Zaszyfrowana chmura

Oferenci usług chmurowych dwoją się i troją, by zapewnić jak największe bezpieczeństwo przestrzeni dyskowych. Jednak, jak pokazały niedawne wydarzenia (wyciek intymnych zdjęć celebrytek), skuteczność ich starań bywa dyskusyjna. Gromadzone w chmurze zasoby są zabezpieczone tylko hasłem. Niektórzy proponują wewnętrzne mechanizmy szyfrujące, ale kodowanie i odkodowywanie danych odbywa się w takim przypadku poza komputerem użytkownika, już na dysku sieciowym. Do uzyskania pełnego dostępu do zgromadzonej w chmurze zawartości znów wystarczy więc proste zalogowanie się na konto i funkcja automatycznej synchronizacji.

W zmniejszeniu ryzyka utraty ważnych plików pomogą dodatkowe programy szyfrujące, które zabezpieczą twoje zasoby, zanim te opuszczą komputer. W tej roli świetnie się sprawdzą aplikacje: SafeMonk, Sookasa, BoxCryptor i Viivo. Pierwsze dwa, przeznaczone do usługi Dropbox, pozwalają na kodowanie i automatyczną synchronizację zasobów z dyskiem internetowym oraz ich bezpieczne udostępnianie znajomym. Rozszerzone możliwości programów Viivo i BoxCryptor docenią przede wszystkim użytkownicy OneDrive’a, Google Drive’a czy Boksa, z którymi można je powiązać. Spora część ich funkcji dostępna jest jedynie w płatnych planach taryfowych. Wszystkie te programy łączy jednak szyfrowanie za pomocą algorytmu AES-256 i gwarancja zachowania pełnej kontroli nad kluczami prywatnymi. Dzięki temu użytkownik sam może decydować, kto i kiedy będzie miał dostęp do jego poufnych plików.

Na przykładzie darmowej wersji Viivo pokażemy, jak skutecznie zabezpieczyć wrażliwe pliki wysyłane do chmury i bez ryzyka utraty kontroli nad plikami dzielić się nimi z wybranymi osobami.

Każdy ze wspomnianych we wstępie programów ma odpowiadającą mu aplikację mobilną, z której można korzystać na urządzeniach pracujących pod kontrolą systemów Android, iOS lub Windows Phone. Za ich pomocą można jednak nie tylko synchronizować szyfrowane zasoby między komputerem a smartfonem, ale również wysyłać zabezpieczone załączniki za pośrednictwem poczty e-mailowej. Opcję taką ma między innymi przenośna wersja aplikacji Viivo.

Programy do kodowania plików zsynchronizowanych z przestrzeniami dyskowymi w chmurze działają na podstawie osobnych usług sieciowych. Taka konstrukcja pozwala im przechowywać wygenerowane klucze szyfrujące na zewnętrznym serwerze, dając użytkownikowi dostęp do własnych danych z każdego komputera. Wcześniej jednak należy utworzyć w nich konto i powiązać je z którymś z posiadanych dysków wirtualnych. Proces ten w Viivo nie zajmie ci więcej niż kilka minut.

Po zakończeniu standardowej instalacji i automatycznym uruchomieniu program powita cię oknem wyboru sposobu rejestracji w usłudze. W tej chwili nie posiadasz jeszcze własnego konta, zaznacz więc opcję I don't have an account, po czym naciśnij przycisk Next.

Na ekranie pojawi się wówczas krótki formularz rejestracyjny, którego wypełnienie sprowadza się do wpisania w odpowiednie pola imienia – Name, adresu e-mailowego – Email, i wymyślonego przez ciebie hasła – Password, wraz z jego potwierdzeniem – Verify Password. Miej jednak na uwadze, że program nie oferuje opcji jego odzyskiwania. Upewnij się więc, że go nie zgubisz. Na koniec zaznacz jeszcze pole I agree with... i naciskając Next, zainicjuj tworzenie nowego konta. O zachodzącym w tle procesie poinformuje cię stosowny komunikat – Creating Account....

Chwilę później z kolejnego okna dowiesz się o konieczności sprawdzenia skrzynki pocztowej, na którą został wysłany e-mail niezbędny do pełnej aktywacji konta. Próba naciśnięcia w tej chwili przycisku Next zakończy się informacją: The email account has not been validated yet. W programie pocztowym odszukaj więc wiadomość zatytułowaną Welcome to Vivo i korzystając z umieszczonego w jej treści linka weryfikującego, potwierdź prawdziwość swojego adresu e-mailowego.

