przyspieszaniem uruchamiania programów. Pod zakładką Zasady możesz zdefiniować reguły dotyczące uruchamiania konkretnych aplikacji (tylko dla doświadczonych użytkowników).

Ponad 30 narzędzi zebranych w programie sprawia, że Ashampoo WinOptimizer 10 można nazwać uniwersalnym warsztatem przygotowanym na wszelkie okoliczności. W tej części opiszemy wybrane narzędzia dodatkowe, które będą pomocne w wielu sytuacjach, także tych awaryjnych.

Program WinOptimizer oprócz funkcji przyspieszających Windows ma jeszcze zestaw dodatkowy, w którym znajdują się narzędzia do trwałego usuwania plików z dysku oraz do przywracania przypadkowo usuniętych danych. Druga para narzędzi w zestawie dodatkowym jest przeznaczona do dzielenia dużych plików na części oraz do ich ponownego scalania. Funkcja podziału może się okazać przydatna, gdy zechcesz przesłać duży plik przez internet, np. za pośrednictwem poczty e-mailowej. Trzecia opisana przez nas para to narzędzia szyfrujące i odszyfrowujące pliki.

Aby pozbyć się bezpowrotnie plików z dysku, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Bezpieczeństwo wybierz narzędzie Skasuj pliki nieodwracalnie.

Za pomocą przycisków na górnym pasku dodaj elementy do całkowitego usunięcia.

Dodane elementy pojawią się na liście poniżej. Gdy zakończysz dodawanie, kliknij przycisk Zniszcz i potwierdź chęć nieodwracalnego usunięcia danych przyciskiem Tak.

W przeciwnym kierunku, aby przywrócić przypadkowo usunięte pliki, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Bezpieczeństwo wybierz narzędzie Przywróć skasowane pliki.

Na pasku wybierz dysk, z którego niechcący usunąłeś dane, i kliknij przycisk Szukaj. Po chwili lista poniżej wypełni się wynikami. Pliki o statusie Dobry mogą być uratowane w całości. Status Umiarkowany oznacza, że plik może być odzyskany tylko częściowo. Natomiast plików o statusie Utracony nie będzie można odzyskać.

Zaznacz pliki, które chcesz odzyskać, i kliknij przycisk Przywróć. Następnie w standardowym oknie wskaż katalog docelowy, do którego będzie zapisany odzyskany plik, i kliknij OK (upewnij się, że katalog docelowy jest na innym dysku niż ten, z którego odzyskujesz plik).

Aby podzielić duży plik na części, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Bezpieczeństwo wybierz narzędzie Podziel pliki.

W sekcji Plik wskaż plik, których chcesz podzielić, oraz opcjonalnie wskaż katalog docelowy, do którego zostanie zapisany podzielony plik.

W sekcji Rozmiar określ, jaki ma być maksymalny rozmiar fragmentów podzielonego pliku. Gdy wszystko będzie gotowe, kliknij przycisk Uruchom.

Aby scalić wcześniej podzielony plik wybierz na pasku funkcję Połącz. Następnie wskaż w sekcji Plik jeden z fragmentów podzielonego pliku (dowolny) oraz katalog docelowy, w którym zostanie zapisany scalony plik. Gdy wszystko będzie gotowe, kliknij przycisk Uruchom.

Aby zabezpieczyć poufne dane na dysku, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Bezpieczeństwo wybierz narzędzie Zakoduj pliki. W sekcji Plik wskaż plik, których chcesz zaszyfrować. W sekcji Hasło wpisz dwukrotnie hasło, które będzie zabezpieczało plik przed nieautoryzowanym dostępem.

Poniżej dostępne są jeszcze dwie opcje dodatkowe (patrz obrazek wyżej). Aby wygenerować plik EXE, plik źródłowy nie może być większy niż 128 MB. Gdy wszystko będzie gotowe, kliknij przycisk Uruchom. Zakodowany plik będzie miał rozszerzenie .crypted

Aby odszyfrować zabezpieczony wcześniej plik, wybierz na pasku funkcję Odkoduj. Następnie w sekcji Plik wskaż zaszyfrowany plik z rozszerzeniem .crypted. Poniżej podaj hasło dostępu do zaszyfrowanego pliku i gdy wszystko będzie gotowe, kliknij przycisk Uruchom.

Większość narzędzi zgromadzonych w sekcji Komputer pełni funkcje informacyjne. Możesz się dzięki nim dowiedzieć, z jakich komponentów zbudowany jest twój komputer, ustalić jego wydajność, uruchamiając testy, czy też sprawdzić, jakie czcionki zainstalowane są w systemie. Znajdziesz tu i takie narzędzia, które mają wpływ na poprawę sprawności komputera.

W celu przyspieszenia startu systemu Windows oraz wybranych aplikacji, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Komputer wybierz narzędzie Optymalizuj proces uruchamiania.

Na wyświetlonej liście znajdziesz elementy startowe. Zaznaczone wpisy są ładowane do pamięci podczas uruchamiania systemu lub np. podczas uruchamiania przeglądarki stron WWW.

Zapoznaj się z wpisami, przeczytaj ich opisy oraz ocenę innych użytkowników programu WinOptimizer. Jeśli stwierdzisz, że dany element nie jest ci niezbędny do pracy, odznacz go na liście.

Z poziomu programu WinOptimizer możesz bardzo wygodnie zarządzać punktami przywracania systemu i w razie potrzeby cofnąć ustawienia Windows do stanu np. sprzed instalacji nowego sterownika czy uaktualnienia. Aby to zrobić, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Komputer wybierz narzędzie Zarządzaj punktami przywracania.

Na wyświetlonej liście znajdziesz wszystkie dostępne punkty przywracania wraz z ich opisem. Aby cofnąć ustawienia systemu, wybierz jeden z punktów i kliknij przycisk Przywróć.

Narzędzia zgromadzone w sekcji Windows pozwalają zarówno poprawić wydajność systemu, jak i zmienić jego ustawienia. Dzięki nim możesz na przykład wyczyścić i defragmentować rejestr.

Aby przeprowadzić diagnostykę rejestru Windows, wybierz zakładkę Moduły, a następnie zakładkę Funkcje. W sekcji Windows wybierz narzędzie Wyczyść rejestr.

Program WinOptimizer przeprowadzi analizę zawartości rejestru i wyświetli listę odnalezionych w nim błędów:

Możesz zapoznać się ze szczegółami dotyczącymi odnalezionych problemów, klikając odnośniki przy ikonach z lupkami. Aby usunąć nieprawidłowe dane, kliknij przycisk Skasuj teraz.

Po powrocie do menu głównego wybierz w sekcji Windows narzędzie Defragmentuj rejestr. Kliknij ikonę Analizuj. Po chwili wyświetli się plansza z wykresem informującym, ile przestrzeni odzyskasz po przeprowadzeniu defragmentacji. Aby uruchomić proces, kliknij ikonę Defragmentuj.