Gdy w wywołanym oknie przeglądarki zobaczysz komunikat Thank you!, możesz powrócić do panelu konfiguracyjnego programu i nacisnąć Next. Tym razem zostaniesz poproszony o wybranie dostawcy wirtualnego dysku, z którym chcesz powiązać aplikację Viivo. Co istotne, z uwagi na najlepsze powiązanie z Dropboksem program sam wyszukuje tę usługę zainstalowaną w systemie i odpowiednio ją oznacza. Pozostałe opcje sprawdzane są dopiero w momencie ich wybrania. Aby przejść dalej, kliknij Next.

Decydując się na Dropboksa, musisz jeszcze określić lokalizację folderu Viivo na dysku twardym twojego komputera, w którym będą zapisywane pliki, oraz ścieżkę dostępu do szyfrowanego katalogu gromadzącego zakodowane już dane synchronizowane później z dyskiem sieciowym. Jeśli nie potrzebujesz niczego zmieniać, pozostaw domyślne ustawienia.

Kliknięcie Next utworzy stosowne foldery, pomyślnie kończąc tym samym instalację, o czym zresztą powiadomi cię nowo otwarte okno przeglądarki z szybkim przewodnikiem po usłudze. Towarzyszyć mu będzie niewielki panel z odnośnikami do samouczków wideo – How Viivo Works, oraz ekran ustawień programu. W tym momencie program jest już gotowy do pracy. Jego ikona ukaże się w zasobniku systemowym.

Interfejs programu został ograniczony do minimum, a jego funkcje w całości zintegrowano z systemem. Dzięki temu obsługa Viivo nie odbiega znacząco od zwykłego korzystania z e-dysku. Musisz tylko pamiętać, gdzie mają trafiać pliki, które chcesz zabezpieczyć.

Aby konkretny plik bądź katalog zapisać na wirtualnym dysku w postaci już zakodowanej, wystarczy przeniesienie ich do folderu Viivo za pomocą funkcji przeciągnij i upuść. Zainicjuje to proces ich szyfrowania, po którego zakończeniu zabezpieczone w ten sposób dane zostaną skopiowane do katalogu twojej chmury. W tym samym momencie rozpocznie się jego synchronizacja z dyskiem sieciowym.

Pamiętaj, że zawartość twojego wirtualnego sejfu dostępna jest zarówno z udostępnionego w chmurze lokalnego katalogu, jak i z przeglądarki internetowej. W tym pierwszym przypadku jednak próba otwarcia któregokolwiek z umieszczonych tam plików wywoła okno informujące o zakodowaniu danych i wskazujące miejsce przechowywania niezabezpieczonej ich wersji.

Gdy zachodzi potrzeba skorzystania z zabezpieczonych plików na innym komputerze, wystarczy obok aplikacji chmurowej zainstalować program Viivo. Po zalogowaniu na konto deszyfracja danych umieszczonych w chmurze następuje automatycznie. Aby zachować pełną kontrolę nad zakodowanymi plikami, ich udostępnianie innym osobom jest nieco bardziej skomplikowane.

W celu podzielenia się ze znajomymi określonymi zaszyfrowanymi zasobami przejdź do katalogu Viivo Encrypted. Następnie z wywołanego prawym przyciskiem myszy menu kontekstowego interesującego folderu wybierz opcję Udostępnij ten folder.

Zostaniesz przeniesiony do przeglądarkowej wersji Dropboksa i poproszony o wskazanie osób, którym zostanie wysłane zaproszenie do wybranego folderu (Uwaga! Nie może to być główny, szyfrowany katalog). Teraz wystarczy wpisać ich adresy e-mailowe i potwierdzić chęć udostępnienia zasobów naciśnięciem przycisku Udostępnij folder, by odpowiednie zaproszenia zostały rozesłane do adresatów.

Po odebraniu wiadomości o przyznanym dostępie do współdzielonego folderu i zaakceptowaniu zaproszenia pojawi się w chmurze twojego znajomego nowy, udostępniony element. Na razie jednak wszystkie znajdujące się tu pliki pozostają bezpiecznie zaszyfrowane. Do ich zdekodowania konieczne jest pobranie darmowej aplikacji Viivo i założenie w niej konta.

Gdy znajoma osoba, która przyjęła zaproszenie do współdzielonego folderu, zaloguje się potem w usłudze Viivo, na ekranie twojego komputera wyświetli się panel powiadomień programu z prośbą o udzielenie jej pełnego dostępu do zaszyfrowanej zawartości. O potrzebie podjęcia decyzji w tej sprawie poinformuje cię również stosowna wiadomość e-mailowa, która zostaje automatycznie wysłana na twój adres. Naciśnięcie przycisku Allow spowoduje, że wskazana osoba automatycznie otrzyma klucze szyfrujące, które pozwolą jej na zdekodowanie potrzebnych plików. Wybór Deny zablokuje tę możliwość.